Uchwałę w sprawie powstania nowego użytku ekologicznego przyjęli jednogłośnie radni miejscy na pierwszej powakacyjnej sesji rady miasta.
Kamieniołom Libana obejmie powierzchnię około 15 hektarów, położonych w Podgórzu między aleją Powstańców Śląskich, ulicą Swoszowicką, kopcem Krakusa i cmentarzem Podgórskim.
Jest wyjątkowy
– Dlaczego to miejsce wyjątkowe? O jego wyjątkowości stanowi sukcesja przyrodnicza w terenie poprzemysłowym. W dawnym, nieczynnym kamieniołomie przyroda zadomowiła się sama w ciągu ostatnich 30 lat. Bez ingerencji człowieka. Drugiego takiego użytku nie ma w całej Polsce – mówi Piotr Kempf, dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie.
Czytaj więcej
Rzeka jest cicha, martwa, płynie jak ściek, w którym jest masa martwych ryb – mówi burmistrz Krosna Odrzańskiego. Wyciągnięto tam cztery tony martwych ryb.
Kempf dodaje, że najważniejszym walorem przyrodniczym tego miejsca jest różnorodność zbiorowisk roślinnych – roślinności drzewiastej, roślinności siedlisk wodnych, wilgotnych oraz muraw naskalnych, które sa siedliskiem wielu rzadkich i chronionych gatunków zwierząt. Na terenie kamieniołomu i w jego sąsiedztwie występuje łącznie 286 gatunków roślin naczyniowych, a także blisko 40 rzadkich i chronionych gatunków zwierząt. Są to m.in. traszki, kumaki, modraszki (motyle), bzygi (muchówki) czy klecanki (gatunek błonkówki z rodziny osowatych).
Dużą wartość przyrodniczą posiadają też występujące tam naturalne i antropogeniczne składniki przyrody nieożywionej czyli skały, formy powierzchni terenu, gleby oraz wody powierzchniowe i podziemne.
Po co użytek
Głównym celem ustanowienia użytku ekologicznego na terenie kamieniołomu Libana jest ochrona unikalnych ekosystemów, które wykształciły się samodzielnie w dawnym kamieniołomie wapieni, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk przyrodniczych ze stanowiskami rzadkich lub chronionych gatunków zwierząt.
Czytaj więcej
W Warszawie przybywa zielonych torów tramwajowych. Nie tylko na nowych trasach, ale także tych istniejących od lat. Zielone torowiska są także w innych miastach.
– Żeby to wszystko dobrze działało trzeba wprowadzić ochronę i opracować zasady udostępnienia terenu. Podstawą powinno być opracowanie w formie graficznej i opisowej, według zasięgu zbiorowisk roślinnych, z zaznaczonymi stanowiskami gatunków roślin grzybów i zwierząt wymagających ochrony czynnej. Należy też wskazać odpowiednie metody, sposoby i harmonogram monitoringu przyrodniczego – podkreśla Piotr Kempf.
Plan ochrony i monitoringu powstanie w ciągu roku. Opracowaniem zajmie się Zarząd Zieleni Miejskiej.
Trochę historii
W kamieniołomie Libana znajdują się także obiekty dziedzictwa górniczego (m.in. stalowe młyny wapienne, piece do wypalania wapna), elementy wyrobiska, zwałowisko oraz zabudowania poprzemysłowe. Wszystkie te obiekty zostaną zachowane. Część z nich została już częściowo zasiedlona w wyniku tzw. wtórnej sukcesji roślinnej.
Sam kamieniołom otrzymał swoją nazwę od nazwiska Bernarda Libana, współzałożyciela przedsiębiorstwa „Kamieniołomy i wapienniki Libana i Ehrenpreisa”, powstałego w 1873 roku i produkującego kamień budowlany. W czasie II wojny światowej spółka została przejęta przez niemieckie wojska, a w latach 1942-44 przy kamieniołomie powstał karny obóz pracy Służby Budowlanej, później przekształcony w obóz koncentracyjny.
Kamieniołom działał również po wojnie – aż do 1986 roku – kiedy został ostatecznie zamknięty. W 1993 roku w tym miejscu kręcono zdjęcia do „Listy Schindlera”. Do dziś po filmie pozostały różne rekwizyty, np. słupy ogrodzeniowe i resztki drutu kolczastego czy kopie żydowskich nagrobków.
