Jak polskie gminy walczą o neutralność klimatyczną

Transformacja energetyczna w Polsce postępuje – choć żadne miasto, gmina ani województwo nie osiągnęły jeszcze neutralności klimatycznej, coraz więcej wdraża ambitne projekty, mające je do tego celu przybliżyć.

Publikacja: 10.06.2025 15:43

Zdaniem analityków McKinseya, już w 2035 roku OZE będą generować ok. 70 proc. energii w kraju, czyli

Zdaniem analityków McKinseya, już w 2035 roku OZE będą generować ok. 70 proc. energii w kraju, czyli tyle, ile obecnie wytwarzają elektrownie zasilane paliwami kopalnymi

Foto: Shutterstock

Według raportu think tanku energetycznego Ember „Global Electricity Review 2024”, w ubiegłym roku odnawialne źródła energii odpowiadały za 40,9 proc. globalnej produkcji energii elektrycznej. Tendencja jest też zauważalna na polskim rynku, gdzie w 2024 roku OZE wygenerowały 29,6 proc. energii elektrycznej. Rok wcześniej ich udział wynosił 27,3 proc., a eksperci szacują, że w tym roku mają szansę osiągnąć nawet 35 proc. Zdaniem analityków McKinseya, już w 2035 roku OZE będą generować ok. 70 proc. energii w kraju, czyli tyle, ile obecnie wytwarzają elektrownie zasilane paliwami kopalnymi.

Jedną z inicjatyw, zachęcających miasta do dążenia o osiągnięcie neutralności klimatycznej, jest unijny projekt "100 neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast do 2030 roku", do którego wybrano również pięć polskich ośrodków: Warszawę, Kraków, Łódź, Wrocław oraz Rzeszów. Miasta we współpracy z Komisją Europejską mają pracować nad umowami, w których zawarte będą plany dotyczące neutralności klimatycznej w różnych sektorach, takich jak energetyka, budownictwo, gospodarowanie odpadami oraz transport.

Małe gminy z dużymi ambicjami związanymi z transformacją energetyczną

Ambicje klimatyczne przejawiają jednak nie tylko duże miasta – innowacyjne działania w zakresie transformacji energetycznej wdrażają również znacznie mniejsze gminy. Doskonałym przykładem jest Michałowo w woj. podlaskim, które jeszcze w tym roku planuje osiągnąć neutralność klimatyczną.

Czytaj więcej

Zielone inwestycje miast z KPO. Mała retencja i więcej powierzchni zielonych

Gmina od lat realizuje szereg projektów mających zmniejszyć zależność od paliw kopalnych i ograniczyć emisje gazów cieplarnianych. Lokalny samorząd inwestuje w rozwój biogazowni, które zasilają m.in. basen przy gminnym zespole szkół, rozbudowę odnawialnych źródeł energii, efektywną sieć ciepłowniczą oraz inteligentne oświetlenie.

Do 2033 roku neutralność klimatyczną planują osiągnąć również Pabianice. Miasto zamierza osiągnąć swój cel poprzez m.in. sadzenie drzew, termomodernizację budynków, likwidację starych pieców węglowych, tzw. "kopciuchów" oraz wprowadzenie zeroemisyjnego transportu publicznego.

Z kolei powiat kraśnicki realizuje projekt "Powiat Kraśnicki Neutralny Klimatycznie", w ramach którego planowane jest stworzenie systemu doradztwa wspierającego mieszkańców, przedsiębiorców oraz instytucje w działaniach na rzecz neutralności klimatycznej. Wśród założeń projektu znajdują się m.in. działania edukacyjne w zakresie racjonalnego korzystania z zasobów środowiskowych oraz wdrażanie gospodarki obiegu zamkniętego.

Jak do neutralności klimatycznej dążą polskie samorządy? Ważne doradztwo i edukacja

Podobny system doradztwa klimatycznego planuje uruchomić powiat puławski, który chce edukować mieszkańców w kwestii m.in. racjonalnego gospodarowania wodą, magazynowania deszczówki oraz wdrażania gospodarki obiegu zamkniętego. Działania edukacyjne w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską zamierza wprowadzić również powiat janowski.

Pod względem korzystnych rozwiązań energetycznych warto zwrócić uwagę na Lądek-Zdrój, gdzie w styczniu 2024 roku powstała jedna z pierwszych w kraju spółdzielni energetycznych. Jedynie w zeszłym roku jej funkcjonowanie pozwoliło gminie zaoszczędzić aż 660 tys. złotych. Gmina zainwestowała również w budowę farmy fotowoltaicznej o mocy 1 MWe. Odnawialne źródła energii zasilają wszystkie jednostki gminne.

Czytaj więcej

Samorządy stawiają na fotowoltaikę. Chodzi o ekologię, ale i oszczędzanie

Od stycznia ubiegłego roku wyłącznie z zielonej energii korzysta również gmina Kazimierz Biskupi. Na jej terenie funkcjonują farmy wiatrowe oraz fotowoltaiczne, w panele solarne wyposażono także wszystkie lokalne placówki oświatowe. Samorząd podpisał umowę na dostarczanie energii elektrycznej ze spółką PAK-VOLT wchodzącą w skład Grupy Kapitałowej ZE PAK, która dostarcza gminie niemal 2,5 tys. MWh energii miesięcznie. Oszczędności związane z przejściem na czystą energię oszacowano na 600 tys. złotych rocznie, a zaoszczędzone środki mają zostać przeznaczone na realizację kolejnych projektów, które zmniejszą zużycie energii.

Według raportu think tanku energetycznego Ember „Global Electricity Review 2024”, w ubiegłym roku odnawialne źródła energii odpowiadały za 40,9 proc. globalnej produkcji energii elektrycznej. Tendencja jest też zauważalna na polskim rynku, gdzie w 2024 roku OZE wygenerowały 29,6 proc. energii elektrycznej. Rok wcześniej ich udział wynosił 27,3 proc., a eksperci szacują, że w tym roku mają szansę osiągnąć nawet 35 proc. Zdaniem analityków McKinseya, już w 2035 roku OZE będą generować ok. 70 proc. energii w kraju, czyli tyle, ile obecnie wytwarzają elektrownie zasilane paliwami kopalnymi.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Ekologia
Zielone inwestycje miast z KPO. Mała retencja i więcej powierzchni zielonych
Ekologia
Samorządy inwestują w adaptację do zmian klimatu. I mogą liczyć na wsparcie
Ekologia
Mniejszy fetor, większa wydajność. Modernizacje miejskich oczyszczalni
Ekologia
Warto zbierać deszczówkę. Jakie dotacje oferują samorządy?
Ekologia
Są miasta, w których wciąż działa nawet kilkanaście tysięcy kopciuchów