Wielka wojna z wielkim smogiem

Do końca kwietnia czeka ona na zgłoszenia niedrogich wynalazków, np. filtrów czy absorberów, które mają być uniwersalne i łatwe w obsłudze.

– Po rozstrzygnięciu konkursu wystąpimy do Urzędu Patentowego o opatentowanie wynalazku i dołożymy wszelkich starań, aby znaleźć producenta zaprojektowanego urządzenia – zapowiada dr Anna Dobrowolska, prezes Fundacji Młodzi Twórcy im. prof. Piotra Dobrowolskiego w Katowicach.

Pożyczka na ekopiece

Śląsk obok Małopolski to region, gdzie poziom smogu w sezonie grzewczym jest bardzo wysoki, a tej zimy normy zanieczyszczenia powietrza były przekraczane o kilkaset, a nawet o rekordowe 1500 proc. Nic więc dziwnego, że samorządowcy ruszają na wojnę o czystsze i zdrowsze powietrze.

Kilka tygodni temu np. Pszczyna przyjęła Program Ograniczania Niskiej Emisji. Przyjęto w nim, że miasto przeznaczy 55 mln zł w ciągu pięciu lat na wymianę starych kotłów i termomodernizację budynków. – Program będzie dotyczyć budynków prywatnych. Szacujemy, że w gminie jest ok. 87 proc. kotłów na węgiel, miał – wylicza Piotr Łapa, rzecznik Urzędu Miejskiego.

Zdradza, że jeżeli miasto otrzyma pożyczkę lub dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w tym roku, ruszy z projektem w ostatnim kwartale. – W najbliższym czasie przygotujemy analizę ekonomiczną, która pozwoli wybrać najkorzystniejszy wariant finansowy. Dokument powstanie we współpracy z doradcą energetycznym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska – tłumaczy Piotr Łapa.

Na podstawie tego dokumentu urząd będzie chciał opracować konkretną propozycję dla mieszkańców wraz z określeniem zasad współfinansowania wymiany pieców. Liczba kotłów, która będzie wymieniona jeszcze w tym roku, uzależniona będzie od wysokości pożyczki, którą gmina otrzyma z WFOŚiGW.

– W Programie Ograniczania Niskiej Emisji na lata 2017–2022 wyliczono, że realizacja wymiany kotłów na terenie gminy wraz z termomodernizacją budynków będzie kosztować 57,6 mln zł – dodaje urzędnik. W ciągu pięciu najbliższych lat, zgodnie z deklaracjami mieszkańców urząd zamierza wymienić 1,7 tys. pieców, a 63 proc. mieszkańców zadeklarowało docieplenie budynków.

Kopciuchy do wymiany

W Rybniku, jak wynika z danych miasta, ponad 60 proc. domów ogrzewanych jest węglem (w tym w ok. 53,6 proc. to budynki jednorodzinne). Kotłownie lokalne i indywidualne na paliwo węglowe oraz piece ceramiczne pokrywają około 43 proc. całkowitego zapotrzebowania na ciepło, z czego 95 proc. w budownictwie mieszkaniowym. Dlatego samorząd przeznaczy dodatkowo 2 miliony złotych na likwidację 100 pieców kaflowych w czterech komunalnych kamienicach, które zostaną podłączone do sieci ciepłowniczej i zmodernizowane.

Poza tym tylko w tym roku zmiana źródeł ciepła nastąpi w pięciu budynkach miejskich użyteczności publicznej. Trzy szkoły zyskają ogrzewanie gazowe, a dwie – pompy ciepła.

– W kolejnych latach tego typu działania będą systematycznie kontynuowane ze środków unijnych – zapowiada Agnieszka Skupień, doradca prezydenta miasta. Dodaje, że Zakład Gospodarki Mieszkaniowej, w którego zasobach znajdują się 224 budynki gminne, od lat prowadzi działania w kierunku likwidacji pieców.

W Rybniku prowadzony jest też program dopłat dla mieszkańców na działania związane z modernizacją systemów grzewczych, termomodernizacją budynków oraz wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. W ramach tegorocznego naboru – zakończonego już z uwagi na ogromne zainteresowanie – złożono 485 wniosków, na realizację których przeznaczono ponad 5 mln zł. Do połowy marca podpisano z mieszkańcami już 287 umów na ponad 3,4 mln zł.

Wymyśl prosty filtr

Innym pomysłem na ograniczenie niskiej emisji jest otwarty, ogólnopolski konkurs śląskiej fundacji „Młodzi Twórcy" na projekt innowacyjnego urządzenia służącego do ograniczenia emisji w domach.

– Jego celem jest ochrona środowiska przed smogiem powstającym w wyniku niskiej emisji spalin. Poprzez urządzenie, które mamy nadzieję powstanie w wyniku naszego konkursu, chcemy uchronić własne zdrowie, chcemy też uchronić od nakładania kar na uboższe gospodarstwa, które często ogrzewają swoje domostwa paliwem złego gatunku, często też brak im środków na zakup ekologicznego pieca – tłumaczy Anna Dobrowolska.

Podkreśla, że fundacji zależy na zaprojektowaniu urządzenia taniego, aby każdy mógł je kupić, w miarę uniwersalnego, filtrującego spaliny u źródła, czyli poczynając od przeciętnego komina zarówno wiejskiego, jak i miejskiego domu.

Konkurs składa się z kilku etapów. W drugim, do 15 września, uczestnicy będą musieli przesłać projekt gotowego urządzenia, późnej kapituła wyłoni najlepsze prace, a na koniec autorzy muszą je jeszcze zaprezentować przed kapitułą. Zwycięzcy mogą liczyć na nagrody pieniężne.

– Liczne e-maile i telefony świadczą o zainteresowaniu konkursem. Jesteśmy w kontakcie z Polską Izbą Ekologii, specjalistami z Politechniki Śląskiej. Nadesłano już pięć zgłoszeń do udziału w konkursie – zdradza prezes fundacji. Zapewnia, że urządzenie, które wygra, zostanie wdrożone do produkcji.

Ekologia

Do końca kwietnia czeka ona na zgłoszenia niedrogich wynalazków, np. filtrów czy absorberów, które mają być uniwersalne i łatwe w obsłudze.

Pozostało 92% artykułu