Dwa wieki niemiecko-polskiej chemicznej fabryki

Równo dwa wieki temu powołano w Warszawie jedne z pierwszych na ziemiach polskich zakłady chemiczne. W piątek w stolicy rozpoczyna się cykl jubileuszowych uroczystości.

Publikacja: 03.06.2022 08:27

W tym miejscu na warszawskim Solcu 200 lat temu powstawała Fabryka Hirschmann i Kijewski

W tym miejscu na warszawskim Solcu 200 lat temu powstawała Fabryka Hirschmann i Kijewski

Foto: mat.pras.

- Zależy nam na  upamiętnieniu tej rocznicy. Z naszego punktu widzenia jest ważna, zarówno dla historii Warszawy jak i dla żyjących potomków założycieli Fabryki. Chcielibyśmy, aby jej historia, losy założycieli wpisały się trwale w opowieść o ludziach, ich marzeniach, ich przedsiębiorczości, dzięki której spotkali się w Warszawie - mówi Andrzej Milewski, inicjator założenia Stowarzyszenia 200-lecie Fabryki Hirschmann i Kijewski w Warszawie i potomek rodziny Kijewskich.

Fabryka w byłym zakonie

W 1822 roku Ludwig Hirschmann wraz z żoną Elisabeth, z Lorentzów przyjechali z Lubeki do Warszawy, aby wspólnie z Janem Chryzostomem Kijewskim założyć fabrykę. Jest ona uważana za pierwszą fabrykę chemiczną na ziemiach polskich. Wspólnicy podpisali umowę 20 września 1822 rok.

- Współcześnie nazwalibyśmy to przedsięwzięcie joint-venture czy firmą polonijno-zagraniczną, pozostaje ono doskonałym przykładem współpracy europejskiej – mówią przedstawiciele Stowarzyszenia.

Produkcja ruszyła w 1824 roku. Fabryka rozpoczęła swoją działalność na Solcu, w opuszczonych zabudowaniach poklasztornych.

Było to możliwe dzięki umowie zawartej przez właścicieli z Komisją Rządową Spraw Wewnętrznych. To tam powstały hale produkcyjne wyposażone w aparaturę do syntezy substancji chemicznych.

Produkowano tam m.in. kwas siarkowy, kwas solny, kwas saletrowy, czy chlorek wapnia, ale też siarczany miedzi, cynku czy ołowiu, ocet winny czy barwniki.

Czytaj więcej

Fabryka Wełny i Tkalnia znów przędą

W 1826 roku Ludwig Hirschmann wydzierżawił od właściciela dóbr Tarchomin niewielką działkę pod budowę octowni, a później filii zakładu. Tam produkcja była prowadzona w Warszawie do lat pięćdziesiątych XX wieku.

W piątek na terenie poklasztornym przy ulicy Solec 59/61 odbędą się pokazy chemiczne dla dzieci i młodzieży.

Będą też konkursy oraz prezentacje poświęcone historii technologii chemicznych stosowanych w Fabryce Hirschmann i Kijewski, jak wytwarzania szkła, chemii i technologii pigmentów i barwników.

Pokaz chemiczny przeprowadzony zostanie przez Chemiczne Koło Naukowe "Flogiston" z Politechniki Warszawskiej.

mat.pras.

Zaplanowano też wykłady m.in. „Jak uczynić świat piękniejszym - barwniki i pigmenty w naszym otoczeniu” - dr inż. Ireneusza Wielgusa czy „200 lat produkcji kwasu siarkowego na ziemiach polskich” wygłoszony przez prof. Krzysztofa Krawczyka.

- Chodzi nam o to, aby uświadomić młodzieży gdzie się znajdują, a tym samym dać do zrozumienia jak to, że wtedy dwóch młodych ludzi różnej narodowości zdecydowało się na stworzenie fabryki wpłynęło na dalsze losy polskiego przemysłu chemicznego – mówi profesor Andrzej Plichta z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej.

Dodał, że warto zaznaczyć, że historia tej fabryki rozpoczyna się w bardzo podobnym okresie co utworzenie Szkoły Przygotowawczej do studiów technicznych w 1826 roku, uznawanej za zaczątek Politechniki Warszawskiej.

Marzenia o przedsiębiorczości

Obchody  dwóch wieków powstania fabryki rozpoczęło Stowarzyszenie 200-lecia Fabryki Hirschmann i Kijewski w Warszawie, wspólnie z Centrum Kultury i Aktywności dzielnicy Targówek, Warszawską Prowincją Karmelitów Bosych i Wydziałem Chemicznym Politechniki Warszawskiej.

- Naszym celem jest nie tylko przeprowadzenie obchodów oraz wspieranie upowszechniania wiedzy historycznej o działalności gospodarczej prowadzonej od 1822 roku przez Ludwika i Elżbietę Hirschmann i ich potomków na terenie Warszawy poprzez współpracę z osobami i instytucjami w zakresie historii przemysłu na terenach polskich i promowanie wartości europejskich w wielonarodowościowym otoczeniu wówczas i dziś – podaje Stowarzyszenie.

Czytaj więcej

Industriada 2020: Od rośliny do maszyny

Podkreśla, że organizowane przez nie wydarzenia związane z jubileuszem skierowane są do mieszkańców Warszawy, do turystów, do osób zainteresowanych historią miasta, do dzieci i młodzieży.

Stowarzyszenie zaplanowało wiele wydarzeń związanych z jubileuszem. Już 11 czerwca powtórzone zostaną pokazy chemiczne i prezentacje historyczne. Tym razem w Centrum Kultury i Aktywności na Targówku.

W ramach obchodów organizatorzy zaplanowali też m.in. spacery z przewodnikiem „Śladami fabryki i jej założycieli” oraz wydanie broszury, książki prof. Ryszarda Żelichowskiego „Ulica Solec”, odsłonięcie pamiątkowych tablic i wydanie monografii poświęconej ulicy Siarczanej.

- Zależy nam na  upamiętnieniu tej rocznicy. Z naszego punktu widzenia jest ważna, zarówno dla historii Warszawy jak i dla żyjących potomków założycieli Fabryki. Chcielibyśmy, aby jej historia, losy założycieli wpisały się trwale w opowieść o ludziach, ich marzeniach, ich przedsiębiorczości, dzięki której spotkali się w Warszawie - mówi Andrzej Milewski, inicjator założenia Stowarzyszenia 200-lecie Fabryki Hirschmann i Kijewski w Warszawie i potomek rodziny Kijewskich.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczności lokalne
Pierwsi wyborcy głosują już w wyborach samorządowych 2024. Korespondencyjnie
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Społeczności lokalne
Nie ma cię w rejestrze? Nie będziesz mógł głosować w wyborach samorządowych
Społeczności lokalne
Familijny samorząd. Gdzie w wyborach samorządowych 2024 startują całe rodziny?
Społeczności lokalne
Walczą sami ze sobą. Jak wygląda kampania w gminach z jednym kandydatem
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Społeczności lokalne
Poczuć siłę dobra. Gdzie odbędą się świąteczne śniadania dla potrzebujących?