Zagmatwane przepisy mogą paraliżować lokalną administrację

Absurdów jest tak dużo, że największym problemem jest wskazanie jednego konkretnego – uważa Remigiusz Górniak, starosta miński, wiceprezes Związku Samorządów Polskich. Wymienia te, o których pomyślał w pierwszej kolejności. – Gminy dopłacają z własnego budżetu do wywozu śmieci, choć system miał się samofinansować. Wszyscy przymykają oko na to, że gminy to robią – wylicza, dodając, że przepisy dotyczące działania spółki czy zakładu komunalnego nie są precyzyjne.

– Wskazują, że spółki komunalne czy samorządowe zakłady budżetowe mogą realizować zadania gminy, powiatu, województwa tylko na ich terenie. A co w sytuacji, gdy zaraz przy granicy innej gminy spółka komunalna drugiej gminy mogłaby realizować swoje usługi niższym kosztem lub efektywniej? – pyta starosta miński. – Dlaczego spółka komunalna jednej gminy nie może tymczasowo świadczyć usług sąsiedniej gminie w sytuacji, gdy u niej jest awaria? – dorzuca. Jego zdaniem te właśnie przepisy wymagają doprecyzowania, ale równocześnie uelastycznienia.

Czytaj więcej:

Administracja

Nadzorowanie radnych nie powinno ograniczać ich samodzielności

Ingerencja organu nadzoru w uchwałoda...

Pro

Na jakie przepisy prawa skarżą się samorządowcy?

Samorządy często wskazują na ogrom sprawozdawczości, kuriozalne przepisy czy konieczność uzyskiwania interpretacji podatkowych ze względu na zawiłości prawne.

Na niedawnym VII Krajowym Forum Skarbników rozmawiano o „kuriozalnych” przepisach prawa, które powodują sytuacje trudne dla funkcjonowania JST. Wymieniono kilkanaście takich przykładów. Od nieadekwatnych kwot na zatrudnienie audytorów, przez dotacje dla szkół i przedszkoli prywatnych, brak możliwości samorządowego odwołania się od decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO), po doprecyzowanie definicji budynku i budowli w kontekście podatku od nieruchomości.

Podano też prawo spadkowe jako przykład. Gmina często jest świadoma, że odziedziczyła spadek lub nie zna jeszcze jego szczegółów, gdy już okazuje się, że komornik zajmuje konta bankowe gminy na poczet długów związanych ze spadkiem.

– Przepisów regulujących działalność samorządową, takich z gatunku czystego absurdu, jest mało, natomiast istnieje wiele takich, które powodują nieefektywność – dodaje Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora biura Związku Powiatów Polskich.

Część przepisów nie jest też kłopotliwa jako taka, natomiast utarta praktyka ich stosowania jest już problemem. Ekspert podaje kilka przykładów. Wśród nich jest m.in. uzależnienie działania i finansowania różnych sfer bez autonomicznych decyzji logistycznych.

– Sztandarowym przykładem jest tu pozytywna opinia kuratora oświaty przy decyzjach dotyczących sieci szkół – wymienia Grzegorz Kubalski. I dodaje, że w obecnych realiach finansowych i organizacyjnych tworzone są wieloletnie prognozy finansowe, które spełniają wymogi formalne, ale stanowią bardziej przejaw bajkopisarstwa niż literatury faktu. Liczne problemy pojawiają się przy stosowaniu przepisów o zatrzymywaniu praw jazdy i cofaniu uprawnień do kierowania pojazdami czy konieczności corocznego podejmowania uchwał na temat wysokości opłat za usunięcie i przechowywanie pojazdów czy łodzi.

GUS tworzy sobie statystyki rękoma pracowników gmin?

Niejasność przepisów rodzi spory problem w komunikacji pomiędzy urzędami gmin, podatnikiem i różnymi instytucjami, np. KRUS-em. Zwrócili na to uwagę eksperci z Unii Miasteczek Polskich.

Burmistrz lub wójt musi potwierdzić fakt zawarcia umowy dzierżawy gruntów rolnych. Prawo geologiczne nie precyzuje ani formy potwierdzania umów, nie zobowiązuje do rejestracji umów, a przede wszystkim – burmistrz nie ma obowiązku weryfikacji treści tych umów, co powoduje kolejny gigantyczny absurd.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Sprawy rodzinne w sądach mają przyśpieszyć. Rząd pokazał projekt ustawy

Rząd chce usprawnić rozpatrywanie spraw w wydziałach rodzinnych i nieletnich. Do sądów tych mają...

– Umowy są źle sporządzane, występują w nich błędy, np. co do właścicieli działki, numerów wskazanych działek itd. Potwierdzenie zawarcia takiej umowy błędnie sporządzonej ma skutki prawne, tj. przyznanie w pełnej wysokości świadczeń rentowych z KRUS, zmianę obowiązku podatkowego w podatku rolnym na dzierżawcę – wymienia wątpliwości Grzegorz Górny, prezes UMP i burmistrz Proszowic.

Innym przykładem jest konieczność aktualizacji kodów PKD przedsiębiorców. – Niektórzy z przedsiębiorców mają po kilkadziesiąt kodów we wpisie do CEIDG, które trzeba zmienić. Mają na tę zmianę dwa lata. Po upływie tego okresu zmiana kodów nastąpi automatycznie. Czy nie można tego zrobić teraz automatycznie? Przedsiębiorcy sobie z tym nie radzą, stwarza to problem w ich obsłudze i wydłuża czas oczekiwania – wylicza. Samorządowiec dodaje także, że sytuacja wygląda tak, jakby GUS rękoma pracowników gmin tworzył sobie statystyki.

Księgowi w samorządach cały czas pracują pod presją czasu. Biurokracja pęka w szwach

– Ciekawym tematem są podatki od czynności cywilnoprawnych i VAT od pożyczek udzielanych przez podmioty tworzące (gminę, powiat, województwo) na rzecz szpitali. Interpretacje indywidualne są różne i raz nakładają obowiązek zapłaty podatku, raz – nie – wskazuje Remigiusz Górniak.

– Obowiązki sprawozdawcze wzrastały systematycznie. Mamy sprawozdanie finansowe z informacją dodatkową, budżetowe czy sprawozdania z operacji finansowych, bilans z wykonania budżetu oraz o charakterze łącznym i bilans skonsolidowany JST. Księgowi w zasadzie cały czas pracują pod presją czasu i zagrożenia dyscypliną budżetową – tłumaczy Michał Fisiak, dyrektor departamentu finansów publicznych Urzędu Miasta Łódź.