Rada gminy ma możliwość wyznaczenia inkasenta do poboru podatków i opłat lokalnych, w tym opłat uzdrowiskowej i miejscowej (DzU z 2018 r., poz. 1445, ze zm.). W interpelacji do ministra finansów (nr 30268) zwrócono uwagę, że organy podatkowe gmin uzdrowiskowych mają trudności z egzekwowaniem od inkasentów obowiązku poboru opłaty uzdrowiskowej czy też miejscowej.

Zapytano więc MF, czy możliwe jest podjęcie działań legislacyjnych, które egzekwowałyby odpowiedzialność inkasenta za podatek lub opłatę niepobraną oraz czy możliwe są zmiany w przepisach dotyczących prowadzenia przez inkasentów ewidencji osób zobowiązanych do uiszczenia opłat. Instytucja inkasenta uregulowana została w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (DzU z 2018 r., poz. 800, ze zm.). Jak przypomniało w swojej odpowiedzi MF, przepisy ordynacji nie nakładają na inkasenta obowiązku obliczenia wysokości podatku.Ponadto inkasent, w odróżnieniu od płatnika, nie ma ekonomicznej kontroli nad płatnością podlegającą opodatkowaniu, przez co nie może pomniejszyć dokonywanej płatności o kwotę pobranego podatku.

CZYTAJ TAKŻE: Zaświadczenie to nie prosty druczek

Inkasent nie odpowiada za niepobranie podatku – wyjaśniło MF. Jednak pobranie podatku przez inkasenta i niewpłacenie go na rachunek właściwego organu podatkowego skutkuje odpowiedzialnością inkasenta orzekaną przez organ podatkowy na podstawie art. 30 § 2 i 4 ordynacji podatkowej.Inkasent ponosi także odpowiedzialność karnoskarbową za niewpłacenie w terminie organowi podatkowemu pobranego podatku. Ministerstwo Finansów zwróciło uwagę, że rozszerzenie odpowiedzialności inkasenta na podatek niepobrany doprowadziłoby do zrównania jego odpowiedzialności z odpowiedzialnością, jaką na mocy art. 30 § 1 ordynacji podatkowej ponosi płatnik. Takie rozwiązanie doprowadziłoby do likwidacji instytucji inkasenta – podkreśliło MF.

Ewentualne trudności z egzekwowaniem od inkasentów obowiązku poboru opłat lokalnych mogłyby być rozwiązane przez właściwą organizację inkasa na terenie gminy(wybór odpowiednich podmiotów jako inkasentów, określenie odpowiedniego wynagrodzenia za inkaso) – wynika z odpowiedzi MF. Możliwość uchwalenia przez radę gminy obowiązku prowadzenia ewidencji przez inkasentów opłaty miejscowej została wprowadzona w związku z sygnalizowanymi wcześniej przez samorządy problemami z poborem tej opłaty.Nie wprowadzono możliwości prowadzenia ewidencji dla opłaty uzdrowiskowej.

CZYTAJ TAKŻE: Obrót mieniem z podatkiem

Wydaje się, że brak problemów z poborem opłaty uzdrowiskowej wynika z faktu, że inkasentami tej opłaty są co do zasady podmioty, które wywiązują się z nałożonych na nie obowiązków (np. sanatoria) – przyznaje ministerstwo. Prowadzenie ewidencji przez inkasenta jest jednoznaczne z obowiązkiem prowadzenia księgi podatkowej w rozumieniu ordynacji podatkowej, a więc w razie np. nierzetelnej ewidencji inkasentowi grozi kara z art. 60 i 61 ustawy – Kodeks karny skarbowy.