Województwo mazowieckie mówi nie – smogowi. Rozwiązaniem ma być nowy Program Ochrony Powietrza.
Materiał powstał we współpracy z urzędem marszałkowskim województwa mazowieckiego.
Program Ochrony Powietrza to akt prawa miejscowego jest odpowiedzią na problem smogu w regionie. Nowy program, zatwierdzony pod koniec ubiegłego roku, dotyczy całego województwa. Co możemy w nim znaleźć? Przede wszystkim szczegółowy wykaz niezbędnych działań, których efektem ma być poprawa jakości powietrza na Mazowszu.
Mowa zarówno o wytycznych ogólnych, takich jak np. nasadzenia zieleni, czyszczenie ulic na mokro, zakaz używania dmuchaw do liści czy szeroko pojętą edukację ekologiczną, jak także bardziej szczegółowych, dotyczących konkretnych miast. W tym miejscu wymienić warto wytyczne dla Warszawy. Zgodnie z zapisami dokumentu, stolica powinna podejmować działania zmierzające do modernizacji taboru komunikacji miejskiej, rozwoju komunikacji tramwajowej oraz przygotować strefy ograniczonego transportu w wersji pilotażowej i docelowej.
Adam Struzik
– Niestety jakość powietrza w Polsce wciąż nie jest najlepsza. Choć obserwujemy, że świadomość ekologiczna mieszkańców rośnie, Mazowszanie coraz częściej inwestują np. w urządzenia wykorzystujące odnawialne źródła energii – to wciąż jest wiele do zrobienia – podkreśla marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik.
Najważniejszym celem wprowadzenia programu jest przede wszystkim osiągnięcie poziomów dopuszczalnych i docelowych substancji szkodliwych w powietrzu, a przez to kompleksowa poprawa jakości powietrza. Aby osiągnąć ten cel niezbędne jest ograniczenie pyłu PM10 o 44 proc., PM2,5 o 57 proc., benzo(a)pirenu aż o 69 proc., a ditlenku azotu o 27 proc.
Janina Ewa Orzełowska
– Co roku ok. 6 tys. mieszkańców Mazowsza umiera z powodu złej jakości powietrza. Ponad pół miliona wizyt u specjalistów, 12 tys. nowych przypadków hospitalizacji, 14 mln utraconych dni pracy to tylko niektóre konsekwencje chorób wywołanych przez smog. Musimy działać! – dodaje Janina Ewa Orzełowska, członek zarządu województwa mazowieckiego.
Problem numer jeden. Przestarzałe piece
Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza na Mazowszu są gospodarstwa domowe ogrzewane przestarzałymi kotłami na paliwa stałe. Dlatego najważniejsze jest, aby jak najszybciej zinwentaryzować źródła ciepła, a następnie wymienić je na niskoemisyjne.
Z tego powodu obecnie trwa największa w historii inwentaryzacja pieców na Mazowszu. Gminy liczą i sprawdzają źródła ogrzewania u swoich mieszkańców. Pozwoli to ustalić, ile pieców na Mazowszu wymaga pilnej wymiany i jakie środki trzeba będzie na ten cel przeznaczyć. Liczenie potrwa do końca 2021 r.
Równolegle nie należy zapominać, że proces wymiany starych pieców cały czas trwa. Wynika to z obostrzeń wprowadzonych wraz z mazowiecką uchwałą antysmogową. Zgodnie z jej zapisami terminy istniejących oraz przyszłych zmian i ograniczeń prezentują się następująco:
- od 11 listopada 2017 r. można montować tylko kotły spełniające normy emisyjne zgodne z wymogami ekoprojektu (wynikającymi z treści rozporządzenia Komisji UE)
- od 1 lipca 2018 r. nie wolno spalać w kotłach, piecach i kominkach:
– mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem;
– węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z jego wykorzystaniem,
– węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm;
– paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20% (np. mokrego drewna);
- od 1 stycznia 2023 r. nie będzie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno nie spełniających wymogów dla klas 3,4 lub 5 wg. normy PN-EN 303-5:2012;
- od 1 stycznia 2028 r. nie będzie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4 wg. normy PN-EN 303-5:2012;
- użytkownicy kotłów klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 będą mogli z nich korzystać do końca ich żywotności;
- posiadacze kominków będą musieli wymienić je do końca 2022 r. na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu, lub wyposażyć je w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie.
Miliony złotych na czyste powietrze
Mazowiecki Instrument Wsparcia Ochrony Powietrza i Mikroklimatu to autorski program samorządu Mazowsza. Jego celem jest poprawa jakości powietrza i mikroklimatu w regionie. Inwentaryzacja źródeł ciepła, stacje ładowania pojazdów elektrycznych, a także tworzenie nowych i rewitalizacja istniejących terenów zieleni, retencjonowanie wody deszczowej czy stacje meteorologiczne to przykładowe przedsięwzięcia, na które wsparcie mogą zdobyć samorządy. Nabór do programu ruszy 3 marca i potrwa do 26 marca. Pieniędzy jest sporo. Pula środków przeznaczona na realizację projektu wynosi 11 mln zł. Szczegóły dotyczące programu można znaleźć na – www.mazovia.pl oraz www.powietrze.mazovia.pl
IV Kongres Czystego Powietrza to wydarzenie skupiające środowiska samorządowe, naukowe, pozarządowe działające na rzecz ochrony powietrza na Mazowszu. W tym roku samorząd województwa mazowieckiego, TOR ora Mazowiecka Agencja Energetyczna zapraszają na już czwartą edycję kongresu. Spotkanie odbędzie się 10-11 marca. Będzie je można śledzić on-line na m.in. www.kongresczystegopowietrza.mazovia.pl
Materiał powstał we współpracy z urzędem marszałkowskim województwa mazowieckiego.
