Dobry start dla wielu innowacyjnych pomysłów

Młode przedsiębiorstwa mogą sięgać po wsparcie z wielu źródeł. Dla firm ze wschodniej części kraju ciekawą opcją są platformy startowe.

Żeby powstające ekosystemy startupowe rosły w siłę, potrzebna jest ścisła współpraca ośrodków innowacji, uczelni i przedsiębiorstw. W tym kierunku idą platformy startowe dla nowych pomysłów w Polsce wschodniej. Ale firmy z pozostałych regionów też nie powinny mieć problemu z pozyskaniem wsparcia na realizację nowatorskich projektów.

Na realizację programu Innowacyjna Gospodarka w latach 2007–2013 przeznaczono środki publiczne w wysokości ponad 10 mld euro, w tym prawie 8,7 mld euro pochodziło z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Teraz dostępne są pieniądze na rozwój innowacyjności z programu „Inteligentny rozwój”. Jego budżet to również ponad 10 mld euro, a jedna czwarta tej kwoty pozostaje jeszcze do rozdysponowania w konkursach.

Platformy pod lupą

W ramach programu „Polska wschodnia” wdrażany jest innowacyjny projekt tzw. platform startowych dla młodych obiecujących biznesów. Platformy współpracują m.in. z Olsztyńskim Parkiem Naukowo-Technologicznym, Rzeszowską Agencją Rozwoju Regionalnego, Parkiem Naukowo-Technologicznym Energii, Puławskim Parkiem Naukowo-Technologicznym, Polską Fundacją Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego OIC Poland i Białostockim Parkiem Naukowo-Technologicznym. – Projekt platform startowych jest bardzo trafionym działaniem, zachęcającym do założenia własnego, innowacyjnego biznesu w regionie warmińsko-mazurskim i samym Olsztynie – ocenia Wojciech Samulowski, dyrektor Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego. Dodaje, że takie rozwiązanie dla wielu osób wiąże się z likwidacją bariery obaw i strachu przed wejściem w sferę podatków, sprawozdań, rozliczeń finansowych i nowych technologii. Praca doradców oraz indywidualnie przydzielony menedżer pozwolą przygotować produkt do pierwszej sprzedaży.

– Cel nadrzędny całego programu platform startowych będzie niełatwy do zrealizowania, ponieważ zakłada zatrzymanie młodych ludzi w regionach wschodniej Polski. Trudno przewidzieć, czy po zakończeniu projektu nie przeniosą siedzib swoich firm do centrum kraju czy też na tereny Polski południowo-zachodniej, gdzie funkcjonują większe rynki – martwi się jednak Samulowski.

Trwa nabór pomysłów. Od początku stycznia do Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego trafiło około 50 zgłoszeń. Te najwyżej ocenione znajdą się pod opieką menedżera, z którym pomysłodawcy przygotują plan kilkumiesięcznego okresu inkubacji, czyli świadczenia usług przez doradców. Łącznie w warmińsko-mazurskim zostaną przygotowane do działalności 132 startupy.

Platformy dla nowych pomysłów mają łączyć innowacyjny pomysł z wiedzą i infrastrukturą potrzebną do skutecznego rozwinięcia biznesu. – Rzadko początkujący przedsiębiorca dysponuje wszystkimi wymienionymi zasobami, dlatego program zaprojektowany przez PARP jest ważny i wartościowy. Ma on szansę przyczynić się do wzrostu przedsiębiorczości i rozwoju innowacyjnej gospodarki, zwłaszcza w Polsce wschodniej, której został dedykowany – komentuje Karolina Zuzaniuk, dyrektor marketingu Parku Naukowo-Technologicznego Energii. Dodaje, że o jego popularności świadczy zainteresowanie, jakie wywołał. A to z kolei jest mierzone liczbą napływających wniosków, popularnością publikowanych w mediach społecznościowych materiałów oraz licznymi pytaniami, które codziennie napływają.

– W programie doceniamy elastyczność, jaką PARP zostawił operatorom. Dzięki niej możemy skierować działania do osób na różnym etapie zaawansowania pomysłu, możemy program inkubacji „uszyć na miarę” indywidualnych potrzeb każdego przyjętego pomysłodawcy, a także zaproponować dodatkowo budowanie relacji biznesowych z członkami ekosystemu – dodaje Zuzaniuk. Duże zainteresowanie wsparciem potwierdza Puławski Park Naukowo-Technologiczny.

– Dokładnie 10 lutego zakończyliśmy nabór do pierwszej rundy inkubacji. Ilość zgłoszeń przeszła nasze najśmielsze oczekiwania: wpłynęło ponad 170 wniosków – informuje Aleksandra Aleksandrowicz, specjalista ds. promocji i marketingu Wschodniego Akceleratora Biznesu.

Od wielu lat wyzwaniem dla przedsiębiorców i ośrodków są w Polsce regulacje prawnopodatkowe. Gdyby były mniej skomplikowane, zyskałaby cała gospodarka. – Białostocki Park Naukowo-Technologiczny nie zawarł dotychczas z PARP umowy o dofinansowanie projektu „Platformy startowe dla nowych pomysłów Hub of Talents 2″. Wynika to z braku jasnej interpretacji, dotyczącej ewentualnego opodatkowania uzyskanej dotacji podatkiem VAT. Czekamy na wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w tym zakresie – informuje Anna Daszuta-Zalewska, dyrektor Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego.

Inkubator poda pomocną dłoń

Współpraca biznesu z nauką jest bardzo istotna dla rozwoju innowacji. To właśnie na to stawiają parki naukowo-technologiczne w poszczególnych regionach. W województwie warmińsko-mazurskim funkcjonują trzy, zlokalizowane w największych miastach regionu: Olsztynie, Elblągu i Ełku. Są one zarazem inkubatorami przedsiębiorczości.

W Kujawsko-Pomorskiem działają obecnie trzy inkubatory: w Toruniu, Bydgoszczy i we Włocławku. Oferują przestrzeń biurową do wynajęcia, pożyczki oraz zniżki dla początkujących przedsiębiorców. Z kolei Lubelski Park Naukowo-Technologiczny jest operatorem inkubatora technologicznego. Zapewnia początkującym przedsiębiorcom pomoc w prowadzeniu działalności, m.in. poprzez wynajem powierzchni biurowej z odpowiednią infrastrukturą, dostęp do specjalistycznie wyposażonych pomieszczeń oraz świadczenie usług doradczych. Aktualnie biura w ramach inkubatora wynajmują 23 przedsiębiorstwa. Powstające i już prowadzone inkubatory wpisują się w scenariusz wsparcia unijnego dla innowacji. Liczne przykłady dofinansowywanych projektów możemy znaleźć m.in. w Wielkopolsce. Leszczyńskie Centrum Biznesu prowadzi inkubator, który pozwala nowo powstałym firmom wzmacniać rynkową pozycję. Centrum przystąpiło właśnie do realizacji projektu, w ramach którego powstanie nowy, energooszczędny biurowiec. W grę wchodzi nie tylko tylko infrastruktura, ale też nowe usługi dla przedsiębiorców. W inkubacji nowych firm zastosowany zostanie coaching i mentoring. Pierwsi lokatorzy wprowadzą się do budynku w styczniu 2020 r. Całkowity koszt projektu to ponad 8,7 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło ponad 6 mln zł.

Z kolei Centrum Biznesu i Innowacji powstaje przy Tureckiej Izbie Gospodarczej. Będzie oferować wsparcie w zakresie eksportu, pozyskiwania kapitału, e-marketingu, obsługi inwestora, programowania, transportu i logistyki, jak również wdrażania nowych rozwiązań technologicznych. Przedsiębiorcy skorzystać będą mogli z nowoczesnej prototypowni 3D. Umożliwi ona testowanie nowatorskich pomysłów i wynalazków.

Kolejnym przykładem może być „Działaj z rozmachem – StartUP dla Ciebie”, czyli projekt realizowany przez Ostrowski Park Przemysłowy. Kierowany jest do osób bezrobotnych lub biernych zawodowo, które ukończyły 30 lat oraz nie prowadziły działalności gospodarczej przez ostatnie 12 miesięcy. Uczestnicy, oprócz dotacji w wysokości 25 tys. zł, mogą liczyć na wsparcie pomostowe w wysokości 1300 zł na miesiąc oraz usługi doradczo-szkoleniowe.

Sektor MŚP jest siłą napędową m.in. dla Lubelszczyzny. – Zainteresowanie oraz zapotrzebowanie na innowacje sukcesywnie rośnie, co widać po liczbie realizowanych projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014–2020 – mówi Remigiusz Małecki, rzecznik marszałka województwa lubelskiego. W regionie tym warto odnotować rozwój fotoniki. To dziedzina, która łączy w sobie wiedzę z elektroniki, optyki, fotowoltaiki i telekomunikacji światłowodowej.

– Technologie fotoniczne mają wpływ na poprawę konkurencyjności i innowacyjności niemal wszystkich gałęzi przemysłu. Lubelscy przedsiębiorcy staną przed ogromną szansą na uzyskanie dofinansowania na dywersyfikację oferty i wkroczenie na rynek nowych nisz – podkreśla Małecki. Nabór wniosków prowadzony będzie pomiędzy 28 lutego a 15 kwietnia.

Od morza do gór

Na północy kraju od czerwca 2015 r. działa Gdyński Inkubator Przedsiębiorczości. Powstał w ramach projektu dofinansowanego ze środków UE. O miejsce w nim mogą ubiegać się innowacyjne firmy działające nie dłużej niż dwa lata oraz osoby, które chcą założyć własną innowacyjną działalność. Do dyspozycji najemców oddano 40 biur, dwie sale konferencyjne i salę komputerową. Z kolei na południu Polski działa m.in. Podkarpackie Centrum Innowacji.

– To wynik współpracy województwa podkarpackiego, Komisji Europejskiej oraz Ministerstwa Rozwoju w ramach inicjatywy Catching-up Regions. Przy udziale ekspertów Banku Światowego, a także Politechniki Rzeszowskiej, Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie zdiagnozowano potencjał rozwojowy województwa i wypracowano koncepcję Biura Transferu Technologii – informuje Daniel Kozik z biura prasowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego. Jednym z najważniejszych działań Centrum będzie wybór oraz rozwijanie obiecujących projektów badawczych w celu ich komercjalizacji.

– Zebrane projekty zostaną zweryfikowane i przeanalizowane, a najbardziej obiecujące dostaną wsparcie techniczne, biznesowe oraz finansowe. Centrum będzie finansować wybrane projekty B+R za pomocą mikrograntów – informuje przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego.

Dla dużych i mniejszych

Poprosiliśmy Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju o wskazanie przykładów aktualnych konkursów, które mogłyby zainspirować przedsiębiorców do rozwoju ich biznesów. Resort wskazuje m.in. na program GameINN, gdzie do rozdysponowania jest łączna kwota 100 mln zł. Konkurs skierowany jest do wszystkich województw poza mazowieckim.

Resort wskazuje też na obszar związany z ekspansją klastrów. Na ten konkurs przeznaczono 50 mln zł. Warto też odnotować wsparcie dla sektora MŚP w promocji marek. Nabór wniosków ruszy 25 lutego i potrwa do 4 kwietnia 2019 r. Celem jest wsparcie przedsiębiorstw, które poprzez udział w targach, wystawach czy konferencjach chcą wejść na rynki zagraniczne. Do podziału w tym konkursie jest 150 mln zł.

Bolączką polskiego biznesu jest niewielka liczba patentów. Przedsiębiorcy, którzy chcieliby podjąć działania w celu ochrony własności przemysłowej, też mogą skorzystać ze wsparcia. Nabór wniosków w tym konkursie ruszy 4 marca i będzie trwał do 14 czerwca.

Jarek Duda menedżer inkubacji z Polskiej Fundacji Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego OIC Poland

Dokonując oceny programu „Platformy startowe dla nowych pomysłów w Polsce wschodniej”, należy zwrócić uwagę na kilka ważnych aspektów, które odróżniają ten program od innych funduszy. Przede wszystkim kształci on potencjalne startupy w trakcie inkubacji w zakresie m.in. budowania biznesu, stawiania prawidłowych hipotez, planowania działań rynkowych oraz weryfikacji i potwierdzenia na rynku założeń budowy prawidłowego modelu biznesowego. Kolejnym wyróżnikiem platform jest nacisk na innowacyjność i skalowalność pomysłu oraz na bezpośrednie powiązanie z inteligentnymi specjalizacjami w poszczególnych województwach. Program ten z założenia wspiera pomysły, które mają szanse stać się w krótkim okresie silnie dochodowe. Oczywiście jest to obarczone większym ryzykiem, ale dla bezpieczeństwa i większej pewności powodzenia prowadzony jest wielostopniowy system selekcji pomysłów, które otrzymają wsparcie. Program platform startowych przyczynia się także do budowania strategicznych partnerstw.