Będzie zakaz palenia węglem w Warszawie?

- Zakaz palenia węglem kamiennym i paliwami wyprodukowanymi z jego wykorzystaniem w Warszawie – chcą wprowadzić mazowieccy radni w nowelizacji uchwały antysmogowej. Dziś głosowanie w tej spawie.

Publikacja: 26.04.2022 11:30

Będzie zakaz palenia węglem w Warszawie?

Foto: Adobe Stock

- Uchwała antysmogowa to narzędzie do walki z niską emisją, czyli zanieczyszczeniami pyłami zawieszonymi PM 10 i PM 2,5 oraz benzo(a)pirenem. Ma to przede wszystkim znaczenie zdrowotne, ma zapobiec zanieczyszczaniu powietrza, którym wszyscy oddychamy – mówi Marcin Podgórski, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami, Emisji i Pozwoleń Zintegrowanych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

Tylko ekologiczne kominki

Mazowiecka uchwała antysmogowa została przyjęta przez Sejmik Województwa Mazowieckiego 24 października 2017 roku i weszła w życie 11 listopada 2017 roku.

Dotyczy ona wszystkich użytkowników urządzeń o mocy do 1 MW, w których następuje spalanie paliw stałych, w szczególności użytkowników pieców, kominków i kotłów.

Zgodnie z nią nowo instalowane kotły muszą spełniać normy emisyjne zgodne z wymogami ekoprojektu, a od lipca 2018 roku obowiązuje zakaz spalania w kotłach, piecach i kominkach: mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem.

Zakaz dotyczy także węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z ich wykorzystaniem czy miału oraz paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 proc.

A za kolejne pięć lat nie będzie można używać kotłów na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4. Wcześniej, bo do końca tego roku posiadacze kominków powinni je wymienić na spełniające wymogi ekoprojektu.

Czytaj więcej

Przykład dla całej Polski: małopolskie gminy zakazują węgla

Zmiany idą zbyt wolno

Celem uchwały miało być ograniczenie negatywnego wpływu instalacji grzewczych na zdrowie mieszkańców i środowisko.

Jednak poprawa jakości powietrza zachodzi zbyt wolno. Dlatego Samorząd Województwa Mazowieckiego przystąpił do prac nad zmianą obowiązującej uchwały, uwzględniając dodatkowy zakaz stosowania węgla kamiennego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla na obszarze Warszawy.

- Projektowana zmiana jest zgodna z treścią deklaracji z 26 lutego 2020 roku, która została zawarta podczas III Kongresu Czystego Powietrza pomiędzy samorządem województwa mazowieckiego i miastem stołecznym Warszawa. Stolica zadeklarowała wówczas gotowość wprowadzenia zakazu spalania węgla – podaje stołeczny ratusz.

Przyznaje, że uchwały antysmogowe, które zostały wprowadzone w innych miastach w Polsce, miały kolosalny wpływ na poprawę jakości powietrza. Przykładem może być Kraków, który od 1 września 2019 r. wprowadził zakaz ogrzewania lokali paliwami stałymi.

W rezultacie działań miasta średnie stężenie pyłów zawieszonych w sezonie grzewczym spadło o ponad 40 proc. (45,42 proc. dla PM10 i 43,76 proc. dla PM2,5) w latach 2012-2020.

Z kolei średnie stężenie benzo(a)pirenu spadło o 42,82 proc. w latach 2014-2020. Znaczący spadek stężeń tych substancji jest szczególnie ważny z punktu widzenia ochrony zdrowia i życia ludzkiego.

- Czyste powietrze jest ważne dla nas wszystkich. Warszawa dąży do poprawy jakości powietrza, między innymi poprzez oferowanie mieszkańcom atrakcyjnego dofinansowania na wymianę przestarzałego, wysokoemisyjnego źródła ogrzewania – podaje Monika Beuth-Lutyk, rzecznik stołecznego ratusza.

Przypomina, że w tym roku wysokość dofinansowania wynosi 70 proc. a od 2023 r. mieszkańcy będą musieli wymienić źródło ogrzewania z własnych środków.

- Celem klimatycznym miasta jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 40 proc. do roku 2030 oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej najpóźniej w 2050 roku, dlatego realizujemy projekt "Zielona Wizja Warszawy” – dodaje pani rzecznik.

Mieszkańcy przeciw spalaniu węgla

Tymczasem Mieszkańcy Mazowsza chcą zakazu palenia węglem w Warszawie i w obwarzanku. Z badania przeprowadzonego wśród mieszkańców województwa przez Europejskie Centrum Czystego Powietrza wynika, że 67 proc. osób z województwa chce zakazu palenia węglem w stolicy, a 57 proc. także w otaczających ją powiatach. 

Poza tym 69 proc. badanych sprzeciwia się również montowaniu urządzeń grzewczych na węgiel i biomasę w nowo powstających budynkach, które mają dostęp do sieci gazowej lub ciepłowniczej.

- Badania przeprowadziliśmy tuż przed wybuchem wojny w Ukrainie, która stawia problem spalania paliw stałych w nowym kontekście. Obecnie znaczna część używanego w Polsce do ogrzewania domów gazu jak i węgla pochodzi z Rosji natomiast pelletu z Białorusi – mówi Łukasz Adamkiewicz z Europejskiego Centrum Czystego Powietrza.

Przyznaje, że w analizach nie uwzględniono kraju pochodzenia paliw, a co ciekawe, inne ogólnopolskie badania zrobione przez United Surveys pokazują, że w ciągu ostatniego miesiąca znacznie wzrósł sprzeciw wobec importu surowców z kraju agresora.

– To w połączeniu z wykazanym w naszych badaniach wysokim poparciem dla odchodzenia od węgla daje władzom - lokalnym i krajowym - jasny sygnał do przyspieszenia transformacji energetycznej - zauważa Łukasz Adamkiewicz.

Z badań wynika, że najwięcej zwolenników (68 proc.) ma zakaz palenia węglem na terenie Warszawy.

Wśród warszawiaków zakaz popiera aż 74 proc. badanych. W tej grupie największe jest też poparcie dla zakazu montowania kominków w nowych mieszkaniach, które mogłyby mieć dostęp do sieci grzewczych - w całym województwie za wprowadzeniem takiego zapisu jest 69 proc. osób, ale aż 76 proc. w samej Warszawie.

-  Dla aż 64 proc. respondentów głównym celem korzystania z kominka jest rekreacja i tworzenie w salonie nastroju, podczas gdy tylko u co dwudziestej osoby kominek jest głównym źródłem ciepła zimą - ocenia Łukasz Adamkiewicz.

Więcej zmian w uchwale antysmogowej

Radni Mazowsza przygotowali nowelizację uchwały antysmogowej. Zgodnie z nią od października przyszłego roku w Warszawie obowiązywałby  zakaz palenia węglem kamiennym i paliwami wyprodukowanymi z jego wykorzystaniem

Wyjątkiem byłyby kotły klasy piątej zainstalowane do 11 listopada 2017 roku oraz kotły czy kominki spełniające wymogi ekoprojektu zainstalowane do 1 czerwca 2022 roku w istniejących budynkach. NW nich można by było palić węglem do końca ich żywotności.

Radni chcą by od 1 stycznia 2028 obowiązywał  zakaz palenia węglem kamiennym i paliwami wyprodukowanymi z jego wykorzystaniem w powiatach grodziskim, legionowskim, mińskim, nowodworskim, piaseczyńskim, pruszkowskim, otwockim, warszawskim zachodnim, wołomińskim – czyli w tzw. wianuszku podwarszawskim. Z zastrzeżeniami dla kotłów i kominków jak w stolicy.

Poza tym radni chcieliby, by na całym Mazowszu od nowego roku obowiązywał zakaz użytkowania kotłów na paliwo stałe w nowobudowanych budynkach, dla których nie zostały wydane decyzje i istnieje możliwość techniczna przyłączenia do sieci ciepłowniczej.

Wyeliminować paliwo złej jakości

Jak mówi Bartosz Wiśniakowski, wiceprzewodniczący Komisji Środowiska (KO) radni chcą tak szybko, jak to możliwe wyeliminować z rynku paliwa najgorszej jakości, bo ich spalanie w domowych piecach grzewczych i lokalnych kotłowniach to jedna z głównych przyczyn powstawania smogu – mówi

Dodał, że w trakcie konsultacji społecznych zrezygnowano z wprowadzenia całkowitego zakazu stosowania biomasy, bo jak się okazało to nie był dobry pomysł.

- Zaostrzamy już obowiązujące zakazy w eksploatacji instalacji i urządzeń, w których mieszkańcy spalają paliwa, dodajemy nowe regulacje ograniczające stosowanie paliw stałych, w Warszawie i okolicznych powiatach – mówi radny Wiśniakowski.

A prof. Piotr Kleczkowski z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie wskazał, że szkodliwość spalania drewna jest porównywalna do spalania węgla.

- Jest mniej sadzy, ale więcej związków rakotwórczych, jak dowodzą badania i nauka światowa. Drewno jest paliwem odnawialnym, ale jego spalanie nie jest przyjazne klimatowi – uważa prof. Kleczkowski.

Opowiedział się za przyjęciem proponowanego projektu nowej uchwały podkreślając, że to nie jest czas na półśrodki.

Zły stan powietrza na Mazowszu potwierdzają wyniki pomiarowe: ponad czterokrotne przekroczenia norm pyłu zawieszonego PM 2,5 oraz przypadki nawet dwudziestokrotnego przekroczenia dopuszczalnego poziomu benzo(a)pirenu. Dziś radni Mazowsza maja głosować nad nowelizacją uchwały antysmogowej.

- Uchwała antysmogowa to narzędzie do walki z niską emisją, czyli zanieczyszczeniami pyłami zawieszonymi PM 10 i PM 2,5 oraz benzo(a)pirenem. Ma to przede wszystkim znaczenie zdrowotne, ma zapobiec zanieczyszczaniu powietrza, którym wszyscy oddychamy – mówi Marcin Podgórski, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami, Emisji i Pozwoleń Zintegrowanych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

Tylko ekologiczne kominki

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Ekologia
Jak pomóc zwierzętom zimą? Ruszyła kampania w Radiu Kraków
Ekologia
W Opolu powstanie Klaster Energii
Ekologia
Warszawska Strefa Czystego Transportu będzie większa, ale będą dodatkowe ulgi
Ekologia
Ważą się losy krakowskiej Strefy Czystego Transportu. Sprawa nie jest przesądzona?
Ekologia
Fale upałów to ogromne straty dla miast. Potrzeba więcej drzew
Materiał Promocyjny
Razem dla Planety, czyli chemia dla zrównoważonej przyszłości