Uchodźcy zwiększą populację miast, lokalne władze nie dadzą sobie rady

To dla nas znacząca zmiana, pojawiła się zasadzie od pierwszego dnia wojny. Nasze życie także odwróciło się o 180 stopni. Przez Rzeszów przewinęło się milion uciekających przed wojną osób. Na co dzień jako samorządowcy odpowiadamy za zupełnie inne tematy, a to wymagało dodatkowego wysiłku na nowych odcinkach – mówi nam Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa.

Dodaje, że ratusz od razu ruszył z pomocą, przygotowując punkt pomocy dla uchodźców, który regularnie się rozbudowywał. Zaangażowano do pracy potężną grupę urzędników i wolontariuszy, pomogli mieszkańcy.

Będą potrzebne szkoły

W Polsce mieszka obecnie prawie 3,2 mln Ukraińców i Ukrainek. Ich sytuację ocenia Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza, które opracowało raport „Miejska gościnność: wielki wzrost, wyzwania i szanse – Raport o uchodźcach z Ukrainy w największych polskich miastach”.

Zebrane przez ZMP dane dotyczą okresu między 1 lutego a 1 kwietnia. Wskazują one na skokowy wzrost populacji Polski, która – pierwszy raz w historii – osiągnęła ponad 40 mln osób (prawie 41,5 mln), a także na kluczową rolę samorządów w przyjęciu uchodźców z Ukrainy.

To pierwszy w Polsce dokument przedstawiający dokładne szacunki dotyczące liczby naszych sąsiadów, którzy przebywają w Polsce, wskazujący też miejsce ich pobytu. A największy procentowy wzrost liczby mieszkańców odnotowano w stolicy Podkarpacia.

Czytaj więcej

Społeczności lokalne

Coraz więcej samorządów tworzy etaty dla nauczycieli z Ukrainy

Przybywa lokalnych władz oferujących pracę w szkołach uchodźcom. Na razie głównie jako nauczyciele wspomagający i asystenci.

Według szacunków władz Rzeszowa w szczytowym momencie w mieście było nawet 100 tys. dodatkowych osób, aktualnie jest to kilkadziesiąt tysięcy. – Tym samym populacja w naszym mieście wzrosła o około 30 proc. Widzimy tego efekty, w tej chwili trudno jest tu znaleźć wolne mieszkanie do wynajęcia – mówi prezydent Fijołek.

Przyznaje, że Ukraińcy zaczynają w mieście szukać jakiegoś lokum na stałe, pracy, a mieszkańcy starają się im w tym pomagać. Mnóstwo osób z Ukrainy ma już jakąś pracę.

– Chociaż liczba mieszkańców mocno wzrosła, życie w mieście toczy się normalnie. W szkołach i przedszkolach stworzyliśmy miejsca dla nowych mieszkańców. Uruchomiliśmy pomoc ze strony MOPS. Potrzebujemy jednak dodatkowych pieniędzy, np. na budowę dodatkowej szkoły, przedszkola, dla dodatkowych nauczycieli, a także na działania integracyjne. Aby wszyscy ci ludzie mogli łatwo się tutaj odnaleźć, by łatwo było nam budować wspólne relacje – wylicza prezydent Rzeszowa.

Zapewnia, że miasto jest gotowe na zapewnienie usług dla dodatkowej liczby mieszkańców. – Nasze zakłady komunalne po ostatnich inwestycjach mają zapasy, jeśli chodzi o moce produkcyjne. Zarówno jeśli chodzi o odbiór ścieków, jak i produkcję wody czy odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych – mówi Konrad Fijołek.

Prezydent przyznaje, że problemem jest zapewnienie odpowiedniego poziomu opieki zdrowotnej dla dodatkowej liczby osób. I to pewnie będzie widoczne z czasem wyraźniej, kiedy nowi mieszkańcy się tutaj zadomowią.

– Mamy więcej hospitalizacji i osób w przychodniach, ale na razie system daje sobie radę. Liczymy, że będą na to dodatkowe fundusze rządowe – uważa prezydent Fijołek.

Czekając na wsparcie

W marcu 2022 r. zrzeszone w UMP miasta i otaczające je gminy gościły prawie 70 proc. (ponad 2,2 mln osób) spośród wszystkich obywateli Ukrainy, którzy mieszkają obecnie w Polsce, zarówno tych, którzy przyjechali nad Wisłę po 24 lutego, jak i tych, którzy mieszkali tu wcześniej.

Według raportu tylko w obrębie gdańskiego obszaru metropolitalnego liczba mieszkańców zwiększyła się o 223 952 osób. Natomiast w samej stolicy Pomorza liczba przebywających Ukraińców i Ukrainek zwiększyła się o 157 787 osób (w tym 38 122 dzieci). Oznacza to, że w Gdańsku mieszka teraz 628 592 ludzi.

Czytaj więcej

Z regionów

Wielka fala nowych mieszkańców polskich miast

Liczba mieszkańców samego Rzeszowa wzrosła o ponad połowę. a Gdańska i Katowic o jedną trzecią.

– Kiedy jesienią 2021 r. powołaliśmy grupę roboczą Ukraina, nikt nie spodziewał się, że dzisiaj tak będzie wyglądała jej praca. Wówczas Mariupol, miasto partnerskie Gdańska, pokazywał swoje sukcesy m.in. w przyciąganiu zagranicznych inwestorów. Dzisiaj, parę miesięcy później, jesteśmy w zupełnie innej, ponurej rzeczywistości. Ale tylko działając razem, solidarnie rozwiązując problemy, możemy temu wyzwaniu sprostać – powiedziała cytowana w raporcie Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.

Z kolei do Warszawy od momentu wybuchu wojny w Ukrainie dotarło 700 tys. uchodźców. Ponad 300 tys. z nich zdecydowało się tu zostać.