Powstanie nowe, zielone centrum Krakowa?

Kraków przymierza się do utworzenia Kwartału klimatycznego. To urbanistyczny projekt wpisujący się w działania miasta, które mają przeciwdziałać kryzysowi klimatycznemu.

Chodzi m.in. o ograniczenie ruchu samochodowego oraz przebudowę ulic i infrastruktury określonego rejonu miasta. Efektem ma być jak najwięcej ułatwień dla pieszych i rowerzystów. O ostatecznym kształcie Kwartału i szczegółach zmian zdecydować mają jednak mieszkańcy, a nie urzędnicy.

Bez podróży i bez emisji

Skąd pomysł na tworzenie kwartału? Dwa lata temu Kraków przystąpił do europejskiego programu EIT Climate-KIC Deep Demonstration – Healthy, Clean Cities. Celem programu jest wspieranie miast w dążeniu i osiąganiu neutralności klimatycznej. W roku 2020 w ramach tej inicjatywy powstał katalog projektów pilotażowych.

CZYTAJ TAKŻE: Ogrody deszczowe w Łodzi finansowane z Norwegii

– Jednym z pierwszych, który będzie realizowany jest właśnie Kwartał klimatyczny – mówi Sebastian Kowal z Zarządu Transportu Publicznego w Krakowie – instytucji, która koordynuje projekt. – Kwartał klimatyczny będzie realizował ideę tzw. miasta piętnastominutowego. Koncepcję urbanistyczną, zgodnie z którą mieszkańcy mogą zaspokoić swoje najistotniejsze, życiowe potrzeby w najbliższym sąsiedztwie – dodaje.

Magistrat podkreśla, że w przypadku kwartału chodzi także o ograniczenie emisji szkodliwych gazów m.in. dwutlenku węgla i spalin. – Chcemy, by Kraków nie był tzw. wyspą ciepła i jak najmniej negatywnie wpływał na środowisko – podkreślał podczas prezentacji projektu Andrzej Kulig, zastępca prezydenta Krakowa.

Nowe centrum miasta

Kwartał klimatyczny obejmuje sporą część zabytkowego centrum miasta: obszar Kazimierza oraz zachodnią część Grzegórzek. Jest ograniczony ulicami: Dietla, Grzegórzecką, al. Daszyńskiego i rzeką Wisłą.

Zamysł jest taki, by na tym obszarze ograniczyć ruch samochodowy i jednocześnie usprawnić komunikację zbiorową. Wszystkie ulice i infrastruktura mają zostać przebudowane tak, by powstało jak najwięcej ułatwień dla pieszych i rowerzystów. Część ulic czy np. parkingów może też zostać przeznaczona na zieleńce lub tereny rekreacyjne. W planach jest też utworzenie ulic-ogrodów.

CZYTAJ TAKŻE: Kraków kupi tylko zieloną energię. Do tego 6 mln zł taniej

Te zmiany powinny pozwolić na zredukowanie poziomu emisji dwutlenku węgla, a to z kolei przełoży się na poprawę jakości powietrza. Główne zadania, realizowane w ramach projektu to m.in. przywrócenie rezydencyjnego charakteru ulicy Dietla, przebudowa i rewitalizacja ul. Krakowskiej, Placu Nowego, ul. Starowiślnej, czy rewitalizacja Placu Wolnica.

Nowe projekty

Część planowanych w Kwartale klimatycznym zmian już się rozpoczęła.

– Po konsultacjach społecznych z mieszkańcami powstał m.in. projekt zielonego placu Grzegórzeckiego. Znalazły się w nim zmiany konieczne w związku z budowaną stacją szybkiej kolei aglomeracyjnej i powstaniem nowego przystanku kolejowego – Kraków Grzegórzki. Ale głównie chodzi o dostosowanie placu do zmieniającego się klimatu m.in długich okresów suszy i upalnego lata – mówi Kamil Popiela z biura prasowego krakowskiego magistratu.

Dostosowanie do zmian klimatycznych będzie to możliwe dzięki zaplanowanym rozwiązaniom technicznym np. powstać mają wiaty przystankowe w formie zielonych „lejków”, zbierających wodę deszczową, która będzie magazynowana w zbiornikach pod nawierzchnią i wykorzystywana do nawadniania roślin.

CZYTAJ TAKŻE: „Miasta mają problem”. Wojna z Wodami o cenę wody

Planowane są też ogrody deszczowe, które zbierają wodę deszczową z nawierzchni utwardzonych, zwalniają jej przepływ i wstępnie oczyszczają ją z zanieczyszczeń drogowych. Sam plac będzie zielonym łącznikiem plant Dietlowskich i plant Daszyńskiego.

Dariusz Nowak, rzecznik krakowskiego magistratu podkreśla, że miasto ma zamiar podejść do realizacji projektu kompleksowo, a nie zajmować się pojedynczymi inwestycjami. – Jeżeli chodzi o rewitalizację i kształtowanie przestrzeni publicznej w Kwartale klimatycznym, miasto skorzysta z pomocy doświadczonych ekspertów z biur architektonicznych. Mamy już kilka ofert – mówi.