Należyta staranność pozwala zmienić umowę

Zmiana wynagrodzenia wykonawcy jest dopuszczalna w sytuacji, gdy pociąga za sobą zmianę wartości całego przedsięwzięcia – wyjaśnia Urząd Zamówień Publicznych. 

Jest możliwość wprowadzenia zmian do umowy w szczególności w oparciu o klauzule wskazane w treści art. 144 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Tak wynika z opinii prawnej Urzędu Zamówień Publicznych. Z przepisu tego wynika, że modyfikacjom na podstawie klauzul umownych może podlegać wysokość wynagrodzenia wykonawcy zamówienia publicznego. Urząd Zamówień Publicznych w swoich wyjaśnieniach stwierdza, że staranny zamawiający, znając czynniki, jakie wpływają na poziom kalkulacji cen ofertowych, a także mechanizmy funkcjonowania rynku, w szczególności w ramach kontraktów długoterminowych, powinien formułować klauzule pozwalające na dostosowywanie poziomu wynagrodzenia wykonawcy do zmieniających się okoliczności.

CZYTAJ TAKŻE: Nieudolne kontrole na budowach 

Jak stwierdza UZP, możliwość wprowadzenia zmian do umowy na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 3 ustawy – Pzp wymaga ustalenia, iż konieczność modyfikacji kontraktu wywołana jest okolicznościami (lub skalą tych okoliczności), których nie można było przewidzieć pomimo dochowania należytej staranności przy przygotowywaniu przetargu publicznego. Nie chodzi tu o sytuację, której zamawiający nie przewidział, ale o taką, której nie miał obiektywnej możliwości przewidzieć. UZP w swoich wyjaśnieniach zwraca uwagę, że strony umowy o zamówienie publiczne mogą skorzystać z uprawnienia z art. 144 ust. 1 pkt 3 ustawy – Pzp również, gdy nie przewidziały w umowach odpowiednich klauzul waloryzacyjnych bądź adaptacyjnych. Niezbędne będzie tu jednak wykazanie, iż działanie zamawiającego cechowała należyta staranność.

Z kolei zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego co do wynagrodzenia wykonawcy jest dopuszczalna w sytuacji, gdy pociąga za sobą zmianę wartości umowy – zwiększenie lub zmniejszenie zakresu zamówienia, zmianę sposobu jego wykonania itp. Niedopuszczalna jest natomiast zmiana polegająca wyłącznie na podwyższeniu wynagrodzenia wykonawcy. Modyfikacja taka nie skutkuje bowiem zwiększeniem wartości wykonywanej umowy, ale wyłącznie ceny realizacji świadczenia – wyjaśnia urząd.

CZYTAJ TAKŻE: Samorządy: przetargi na nowych zasadach

Jak wynika ze stanowiska UZP, dopuszczalność zmiany umowy zawartej przed wejściem w życie ustawy z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych należy rozpatrywać w dwóch aspektach: albo w oparciu o przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia i określone przez zamawiającego warunki zmian, albo gdy dokonywana zmiana ma charakter nieistotny. UZP podkreśla, że jeśli będziemy mieli do czynienia ze zmianą umowy wywołaną czynnikami zewnętrznymi, nieprzewidywalnymi na etapie postępowania i niezależnymi od którejkolwiek ze stron, niepowodującą naruszenia równowagi ekonomicznej między wykonawcą a zamawiającym, które prowadziłoby do zachwiania pozycji konkurencyjnej wykonawcy w stosunku do innych firm biorących udział w postępowaniu, zmianę taką można uznać za nieistotną i za dopuszczalną (nawet jeśli prowadzi do zmiany wynagrodzenia). To zagadnienie należy rozpatrywać w każdym przypadku indywidualnie, biorąc pod uwagę konkretny stan faktyczny – podkreśla UZP.

CZYTAJ TAKŻE: W gminach powstaną biura spisowe

11 września Sejm uchwalił nowe prawo zamówień publicznych, które m.in. dopuszcza w przypadku umów o roboty budowlane i dostawę na dłużej niż 12 miesięcy klauzule waloryzacji wynagrodzenia nie tylko na korzyść wykonawcy, gdy ceny towarów rosną, ale też zamawiającego, gdy spadną. Waloryzacja taka będzie stosowana tylko do nowych zamówień.

więcej: www.uzp.gov.pl