Szombierki czekają na gospodarza

Właścicielem monumentalnej elektrociepłowni jest gliwicka spółka Rezonator, która w 2016 roku (cztery miesiące po wpisaniu do Rejestru przedsiębiorców) kupiła budynki za symboliczną kwotę, przy rekomendacji miasta. Władze Bytomia nie zdecydowały się wówczas na zakup, choć poprzedni właściciel – fińska firma energetyczna Fortum – złożył propozycję z symboliczną ceną.

Plany spółki Rezonator i powiązanej z nią Fundacji EC Generator były imponujące – muzyczny „Kopernik”, kulturalno-dydaktyczny park wypoczynku, teatr 3D, sala widowiskowa dla dwóch tysięcy widzów, inkubator sztuki (na wzór inkubatorów przedsiębiorczości), zewnętrzny amfiteatr, studia filmowe i nagraniowe.

Stracone miliony

Z początku wydawało się, że chociaż przedsięwzięcie wymaga kilkusetmilionowego budżetu, to udało się zrobić pierwszy krok. Wiosną 2018 roku wniosek Fundacji EC Generator o unijne dofinansowanie został przyjęty i Szombierki mogły liczyć na blisko 14 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Projekt o wartości prawie 22 mln zł zakładał zabezpieczenie niszczejącego obiektu i rozpoczęcie w nim działalności kulturalnej.

CZYTAJ TAKŻE: Postindustria po śląsku

Jednak właściciel Szombierek nie zdołał złożyć w terminie wymaganych dokumentów i pieniądze przepadły. Andrzej Piotr Szwimer, prezes jednoosobowych zarządów Fundacji EC Generator i Rezonator SA, wymienił w oświadczeniu szereg powodów, dla których fundacja nie była w stanie oszacować ostatecznej wysokości wkładu własnego. Zapewniał, że nie rezygnuje z planów rewitalizacji. „Trwają rozmowy na temat innych źródeł finansowania inwestycji oraz pozyskania nowych partnerów, zarówno biznesowych, jak również samorządowych.”

W ostatnich miesiącach Fundacja EC Generator ograniczyła obecność w przestrzeni publicznej – strona www nie działa, w mediach społecznościowych zapadła cisza.

Miasto jednak chce

– W związku z chęcią zabezpieczenia przed dalszą degradacją kompleksu zabudowań EC Szombierki, prezydent Bytomia w maju 2019 r. zwrócił się do właściciela z pismem, w którym wyraził zainteresowanie przejęciem nieruchomości. Odbyło się także kilka spotkań z udziałem władz miasta i przedstawiciela właściciela obiektu. Zarząd spółki Rezonator SA nie wyraził woli przekazania nieruchomości gminie – informuje Małgorzata Węgiel-Wnuk z Urzędu Miejskiego w Bytomiu.

CZYTAJ TAKŻE: W kolejce do parowozów

Pozostaje jednak pytanie o to, co miałoby się stać po przejęciu (odpłatnym lub nie) obiektu przez miasto. Koszt wieloletniej rewitalizacji obiektu w podobnej skali – łódzkiej EC1 – przekroczył 400 mln złotych, w zdecydowanej większości finansowanie pochodziło ze środków UE.

– Nieruchomość znajduje się w złym stanie technicznym i jeśli nie zostaną wykonane podstawowe prace zabezpieczające, trudno snuć plany na temat rewitalizacji – ripostuje Małgorzata Węgiel-Wnuk. – Jednak miasto przygotowuje projekty dotyczące zagospodarowania terenów i obiektów poprzemysłowych, na które chce pozyskać środki w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.

Poza szlakiem

Uruchomiona w 1920 roku elektrociepłownia była do niedawna jedną z atrakcji na turystycznym Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego (SZT). Dostęp do budynku był utrudniony, jednak kiedy tylko pojawiała się taka możliwość, wejściówki rozchodziły się na pniu. W końcu zarządca Szlaku – śląski samorząd – doszedł do wniosku, że sam potencjał to za mało. Zapadła decyzja o rozwiązaniu umowy z właścicielem, czyli wykreśleniu EC Szombierki ze Szlaku.