Miasta za, a nawet przeciw. Wybory „muszą być dobrze przygotowane”

Związek Miast Polskich i Unia Metropolii Polskich popierają zamiar wprowadzenia w Polsce w większej skali głosowania korespondencyjnego.

– Jednak musi być ono dobrze przygotowane, z zapewnieniem przestrzegania konstytucyjnych zasad równości, tajności, powszechności i bezpośredniości – napisały obie organizacje we wspólnym oświadczeniu.

– Nie możemy pozytywnie zaopiniować projektu ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta RP zarządzonych w 2020 roku, zawartego w druku senackim nr 99 – podały ZMP i UMP.

Problemy organizacyjno-techniczne

Ich zdaniem, zawarta w dokumencie ustawa, uchwalona przez Sejm 6 kwietnia 2020 roku, została przedłożona jako projekt poselski, a podczas jej przygotowania, które – jak powszechnie wiadomo – odbywało się w bardzo krótkim czasie, nie zostały wzięte pod uwagę ważne okoliczności.

Wśród nich ZMP i UMP wymieniają niezapewnienie powszechności i tajności głosowania, brak gwarancji wystarczającej ochrony danych osobowych wyborców, możliwe nadużycia, np. wykorzystania pakietów wyborczych przez osoby nieuprawnione.

CZYTAJ TAKŻE: Cezary Przybylski: wybory w maju zagrożeniem dla życia i zdrowia

– Nie rozwiązano wielu problemów organizacyjno-technicznych przy wymienionych czynnościach, które są krytycznie istotne dla jakości głosowania, a tym samym ważności wyborów. Nie będzie też zapewniona wystarczająca ochrona zdrowia osób uczestniczących w wyborach – podkreślają ZMP i UMP.

Zauważają też np., że ustawa wprowadzająca w proponowanej formie głosowanie korespondencyjne jako jedyną formę głosowania w wyborach prezydenckich, istotnie ogranicza zasadę powszechności wyborów, bo wybory będą oparte na domniemaniu, że każdy wyborca miał prawo do udziału w głosowaniu.

– W projekcie skrócono okres na dopisanie do spisu wyborców, a w praktyce uniemożliwiono wyborcom nieprzebywającym w miejscu zameldowania, którzy nie śledzą zawirowań legislacyjnych dotyczących wyborów (lub nie dają im wiary), dopisanie się do spisu wyborców w miejscu pobytu – uważa ZMP i UMP.

Wyborcy bez szans na głosowanie

Podkreślają one, że zgodnie z obowiązującym kodeksem wyborczym, wyborcy mogą dopisać się do spisu wyborców do 5 dni przed terminem wyborów, a z kolei – zgodnie z ustawą – do spisu wyborców można dopisać się najpóźniej w dniu jej wejścia w życie, co ma nastąpić w dniu następnym po dniu jej ogłoszenia. – Tego samego dnia wójt jest zobowiązany przekazać jeden egzemplarz spisu wyborców operatorowi pocztowemu – twierdzą obie organizacje.

CZYTAJ TAKŻE: Samorządowcy zadają trudne pytania ministrowi zdrowia. „Od miesiąca zwracamy uwagę na ryzyka”

Zapewniają, że w pełni popierają zamiar wprowadzenia w Polsce – w większej niż dotąd skali – głosowania korespondencyjnego oraz głosowania internetowego w organizowanych w naszym kraju wyborach i referendach.

Ale wprowadzenie tych rozwiązań musi być dobrze zaprojektowane i przygotowane, z zapewnieniem przestrzegania konstytucyjnych zasad równości, tajności, powszechności i bezpośredniości.

– Jesteśmy gotowi uczestniczyć w tych pracach i natychmiast udostępnić doświadczenia i ekspertów z miast członkowskich. Umożliwi to skrócenie przygotowań do niezbędnego minimum – podkreślają zgodnie Związek Miast Polskich i Unia Metropolii Polskich.

Przypominają, że w przypadku głosowania korespondencyjnego samorządy mają konkretne doświadczenia praktyczne, które można konstruktywnie wykorzystać przy poszerzeniu dostępności tej formy głosowania.

– Obecna sytuacja jasno dowodzi, że szybkie jej wprowadzenie pozwoli uniknąć problemów, z jakimi mierzymy się obecnie – napisały obie organizacje.