Ekspresówka S1 powstaje w bólach

W grudniu Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) ogłosiła przetarg na wybudowanie odcinka od Podwarpia do Dąbrowy Górniczej. To kolejny kawałek S1, dla którego ma być wybrany wykonawca – po wcześniejszym ogłoszeniu przetargów na trzy odcinki pomiędzy Mysłowicami a Bieskiem-Białą.

Trwa już budowa drugiej jezdni S1 od Pyrzowic do Podwarpia oraz tzw. obejście Węgierskiej Górki. Po zakończeniu prac będzie można ekspresowo przejechać od lotniska w Pyrzowicach i połączenia z autostradą A1 aż do granicy ze Słowacją w Zwardoniu, a następnie pomknąć dalej na południe Europy słowacką autostradą D3.

CZYTAJ TAKŻE: S1 pobiegnie do granicy

Odcinek od Podwarpia do Dąbrowy Górniczej zostanie poprowadzony po śladzie obecnej drogi krajowej nr 1. Na 7-kilometrowym fragmencie trasy zlikwidowane będą skrzyżowania z drogami poprzecznymi. Zostanie wybudowany węzeł Ząbkowice oraz przebudowany węzeł Pogoria. W ramach kontraktu powstaną m.in. cztery mosty i cztery wiadukty drogowe oraz dwie kładki dla pieszych. Do tego drogi serwisowe, ekrany akustyczne i przejścia dla zwierząt. GDDKiA zapowiada, że umowa z wykonawcą zostanie podpisana w formule „projektuj i buduj” w połowie 2020 r.

Nie było chętnych

Do tej pory budowa S1 mocno się opóźniała. Tak było m.in. z drugą jezdną od Pyrzowic do DK1 łączącej Katowice z Warszawą. Najpierw z podpisania umowy po wygranym przetargu zrezygnowało konsorcjum firm Mostostal Warszawa i Acciona Construccion. Potem Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) liczyła na podpisanie kontraktu z którymś z kolejnych uczestników postępowania przetargowego. Ale firmy biorące w nim udział niespodziewanie nie wyraziły zainteresowania. W rezultacie GDDKiA w styczniu 2018 r. zdecydowała o unieważnieniu przetargu.

Problemem okazał się wzrost kosztów. Na przestrzeni 2017 roku (otwarcie ofert na drugą jezdnię S1 nastąpiło jeszcze w marcu 2017 r.), podrożały zarówno materiały budowlane, jak i koszty pracy. Firmy budowlane szacują, że asfalt podrożał o blisko jedną trzecią, kruszywa o 20 proc., beton o 14 proc.

CZYTAJ TAKŻE: Mało pieniędzy na lokalne drogi

GDDKiA chciała jednak rozpisać nowy przetarg przy takim samym kosztorysie jak poprzedni. Tymczasem dobudowa drugiego pasa okazała się szczególnie pilna – nie tylko ze względu na wygodę kierowców, ale także ze względów bezpieczeństwa. Dochodziło tu często do tragicznych wypadków, a do trasy przylgnęło nawet określenie „droga śmierci”.

Tunelami i estakadą

Problem był także z obejściem Węgierskiej Górki. Przetarg na ten wyczekiwany od lat, niespełna 9-kilometrowy, odcinek na trasie z Bielska Białej do Zwardonia ogłoszono jeszcze na początku 2018 r. Dopiero po przeszło 9 miesiącach wybrano najkorzystniejszą ofertę, która jednak została unieważniona przez Krajową Izbę Odwoławczą. W rezultacie cała procedura zajęła przeszło 600 dni.

W dodatku budowa obejścia Węgierskiej Górki będzie dla drogowców jednym z najtrudniejszych odcinków S1, ze względu na dwa tunele o długości 830 i 980 metrów, a także estakadę nad dolinami potoków górskich.

Szczególnie mocno opóźniły się przetargi na 40-kilometrowy fragment S1 od Mysłowic do Bielska. Jego budowa była ujęta już w rządowym programie budowy dróg krajowych na lata 2011-2015. Jednak kluczowym problemem okazały się spory wokół jego przebiegu. Planowana trasa biegła przez tereny wydobywcze czterech kopalń (Ziemowit, Piast, Brzeszcze, Silesia), trzy obszary ochrony Natura 2000 (Stawy w Brzeszczach, Dolina Dolnej Soły, Dolna Soła), sąsiedztwo obozu Auschwitz-Birkenau czy liczną zabudowę mieszkaniową.