Wakacje 2020: wyjątkowa kolekcja pereł krajowej sztuki w zasięgu ręki

Wakacje w Polsce to także okazja, by nareszcie docenić nasze zabytki. Wiele można podziwiać na świeżym powietrzu.

Dla turystów przebywających na Mazurach i Podlasiu wymarzoną atrakcją są zabytki Tykocina, związane m.in. z bohaterami „Trylogii” Sienkiewicza. Wśród nich jest tykociński zamek zrekonstruowany na fundamentach z XVI w., gdzie działa muzeum. W czasie potopu szwedzkiego na zamku zmarł Janusz Radziwiłł. Za zasługi dla ojczyzny warownia została nadana Stefanowi Czarnieckiemu.

Barokowy Tykocin

Warto się przejść po tykocińskim rynku o trapezowatym, barokowym planie. Zdobi go dwumetrowy pomnik Czarnieckiego z 1763 r. – najprawdopodobniej drugi po kolumnie Zygmunta najstarszy świecki pomnik w Polsce. Wzniesiony został z inicjatywy Jana Klemensa Branickiego. Także barokowy kościół Świętej Trójcy i zespół klasztorny bernardynów zawdzięczamy Branickiemu.

Tykocin to ważne świadectwo kultury żydowskiej. Kahał założony tu w 1522 r. należał do najbardziej znaczących. Trzeba odwiedzić tykocińską Wielką Synagogę w kształcie z 1736 r. Można tu podziwiać ścienne malowidła oraz ozdoby Tory, lampki i świeczniki chanukowe, balsaminki, tałesy, tefiliny, jarmułki. Z kolei w Domu Talmudycznym prezentowana jest kolekcja obrazów Zygmunta Bujnowskiego tworzącego w Tykocinie.

CZYTAJ TAKŻE: Startują wakacje czasów zarazy

W Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku znajduje się największa na świecie kolekcja 110 pastelowych prac Witkacego. Reprezentują wszystkie okresy twórczości Witkacego – młodzieńczy, rosyjski, lata przynależności do formistów, rok 1924, kiedy artysta zaprzestał malowania obrazów według założeń teorii Czystej Formy, oraz lata działalności Firmy Portretowej (1925–1939). Są też fotografie, listy, pierwodruki książek. Nawet ci, którzy widzieli już ekspozycję, powinni obejrzeć ją w nowej, zrewitalizowanej przestrzeni Białego Spichlerza. Urządzono tam też wystawę dzieł Jana Matejki, Leona Wyczółkowskiego, Jacek Malczewskiego, Olgi Boznańskiej.

Na Mazowszu zawsze warto powracać do pałacu w Nieborowie, zaprojektowanego w ostatniej dekadzie XVII w. w otoczeniu parku i ogrodu. A nieopodal zaprasza historyczny park tematyczny Arkadia. Pierwszymi budowlami, które powstały na brzegu spiętrzonego w 1781 r. wielkiego stawu arkadyjskiego, były Kaskada i Chata przy Wodospadzie. Nieco później powstał Przybytek Arcykapłana i Świątynia Diany z plafonem Norblina. Na Wyspie Topolowej warto podziwiać symboliczny nagrobek z wieloznaczną sentencją łacińską „Et in Arcadia ego”, wzorowany na grobowcu Jeana-Jacques’a Rousseau w Ermenoville. Osobnej uwagi godna jest wzniesiona z polnych głazów Grota Sybilli. W XIX w. powstały romantyczny Grobowiec Złudzeń i Domek Gotycki.

Z listy UNESCO

Perłą Lubuskiego jest Park Mużakowski wpisany na listę UNESCO. Parkowo-zamkowy kompleks można zwiedzać pieszo, rowerem lub na wzór księcia założyciela Hermanna Ludwiga Heinricha von Pückler-Muskau – konno. Ale także łódką. Park położony jest bowiem w malowniczej dolinie Nysy Łużyckiej. Zamek myśliwski zbudowano w neorenesansowej formie.

Rewaloryzacja parku trwa nieprzerwanie od lat. W cienistej scenerii wąwozów znajdują się m.in. Droga i Ścieżka Helminy. Mostkiem można przejść do Niemiec.

CZYTAJ TAKŻE: Wakacje w mieście? To nie problem, ale w reżimie sanitarnym

Z Beskidów i Bieszczad blisko do Sanoka, rodzinnego miasta Zdzisława Beksińskiego. W zamku eksponowana jest największa na świecie, licząca 600 prac, ekspozycja. Obok znakomitych fotografii z lat 50. obejrzeć można abstrakcje, unikatowe obrazy na szkle i rzeźby. Nie brakuje prac komputerowych. Część główną tworzą obrazy, m.in. z okresu fantastycznego i ostatnich lat twórczości. Pośród nich jest obraz ostatni, ukończony w dniu śmierci.

Podkrakowska Pieskowa Skała jest atrakcją turystyczną nie tylko dla Małopolan i Ślązaków. Zjawiskowa lokalizacja i renesansowy wdzięk sprawiają, że zamek stanowi wymarzony cel artystyczno-historycznych wypraw. Imponują bogate zbiory historyczne oraz malarstwa. Ci zaś, którzy wolą otwarte przestrzenie, mogą pozostać w odrestaurowanym ogrodzie i podziwiać, jak lśni elewacja korpusu głównego, murów, bastionów oraz dziedzińca krużgankowego.