Branża spożywcza nad morzem

Województwo zachodniopomorskie posiada bogate tradycje związane z gospodarką morską, a szczególnie z przemysłem okrętowym, rybołówstwem i turystyką nadmorską. Ponad połowa powierzchni województwa to tereny rolnicze, co sprzyja inwestycjom, oraz rozwój branży rolnej i spożywczej w regionie. Zachodniopomorskie to także dobre miejsce do rozwoju turystyki: Morze Bałtyckie, Pojezierza Wałeckie oraz Drawskie.

Charakteryzuje się bardzo dobrym położeniem względem rynków europejskich oraz państw Morza Bałtyckiego.Główny potencjał dla tworzenia kapitału ludzkiego w województwie stanowi 19 uczelni wyższych, w których kształci się 48 tys. studentów, czyli 3,4 proc. studentów w skali kraju. W regionie działają cztery specjalne strefy ekonomiczne: Kostrzyńsko-Słubicka, Mielecka, Pomorska, Słupska.Do słabych stron województwa można zaliczyć niski poziom inwestycji, niski przyrost naturalny czy ujemne saldo migracji.

PKB w górę

W ciągu ostatnich pięciu lat produkt krajowy brutto w województwie zachodniopomorskim wzrósł o prawie 16 proc., o 1 proc. więcej niż PKB liczone dla kraju. W 2015 roku stanowił równowartość 425 ton sztabek złota i wynosił 68 mld zł. W Zachodniopomorskiem powstaje 3,8 proc. polskiego PKB. Trzy czwarte powstaje w gospodarce, a w sferze budżetowej jedna czwarta. Wartość PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca w 2015 roku kształtowała się na poziomie od 32 (Lubelskie) do 74,6 tys. zł (Mazowieckie). W Zachodniopomorskiem wynosiła 39,7 tys. zł. O ponad 7 tys. zł mniej niż wskaźnik liczony dla Polski. Region otaczają trzy województwa i we wszystkich wskaźnik ten jest niższy: w lubuskim wynosi – 39 tys. zł, w pomorskim – 44,9 tys. zł, a w wielkopolskim – 50,9 tys. zł.

Foto: Rzeczpospolita

Region jest czołowym producentem wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (15 proc. krajowej wartości produkcji sprzedanej w 2015 roku). W strukturze przemysłu województwa zachodniopomorskiego wybija się także: produkcja artykułów spożywczych (14 proc.), produkcja wyrobów z metali (8 proc.) oraz produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (6 proc.) i produkcja maszyn i urządzeń (5 proc.).

Niski poziom inwestycji

Na terenie województw ma siedzibę prawie 221 tys. przedsiębiorstw. Podobnie jak w 2010 roku, jest tu zarejestrowanych 5,3 proc. wszystkich firm, z czego 96 proc. należy do sektora prywatnego. Zachodniopomorskie zajmuje ósme miejsce pod względem liczby firm wśród województw. W 2015 roku przybyło 18 757 nowych przedsiębiorstw, to o 1,3 proc. mniej niż w 2014. Wyrejestrowano w tym czasie 17 224 (o 9,5 proc. mniej niż w 2014 r.). W Polsce w tym okresie zarejestrowano 359 973 firmy (wzrost o 0,7 proc.), a wyrejestrowano 292 348 (spadek o 4 proc.).

Foto: Rzeczpospolita

W 2015 roku firmy działające w regionie osiągnęły przychody na poziomie 49,6 mld zł, a zyski – na poziomie 2,1 mld zł. Stanowi to odpowiednio 2,0 i 2,3 proc. przychodów i zysków wypracowanych przez firmy w Polsce. Aż 94,4 proc. przychodów wypracował sektor prywatny, wskaźnik ten jest wyższy niż liczony dla Polski o ponad 4,5 proc.

Z inwestycjami jest nieco gorzej, województwo zajmuje dopiero dziewiąte miejsce pod względem wartości inwestycji na jednego mieszkańca. W 2015 roku przedsiębiorstwa wydały na inwestycje 6383 zł na osobę, jest to o 4,8 proc. więcej niż w 2014 roku, ale tylko 54 proc. to inwestycje sektora prywatnego.

Na Liście 500 Największych Przedsiębiorstw publikowanej przez „Rzeczpospolitą" znajduje się pięć firm z regionu, na Liście 2000 są 42 przedsiębiorstwa. Największe firmy działające na terenie województwa to: Zakłady Chemiczne Police, Kronospan Szczecinek, Cargotec Poland czy OT Logistics ze Szczecina.

Z województwa na głównym parkiecie giełdy jest pięć firm. Do najbardziej znanych należą Zakłady Azotowe Puławy i Koszalińskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego. Na rynku New Connect notowanych jest sześć spółek.

W Rankingu Marek publikowanym przez „Rzeczpospolitą" są tylko dwie zachodniopomorskie. Na 170. pozycji znajduje się NordGlass – producent szyb dla branży motoryzacyjnej, przemysłu kolejowego oraz okrętowego oraz Victoria Cymes (229. pozycja) – producent napojów i syropów owocowych, wody mineralnej, musztardy.

Eksport drzewa i mebli

Województwo zachodniopomorskie zajmuje 11. miejsce wśród polskich województw pod względem wartości eksportu. Około 2,7 proc. polskiego eksportu pochodzi z regionu. Szacuje się, że zachodniopomorscy eksporterzy osiągają przychody z tytułu sprzedaży zagranicznej na poziomie 4–4,4 mld euro. Na terenie województwa jest około 1700 firm sprzedających produkty i usługi za granicę.

Na razie głównym partnerem handlowym województwa zachodniopomorskiego są, tak samo zresztą jak dla całego kraju, Niemcy. W związku z korzystnym połączeniem z krajami skandynawskimi także Dania, Szwecja, Norwegia i Finlandia.

Największy udział w eksporcie towarów w województwie zachodniopomorskim mają produkty z drewna, rolno-spożywcze oraz metalowe. Województwo eksportuje głównie produkty należące do sekcji różnych wyrobów gotowych, m.in. meble, prefabrykaty budynków i zabawki. Do najbardziej znanych eksporterów można zaliczyć: Grupę Nordglass – producenta szyb, firmę Backer OBR, produkującą grzałki rurkowe, Kronospan Szczecinek producent płyt drewnopochodnych czy firmę Dajar – lidera w dystrybucji produktów AGD, mebli ogrodowych.

Firmy z Zachodniopomorskiego rozwijają się także za granicą, aż 220 przedsiębiorstw ma filie i spółki poza granicami kraju. Najwięcej firm znajduje się w Niemczech – 27 oraz na Cyprze – 20.

Dwucyfrowe bezrobocie

Bezrobocie na terenie Zachodniopomorskiego w styczniu 2017 roku wynosiło 11,5 proc. Od kilku lat spada – w 2012 wynosiło 18,2 proc. Jest znacznie wyższe niż w analogicznym okresie w kraju – 8,6 proc. Większość bezrobotnych to kobiety – stanowią prawie 54 proc. wszystkich osób niepracujących. Województwo oferuje 526 tys. miejsc pracy, co stanowi 3,6 proc. wszystkich miejsc pracy w Polsce. Jest 11. wśród województw pracodawcą w Polsce. 49 proc. miejsc przeznaczonych jest dla kobiet. Najwięcej osób zatrudnionych jest w przemyśle – 17,7 proc. oraz w handlu – 16,5 proc.

W 2015 roku przedsiębiorstwa zatrudniły 21,1 tys. nowych osób, a zwolniły 12,6 tys. Analogicznie w Polsce zatrudnionych zostało 595,9 tys., a zwolnionych 317,6 tys. osób.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w woj. zachodniopomorskim w 2015 r. wynosiło 3794 zł, to o 357 zł mniej niż w Polsce. I więcej niż w województwach ościennych, gdzie w lubuskim średnie zarobki wynosiły 3568 zł, a w wielkopolskim 3729, za to o 340 zł mniej niż w pomorskim.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.ogonowska@rp.pl

Opinie

Grzegorz Kołodziejczak, kierownik działu zakupów i sprzedaży produktów chemicznych w Kronospan Polska

Bliskość naszej zachodniej granicy, duża liczba firm z branży transportowej i logistycznej wpływają na łatwość komunikacji z krajami Europy Zachodniej i Północnej. Kronospan dzięki własnemu nabrzeżu i terminalowi przeładunkowemu, znajdującemu się na terenie Alfa Terminal Szczecin, importuje drogą morską główne surowce wykorzystywane w produkcji – drewno, mocznik i metanol. Natomiast poprzez port w Świnoujściu wysyłamy nasze wyroby gotowe do Wielkiej Brytanii i krajów skandynawskich. Coraz większego znaczenia nabiera wtórne wykorzystanie surowców odzyskiwanych w procesach produkcyjnych oraz z recyklingu poeksploatacyjnego w Polsce. Dlatego też polityka firmy Kronospan dobrze wpisuje się w działania rozwojowe samorządu wojewódzkiego oraz Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Zachodniopomorskiego, którego celem jest m.in. biogospodarka.

Sławomir Czumak, członek zarządu Backer OBR

Będąc światowej klasy producentem elektrycznych elementów grzejnych, rezystorów i paneli sterujących do pomp ciepła, już od ponad 25 lat prowadzimy działalność na terenie województwa zachodniopomorskiego. Nasze początki były związane ze Szczecinem, a teraz działamy w Pyrzycach i Stargardzie. Produkowane przez nas wyroby dostarczane są m.in. branży AGD i motoryzacyjnej. Wykorzystujemy atuty regionu, którymi są: sąsiedztwo Niemiec, Szwecji i Danii, coraz lepszy stan infrastruktury drogowej i energetycznej, pełni zapału i zaangażowania ludzie oraz dobrze rozumiejący potrzeby naszej firmy lokalne władze i instytucje. Zaplecze, jakie stwarza obecnie lokalizacja naszej firmy na terenie Stargardzkiego Parku Przemysłowego, oraz kontakt z placówkami naukowo-technicznymi (między innymi z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym) pozwalają nam na skuteczniejszą koncentrację na rozwoju naszej firmy i na umacnianiu naszej pozycji na światowym rynku.

Małgorzata Kaszak - Dyrektor ds. finansowych Dajar

Siedziba firmy Dajar od jej założenia mieściła się w Koszalinie. Wpływ na jej rozwój i pozycję rynkową miał przede wszystkim tzw. czynnik ludzki, a mianowicie: właściciele spółki, którzy zarządzają firmą od samego początku oraz pozyskany do pracy zespół współpracowników, którzy przez swoje zaangażowanie, ciągłą kreatywność z sukcesem realizują ambitne cele wyznaczane przez właścicieli. Zatem to czynnik ludzki może stanowić główne źródło sukcesu firmy, a nie jej lokalizacja - to przecież ludzie posiadają potencjał, pomysły, chęć ciągłego rozwoju, podnoszenia kwalifikacji, odwagę w poszukaniu nowych rynków i rozwiązań. Sukces można więc osiągnąć mając otwarty umysł, nie narzucając sobie granic - zwłaszcza lokalizacja nie powinna być przeszkodą w rozwoju firmy w dzisiejszym globalnym świecie.

Grzegorz Łajca, prezes zarządu NordGlass