Dwa wyzwania dla rządu i samorządu

Utrata wpływów w związku z koronawirusem to drugie mocne uderzenie w finanse samorządów. Pierwszym były nie tak dawno wprowadzone przez rząd różne zwolnienia od podatków. Kosztowały one Szczecin 90 mln zł w skali roku. Szukaliśmy oszczędności, przesuwaliśmy inwestycje. I gdy wydawało się, że wychodzimy na prostą, gospodarkę rujnuje koronawirus. Cieszę się z zapowiadanej przez rząd pomocy dla samorządów. Mamy dostać 93 mln zł, co znacząco wpłynie na utrzymanie tempa inwestycji. Bardzo ważne jest dla nas utrzymanie odpowiedniej jakości usług dla mieszkańców, mimo pewnych oszczędności.

Myślę, że kolejnym dużym wyzwaniem stojącym przed samorządami jest oświata. Zarówno w kontekście organizacyjnym, jak i finansowym. Rok szkolny za pasem, a pytań mamy więcej niż odpowiedzi. Pisze do mnie bardzo wielu zatroskanych rodziców. Pytają, jak będzie wyglądać nauka czy ten przysłowiowy „bezpieczny odstęp między dziećmi”.

To będzie trudny rok dla wszystkich – dla uczniów i rodziców, ale także dla nauczycieli. I to wszystko w przestrzeni oświaty, która moim zdaniem od dawna wymaga głębokich zmian na poziomie ustawowym. Subwencja nie pokrywa podstawowych wydatków. Obiecane przez rząd podwyżki dla nauczycieli finanso-wane są w dużej mierze przez samorządy. Nie pomagają też wprowadzane na szybko, bez konsultacji z samorządami reformy oświaty. Idziemy w kierunku braku nauczycieli niemal z każdego przedmiotu. Drastycznie spadł prestiż tego zawodu i wielu nauczycieli jest bardzo zniechęconych. Już dziś są kłopoty ze znalezieniem nauczycieli, a będzie coraz gorzej.

Tendencją, którą obserwujemy od jakiegoś czasu, jest także wyludnianie się miast. Mieszkańcy wybierają spokojne obrzeża, często położone już w innej gminie. Populacja obszaru metropolitalnego za wiele się więc nie zmienia, ale to strata dla większych miast przede wszystkim w postaci ubytku podatku PIT. Nie-mniej na terenie Szczecina zauważalne są już tendencje odwrotne. Są mieszkańcy, którzy jednak doceniają bliskość centrum, sklepy, apteki czy przychodnie. Sprzedają swoje domy na obrzeżach i w zamian kupują nieco większe apartamenty o podwyższonym standardzie w centrum.

Uważam, że dobrym kierunkiem jest tutaj szukanie bonusów wynikających z zameldowania w danym mieście. To mogą być różnego rodzaju profity, na przy-kład tańsze abonamenty w strefie płatnego parkowania. Szukamy rozwiązań, które będą zachęcać mieszkańców do pozostawania w Szczecinie.

Na koniec chciałbym, abyśmy wszyscy pamiętali, że reforma samorządów, która dokonała się na po-czątku lat 90., jest jedną z lepszych reform w nowej Polsce. Zadaniem nas wszystkich jest dbanie, by samo-rządy rosły w siłę. To one są najbliżej mieszkańców i załatwiają ich codzienne sprawy. Mieszkańcy to widzą i doceniają. Pomagajmy zatem samorządom się rozwijać, a nie rzucajmy kłód pod nogi.