Depresja to prawdziwa choroba, którą można leczyć. Wspólna deklaracja samorządów

Depresja ma twarz – to twarz kogoś z rodziny, sąsiadki, przyjaciela, nauczycielki. Może dotknąć każdego – cierpią na nią dzieci, mężczyźni i kobiety. To prawdziwa choroba. Gdy się pojawia, wszystkie obszary życia są nią dotknięte – rodzina, rodzicielstwo, związki, przyjaźnie, praca, nauka, finanse. Często powraca po pierwszym epizodzie i może stać się chorobą przewlekłą, gdy nie zostanie zdiagnozowana. Ale depresję można leczyć – psychoterapia lub leki przeciwdepresyjne, albo ich połączenie to skuteczne leki. W walce z tą chorobą mają też pomóc lokalne alianse. We wtorek, 10 października 2023 r. samorządowcy z województwa zachodniopomorskiego podpisali deklarację „Pomorze Zachodnie przeciw depresji”.

– Depresji nie widać, ale to prawdziwa choroba, która znajduje się w czołówce najczęściej występujących chorób na świecie według WHO. Najprawdopodobniej do 2030 roku będzie na pierwszym miejscu wśród najczęstszych chorób. Dotknąć może każdego, nie odpuszcza nawet dzieciom i młodzieży. Bezwzględnie już teraz potrzebne są zmiany systemowe w jej diagnozowaniu i leczeniu. To ostatni dzwonek na wprowadzenie rozwiązań, które będą realnie pomagać osobom w kryzysie. Na poziomie lokalnym, w ścisłej współpracy z samorządami i organizacjami pozarządowymi, tworzymy pilotaże, które mają pomóc rozwiązać nagłe sytuacje. W Regionalnych Centrach Kryzysowych mieszkańcy mogą bezpłatnie i bez skierowania skorzystać z pomocy psychologa. W sytuacjach wyjątkowych pomoc udzielana jest w miejscu zdarzenia. Widzimy ogromne zapotrzebowanie na tego typu usługi społeczne, dlatego będziemy je, korzystając z Funduszy Europejskich, rozszerzać. Ideałem byłaby sieć usług sięgająca do każdego powiatu z regionu. Mam nadzieję, że podpisana deklaracja przybliży nas do tego celu – mówi Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.

W podpisanym dokumencie czytamy:

„W czasie Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego, przedstawiciele i przedstawicielki gmin, powiatów, miast na prawach powiatów, Konwent Starostów oraz Konwent Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów składają poniższą deklarację:

W ramach swoich kompetencji, zobowiązujemy się do dołożenia szczególnych starań na rzecz wykorzystywania uznanych dobrych praktyk Unii Europejskiej i Światowej Organizacji Zdrowia w upowszechnianiu w społecznościach lokalnych na terenie naszego województwa wiedzy o rozpoznawaniu i leczeniu depresji”

Deklarację podpisano podczas konferencji organizowanej przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce oraz Biuro Parlamentu Europejskiego w Polsce. Współorganizatorem wydarzenia był Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. Partnerami konferencji zostali Biuro Światowej Organizacja Zdrowia w Polsce, Alians Przeciw Depresji oraz Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego. – To trzecie wydarzenie z tej serii. Po Warszawie i Katowicach jesteśmy w Szczecinie. Mimo dzielącej odległości te miasta, problemy w zakresie zdrowia psychicznego są takie same – mówił Bartłomiej Balcerzyk, p.o. Dyrektora Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce.

W Unii Europejskiej około 48 tys. osób rocznie umiera śmiercią samobójczą, z czego ponad połowa z nich cierpiała na depresję. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, w Polsce aż 1,5 mln. osób walczy z depresją.– Zdrowie psychiczne jest priorytetem dla WHO od dawna. Nie ma zdrowia, bez zdrowia psychicznego – mówiła Joanna Brzezińska, Konsultantka ds. Zdrowia Psychicznego i Wsparcia Psychospołecznego, WHO. Przypomniała, że hasło tegorocznego Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego brzmi „Zdrowie psychiczne jest powszechnym prawem człowieka”.

Z kolei na działania Komisji Europejskiej na temat działań na rzecz pomocy zdrowia psychicznego zwracał uwagę dr Piotr Toczyski, ekspert Team Europe, Alians Przeciw Depresji. Mówił m.in. o stronie internetowej ifightdepression.com i narzędziu iFightDepression® (marki i inicjatywy Europejskiego Sojuszu Przeciwko Depresji) oraz o European Alliance Against Depression. To z kolei międzynarodowa sieć ekspertów zajmujących się pacjentami z depresją i zapobieganiem zachowaniom samobójczym.

„Emocjonalne” pogotowie

Na działania Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego wskazywał wicemarszałek Olgierd Kustosz. – Chcemy przybliżyć wiedzę na temat chorób psychicznych. Tą problematyką zajmuje się Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, Wydział Współpracy Społecznej i Wydział Zdrowia – wyliczał wicemarszałek Olgierd Kustosz.

Z kolei dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego Dorota Rybarska-Jarosz przestawiła pilotażowy projekt z Pomorza Zachodniego „Regionalne Pogotowie Kryzysowe”. To systemowa odpowiedź z Zachodniopomorskiego na wyzwania społeczne obecnych czasów. Dyrektor Rybarska-Jarosz podkreślała, że społeczność regionu była świadkiem wielu społecznych traum. Dodała, że tego typu zdarzenia pokazały, że warto wypracować wsparcie w „tle działań służb ratunkowych”.

W zorganizowanym „emocjonalnym” pogotowiu (dokładnie w 8 punktach Regionalnych Centrów Kryzysowych), osoby które doświadczyły nagłego kryzysu emocjonalnego lub go przeżyły, otrzymają odpowiednie wsparcie. Sytuację taką może spowodować poważny wypadek samochodowy, nagła strata bliskiej osoby, ciężka choroba, pożar, bankructwo firmy. Udzielona w odpowiednim czasie pomoc psychologa lub specjalisty interwencji kryzysowej w wielu przypadkach zapobiega poważnym chorobom i zaburzeniom psychicznym. – Łapiemy w życiu człowieka moment, który specjaliści nazywają „gorącą godziną”. Jedyną rzeczą, jaką trzeba wykonać to przyjść lub zadzwonić – mówiła dyrektor ROPS. Pomoc udzielana jest w specjalnie przygotowanych do tego celu gabinetach lub w miejscu zdarzenia. Z pomocy skorzystało do tej pory ponad 6,5 tysięcy osób. Wiele z tych osób funkcjonuje teraz w grupach wsparcia, z pomocy skorzystali też obywatele Ukrainy uciekający przed wojną.

Może dotknąć każdego

Uczestnicy konferencji podkreślali, że depresja możne dotknąć każdego, ma wiele twarzy i jest prawdziwą chorobą, którą można leczyć. Zwracali uwagę też na sytuację dzieci i młodzieży, na rolę szkoły i codziennej uważności na drugiego człowieka. O emocjach mówiła Ordynatorka Oddziału Psychiatrii Dziecięcej i Młodzieżowej Szpitala „Zdroje” lek. Małgorzata Wyrębska-Rozpara.