Gminy czekają na nowe wiatraki. Liczą na tani prąd i dodatkowe dochody

Trzymamy kciuki, by nowe przepisy udało się uchwalić jak najszybciej, choć pewnie doczekamy się ich dopiero po wakacjach – mówi Leszek Kuliński, wójt gminy Kobylnica i przewodniczący Stowarzyszenia Gmin Przyjaznych Energii Odnawialnej. – To ważne, by bezsensowne zasady blokujące możliwości inwestowania w energetykę wiatrową zniknęły jak najszybciej – podkreśla.

Zasada 10H nie znika

Nadzieję na zmiany daje fakt, że w minionym tygodniu rząd przyjął w końcu projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe. Nowela nie zakłada, że wiatraki będzie można stawiać gdziekolwiek, regulacje w tym zakresie mają pozostać dosyć wymagające. Jednak przynosi pewną liberalizację przepisów i daje samorządowym władzom większe władztwo w tym zakresie.

I tak, projekt przewiduje utrzymanie zasady 10H, która mówi, że odległość nowych instalacji wiatrowych od zabudowań mieszkaniowych musi być co najmniej równa dziesięciokrotności wysokości turbin (ta zasada wprowadzona w 2016 r. przez rząd PiS w praktyce zablokowała budowę nowych farm wiatrowych). Dodatkowo elektronie wiatrowe będą mogły być lokowane wyłącznie tam, gdzie przewidziano to w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP).

Samorząd zdecyduje

A jednak samorząd będzie mógł, po odpowiednich analizach wpływu na środowisko i zdrowie mieszkańców oraz obowiązkowych konsultacjach z mieszkańcami i innymi interesariuszami, skrócić odległość elektrowni wiatrowej od budynku mieszkalnego (do co najmniej 500 metrów). A gminy, które nie mają w swoich MZPP miejsca na inwestycje wiatrowe, mogą plan zmienić, inwestor zaś będzie mógł sfinansować przygotowanie lub zmianę planu.

Czytaj więcej

Inwestycje

Po zmianie przepisów w tym regionie liczba wiatraków może się potroić

Zmiana przepisów dotyczących lokalizacji wiatraków może odblokować potencjał inwestycji w tej branży w polskich regionach.

Fundacja Instrat szacuje, że taka liberalizacja przepisów może pozwolić na ponad 25-krotne zwiększenie dostępności terenów pod inwestycje wiatrowe, z obecnych 0,28 proc. do 7,08 proc. powierzchni Polski. A jeśli nowela wejdzie w życie, można się spodziewać pewnego boomu inwestycji wiatrowych, ponieważ wiele projektów „zamrożonych” w związku z wejściem zasady 10H w 2016 r. będzie mogło zostać nareszcie ukończonych. Na przykład firma EDFR jest gotowa do szybkiego uruchomienia projektów o mocy ponad 250 MW. Z kolei PGE dysponuje zamrożonymi projektami o mocy ok. 150 MW. Z analiz Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej wynika, że w całej Polsce na różnych etapach zaawansowania zatrzymano projekty o mocy 4,1 GW.

Gdzie wieje wiatr

Gdzie mogą być lokowane tego typu inwestycje? Tam gdzie wieje najbardziej. Z badań wynika, że najlepsze warunki wietrzne panują w północno-zachodnim obszarze Polski, korzystne wiatry wieją też na terenach Suwalszczyzny czy w woj. kujawsko-pomorskim. Ale dzięki postępowi technologicznemu turbiny wiatrowe zaczynają produkować energię przy średniej prędkości wiatru 4–5 m/s, więc obszar potencjalnych inwestycji poszerza się.

Firma OX2 ocenia, że świetne warunki wiatrowe panują np. na terenie woj. lubelskiego. Liberalizacja przepisów może przynieść w regionie kolejnych 200 instalacji, wobec obecnie 100 istniejących, a całkowity potencjał terenów dogodnych do budowy elektrowni wiatrowych to ok. 2 tys. km kw., tj. 8 procent powierzchni regionu. – Uruchomienie choćby części tego potencjału dałoby Lubelszczyźnie prawdziwe bezpieczeństwo energetyczne i niezależność od rosyjskich surowców – ocenił Paweł Malarz, kierownik projektów w firmie OX2. Jego zdaniem w regionie może powstać 10–20 farm wiatrowych w 20 gminach.

Lokalne władze na tak

W wykorzystaniu tych szans wielką rolę odgrywać będę oczywiście samorządy. Na szczęście wygląda na to, że lokalni włodarze są zwykle przychylni takim inwestycjom.

– W naszej gminie mamy dwa gotowe projekty wiatrowe o łącznej mocy na 100 MW. Ale liczymy na więcej – na realizację jednego „zamrożonego” projektu i kolejnych czterech. Firma, która ma to w planach, czeka „w blokach startowych”. Gdyby to się udało, razem z budowaną farmą fotowoltaiczną moglibyśmy produkować tyle prądu, że starczyłoby chyba dla całego regionu – mówi Leszek Kuliński, wójt gminy Kobylnica (woj. pomorskie). I podkreśla, że na liberalizację przepisów czekają wszystkie gminy ze Stowarzyszenie Gmin Przyjaznych Energii Odnawialnej.

– Oczywiście takie inwestycje nie mogą ograniczać praw mieszkańców, ale wydaje mi się, że ostatnie lata, w tym szok na rynku cen energii, uświadamiają ludziom, że energia odnawialna jest najbardziej efektywnym i tanim źródłem energii – zaznacza.

Dodatkowe dochody

Oprócz tańszej energii dla samorządów ważne mogę być też argumenty ekonomiczne. – Energię elektryczną z wiatru należy traktować jako szansę dla rozwoju lokalnych społeczeństw. To z jednej strony czysta i tania energia z wiatru, a z drugiej wpływy budżetowe, które pozwolą na inwestycje służące lokalnej społeczności – podkreśla Piotr Dragan, wójt gminy Wisznice (woj. lubelskie).

Czytaj więcej

Finanse w regionach

Pół miliarda złotych dla gmin. Będzie rekompensata podatku od wiatraków

Rząd zrekompensuje samorządom utracony w 2018 roku podatek od elektrownii wiatrowych. Pieniądze dostanie 200 gmin.

– Patrząc z perspektywy korzyści ekonomicznych, nowe farmy wiatrowe mają szansę wygenerować dodatkowe wpływy do samorządów z podatku od nieruchomości i innych podatków, a także tworzyć nowe miejsca pracy – mówi Janusz Gajowiecki, prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.

Z analiz PSEW wynika, że dzięki zwiększeniu mocy wiatrowych na lądzie na przykład o 3,5 GW w 25-letnim okresie ich eksploatacji, budżety lokalne i centralny zyskają w sumie ponad 4 mld zł, czyli 165 mln zł średnio w roku. Do kasy samorządów trafić może ok. 3,5 mld zł dzięki płaconym przez inwestorów wiatrowych podatkom od nieruchomości, kolejne 600 mln zł stanowić będą podatki dochodowe. W trzyletnim okresie budowy elektrowni wiatrowych może też zostać stworzonych ok. 20 tysięcy tymczasowych miejsc pracy, a w czasie ich eksploatacji powstanie ok. 1750 stałych etatów.

Opinie

Witold Cyba, wójt gminy Borzytuchom

Jesteśmy bardzo zainteresowani energią z wiatru na terenie naszej gminy, szczególnie pod kątem pozyskania tańszych źródeł energii, a także ochrony środowiska. Nie bez znaczenia są też możliwe dodatkowe dochody dla gminy. Cieszę się, że rząd idzie w kierunku liberalizacji przepisów, chcemy skorzystać z nowych możliwości, choć oczywiście droga do celu może być wyboista. Mamy w naszych planach zagospodarowania z 2013 r. miejsce dla pięciu farm wiatrowych. Teraz będziemy starali się je dostosować do nowego otoczenia. Moim zdaniem lwia część mieszkańców jest zainteresowana rozwojem energetyki odnawialnej, w ramach dyskusji publicznej będziemy starali się przekonać wszystkich.