Chodzi m.in. o wykluczenie z mechanizmu wsparcia basenów. Sprawa druga dotyczy warunków, jakie tzw. podmiot wrażliwy musi spełnić, aby dopłatę do ogrzewania otrzymać, a które – w obecnej sytuacji braku węgla na rynku – będą dla wielu po prostu niewykonalne. Strona samorządowa upomniała się także o środki na wypłatę dodatków węglowych, których wojewodowie – jak dotąd - nie przekazali.

Problemy te były omawiane w punkcie dotyczącym spraw różnych podczas posiedzenia Zespołu ds. energii, klimatu i środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, które odbyło się 13 września 2022 r.

- Zupełnie nie rozumiemy, dlaczego baseny nie otrzymają wsparcia na ogrzewanie. To jest zupełnie przedziwna sytuacja. Po pandemii COVID-19 to baseny były właśnie sposobem na ratowanie zdrowia naszych dzieciaków. A teraz zostały wykluczone z możliwości otrzymania wsparcia czy rekompensat w związku ze wzrostem kosztów ogrzewania – mówił Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej KWRiST dodając, że o wiele większym problemem mogą się okazać przepisy mówiące o wsparciu dla tzw. instytucji wrażliwych (m.in. żłobki, przedszkola, czy szkoły).

Czytaj więcej

Ludzie
Dopłaty do ogrzewania w tej samej wysokości

Chodzi o te przepisy ustawy z dnia 2 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, które uzależniają przyznanie wsparcia dla podmiotu wrażliwego od przedstawienia (na dzień złożenia wniosku, czyli 30 listopada br.) fakturami za zakup 50% źródeł energii do ogrzewania na sezon.

W ocenie samorządów ten warunek będzie dla wielu podmiotów wrażliwych nie do spełnienia, ponieważ na rynku brakuje węgla i będzie problem z zakupem tego paliwa w ilości koniecznej do uzyskania dofinansowania.

- Co zrobi samorząd, który ma szkołę i nie będzie w stanie kupić do 30 listopada br. połowy potrzebnego węgla? – pytał Marek Wójcik. – Dlatego apelujemy o podjęcie pilnej inicjatywy legislacyjnej i nowelizację ustawy w ten sposób, aby po pierwsze termin ten [do 30 listopada 2022 r. – MCG] został wydłużony, a po drugie, aby wymagany procent zakupionego na sezon grzewczy opału została obniżona z 50% do np. 30% - wskazywał sekretarz strony samorządowej KWRiST.

Marek Wójcik zwrócił uwagę także na kwestię problemów związanych z realizacją dodatków węglowych, wypłacanych na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym. – Z informacji, które posiadamy, m.in. zebranych przez Związek Miast Polskich, wynika, że ani jeden samorząd, ani jedno miasto nie otrzymało jeszcze środków od wojewodów na wypłatę dodatków węglowych – mówił sekretarz strony samorządowej KWRiST dodając, ze zgodnie z obowiązującymi przepisami samorządy nie powinny wypłacać pieniędzy, dopóki nie otrzymają środków z budżetu państwa na ten cel.

Zaopiniowane pozytywnie

Zespół ds. energii, klimatu i środowiska KWRiST pozytywnie zaopiniował: projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie granicy portu morskiego w Nowym Świecie; projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wzoru wniosku o wydanie zgody na wykorzystanie pasa technicznego do innego celu niż utrzymanie brzegu w stanie zgodnym z wymogami bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz wykazu dokumentów, które należy dołączyć do wniosku; a także pakiet 12 projektów Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk.

KWRiST opiniuje tylko ostateczne wersje projektów

Zespół nie wydał opinii w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (UD375) zostanie wydana w innym terminie. Jak bowiem wyjaśnił Michał Kobyliński, naczelnik w Departamencie Prawnym Ministerstwa Klimatu i Środowiska projekt jest co prawda po uzgodnieniach międzyresortowych, ale jest jeszcze kilka rozbieżności z niektórymi resortami, które wymagają wyjaśnienia. – To nie będzie się wiązało z dodawaniem jakiś treści do projektu, tylko chodzi o rozstrzygnięcie ostatecznego brzmienia przepisów i w naszej ocenie zmiany te nie będą miały wpływu na kwestie samorządowe – wyjaśniał naczelnik Kobyliński.

- Utarło się tak, że do opiniowanie przez KWRiST trafiają projekty, których treść nie została do końca ustalona – mówił Mariusz Marszał ekspert ds. legislacyjnych Związku Gmin Wiejskich RP dodając, że podobnie jest z omawianym projektem ustawy, którego treść również może ulec zmianie. – Z punktu widzenia strony samorządowej zarówno dodanie do projektu nowych zapisów, jak i usunięcie takich, które dla JST są korzystne ma znaczenie. Jeżeli to nie jest jeszcze ostateczna wersja projektu, to strona samorządowa nie jest w stanie się wypowiedzieć na jego temat. Dlatego proszę, abyśmy opiniowali również i ten projekt w wersji już ostatecznej – dodawał Mariusz Marszał.

Ostatecznie Zespół zadecydował, że projekt zostanie zaopiniowany w innym terminie.

Taryfy za wodę i ścieki wrócą na KWRiST

W trakcie posiedzenia strona samorządowa upomniała się także o samorządowe zakłady budżetowe, które zostały wykluczone ze wsparcia jakie oferują przepisy ustawy o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze. Jej projekt został przygotowany przez resort pracy i polityki społecznej, a trafiła ona do Sejmu z pominięciem KWRiST.

Temat ten wywołał dyskusję nad taryfami za wodę i ścieki, również w kontekście projektu ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (UC130), z której wynikają dla samorządów nowe i do tego kosztowne obowiązki związane m.in. z zapewnieniem jakości i bezpieczeństwa wody mieszkańcom. Dlatego samorządowcy bardzo krytycznie odnieśli się do ostatnich wypowiedzi Marka Gróbarczyka, wiceministra infrastruktury nawołującego samorządy do wycofania wniosków w sprawie podwyżek taryf za wodę i ścieki. W konsekwencji strona samorządowa będzie wnioskować, aby temat taryf za wodę i ścieki pojawił się ponownie na plenarnym posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ostatni raz dyskusja na temat taryf za wodę i ścieki odbyła się na tegorocznym, lipcowym posiedzeniu KWRiST.