Okazją do takiej rozmowy są warsztaty “Wolność-Samorządność-Solidarność”, które organizuje Inicjatywa 30. Rok Wolności. Inspiracja dla projektu wydaje się wręcz oczywista. W latach 2019-2020 przypadły okrągłe rocznice odzyskania wolności, ustanowienia samorządu czy powstania Solidarności. Spuścizna historyczna zobowiązuje, by za kolejne 30 lat, gdy znowu będziemy świętować okrągłe rocznice, z dumą patrzeć na otaczającą nas rzeczywistość.
– W ostatnich latach przetestowaliśmy możliwość rozmowy o wartościach z polską młodzieżą. Pomysł był bardzo udany i dlatego w ubiegłym roku postanowiliśmy wyjść z inicjatywą cyklicznych spotkań – mówi Tomasz Kiersnowski z Inicjatywy 30. Rok Wolności.
Spotkania są kierowane do uczniów szkół podstawowych, licealistów, studentów oraz ich nauczycieli i mentorów. Warsztaty odbywają się w małych grupach, liczących 10-30 osób. Warto tutaj podkreślić, że idea od początku zakładała dialog. Choć inicjatorzy podkreślają, że ze względu na niedostatki aktualnej formy edukacji szkolnej potrzebujemy rozwiązania, które pozwoli młodym ludziom nadrobić zaległości w zakresie zaniedbanych tematów, takich jak wiedza historyczna dotycząca okresu przemian ustrojowych, to jednak przygotowane spotkania nie są wykładami. Nie chodzi o zorganizowanie kolejnej lekcji WOS, ale o możliwość rozmowy, wymiany poglądów oraz podzielenie się własnymi opiniami i wartościami.
– Nasze warsztaty to coś, z czym młodzi ludzie nigdy wcześniej się nie spotkali. My nie edukujemy. My rozmawiamy, słuchamy i nie oceniamy. Jest to coś, czego w Polskiej szkole nie uświadczymy – wskazuje Jacek Michałowski z Inicjatywy 30. Rok Wolności.
– Podczas warsztatów zachęcamy, by każdy odpowiedział, jakie wartości są dla niego najważniejsze. Chcemy w ten sposób pokazać młodym ludziom, że wiele z nich jest powszechnych i tożsamych dla każdego. Niezależnie od wieku, doświadczeń czy pochodzenia – mówił.
Inicjatorzy warsztatów podkreślają, że przyświecają im wartości będące podstawą społeczeństwa obywatelskiego. Społeczeństwa, które aktywnie uczestniczy w rozwiązywaniu codziennych problemów.
– Historia Polski jest pełna momentów, które nie wydarzyłyby się bez zaangażowania całego społeczeństwa. To nie jest do końca tak, że nagle ktoś przychodzi i coś załatwia, a my później cieszymy się, jakich mamy wielkich wodzów. Jednym z przykładów takich wydarzeń jest np. odzyskanie niepodległości. Proces scalenia kraju po trzech zaborcach to była ogromna inicjatywa i wysiłek całego społeczeństwa – mówi Kiersnowski.
– Podobnie sprawa wyglądała wiele lat później, gdy Polska odzyskiwała wolność. Dzisiaj, oczywiście, gdy mówimy o przemianach politycznych to mówimy o decyzjach, które zachodziły w zaciszach politycznych gabinetów. Nic by jednak z nich nie wyszło, gdyby społeczeństwo w tym czasie nie stanęło na wysokości zadania. Gdyby nie było „Solidarności”, gdyby nie powstał KOR, to nie doszłoby do przemian. Stąd też nasza inicjatywa. Chcemy pokazać młodym ludziom, że zmiany są zasługą każdego i każdy ma na nie wpływ, a nie są zjawiskiem, które zachodzi gdzieś obok i pomimo nas – wyjaśnia.
Społeczeństwo obywatelskie to społeczeństwo ludzi aktywnych, którzy angażują się w życie tak swoich lokalnych wspólnot, jak i całego kraju.
– Chcemy uświadomić dzisiejszą młodzież, że warto być aktywnym, że warto zadawać pytania, warto myśleć w kategoriach wolności, samorządności i solidarności o tym co mają teraz i o tym, co mogą zmienić – podkreśla Michałowski.
Czy to się udało? Inicjatorzy spotkań podkreślali, że na początku towarzyszył im niepokój. Zastanawiali się, czy młodzi podejmą rozmowę. Pierwsze spotkania szybko je rozwiały. Uczestnicy docenili możliwość otwartej rozmowy i wielokrotnie podkreślali, że jest to coś, czego im brakuje i czego dzisiejsza szkoła często im nie zapewnia.
Z zebranych opinii i wyników ankiet przeprowadzonych na zakończenie warsztatów wynika również̇, że wielu uczestników nabrało przekonania, że mogą mieć wpływ na rzeczywistość wokół nich.
Warto także zaznaczyć, co podkreślali pomysłodawcy i organizatorzy warsztatów 30. Rok Wolności, że spotkania przyniosły dla nich jeszcze jeden pozytywny efekt.
– Część warsztatów odbyła się w formie stacjonarnej, a część w formie internetowej. Przyczyna tego jest oczywista i związana z pandemią Covid-19 oraz wszechobecnym lockdownem. Za nami rok pełen pesymizmu i słabych perspektyw na przyszłość. Tymczasem rozmowy z młodymi ludźmi przyniosły nam ogromną porcję optymizmu i pozytywną perspektywę na przyszłość. Uczestnicy warsztatów mieli mnóstwo chęci i pomysłów jak zmieniać świat na lepszy. Można pewnie powiedzieć, że taki optymizm to przywilej młodości, ale mimo to cieszy nas, że osoby z takim podejściem, które chcą działać i zmieniać świat, będą nami w przyszłości rządzić – podsumował Kiersnowski.
Czy warsztaty przyniosły oczekiwany efekt. Organizatorzy jako odpowiedź podają wypowiedzi uczestników, jakie zebrano po ich zakończeniu.
- „Nie wiele trzeba, żeby coś zmienić.”
- „Żeby coś zmienić to trzeba zacząć od siebie i to jest najtrudniejsze.”
- „Realizować siebie i działać na rzecz innych.”
- „Mimo że sami nie możemy wiele, to razem możemy dużo.”
- „Każda zmiana zależy od nas, więc warto zacząć od zmiany swojego myślenia – myśleć samodzielnie.”
- „Motywacja, że chociaż dużo stoi a przeszkodzie, ale nie ma wyjścia trzeba coś zrobić.”
- „Widzę jak inni mogą odbierać wartości, poznanie innych punktów widzenia.”
- „Uświadomienie swojej bierności.”
- „Ochota porozmawiania o tym z kimś jeszcze.”
- „Nadzieja na lepsze jutro.”
- „Odkrycie różnorodności grupy i wieloznaczności słów/pojęć.”
- „Możemy mieć wpływ na nasza okolicę.”
- „Możemy realizować postawione przed sobą cele.”
- „Co się stanie z Polską jest w naszych rękach.”
- „Państwo będzie się opierać na nas.”
- „Musimy uświadamiać innych, że trzeba dbać o nasza Polskę.”
- „Nasze działania i postawa kształtują nasz los.”
- „Dbać o naturę, bo to jest w naszych rękach.”
- „Nasze działania mają wpływ na świat- zainspirowana do działania.”
- „Już teraz możemy pomagać zmieniać świat.”
- „Jak zacznę robić coś dzisiaj, to przyszłość będzie lepsza.”
- „Jest dużo możliwości, żeby polepszyć ten świat i warto to robić.”
- „Nawet jednostka może coś zmienić.”
- „Sami dla siebie budujemy świat i od nas zależy jaki będzie”
Przykładowy scenariusz warsztatów “Wolność-Samorządność-Solidarność” jest ogólnie dostępny, ponieważ twórcom Inicjatywy 30. Rok Wolności zależy, aby jak najwięcej osób pracujących z młodzieżą miało możliwość skorzystania tej formy rozmowy.
Materiał Promocyjny
