Wymiana pieców i termomodernizacja. Są pieniądze na walkę ze smogiem

Program nie został jednak przyjęty przez WFOŚiGW, gdyż utknął w radzie nadzorczej funduszu. Szef rady nie wprowadził projektu do porządku obrad, uznając, że sprawa nie wymaga pośpiechu. Tym samym wniosek województwa nie był nawet procedowany. Decyzja funduszu zbulwersowała Urząd Marszałkowski, który postanowił interweniować w Ministerstwie Środowiska.

– Nikogo nie trzeba przekonywać, że ochrona powietrza jest naszą wspólną sprawą. Wcześniejsza współpraca na linii resort środowiska, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, Urząd Marszałkowski i beneficjenci, czyli gminy, pozwalała na wdrożenie wielu programów na rzecz ekologii. Udało się zlikwidować mogilniki, ograniczyliśmy problem z azbestem, uporządkowaliśmy gospodarkę wodno-ściekową oraz podjęliśmy działania na rzecz czystości powietrza. To z naszej inicjatywy powstały takie programy jak Kawka czy Prosument, w których realizacji byliśmy krajowymi liderami – wyjaśniał Olgierd Geblewicz, marszałek zachodniopomorski. – Niestety, w ubiegłym roku, z kompletnie niezrozumiałych przyczyn, rząd wygasił te cenne inicjatywy, a zamienników kazał szukać w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska, które korzystają z opłat wnoszonych przez mieszkańców regionu. Tak też zrobiliśmy i wystąpiliśmy do WFOŚiGW w Szczecinie o przekazanie dotacji na uruchomienia Zachodniopomorskiego Programu Antysmogowego. Wniosek nie został rozpatrzony, nie poddano go nawet dyskusji, a od szefa rady nadzorczej wojewódzkiego funduszu można było usłyszeć, że właściwie problem smogu się kończy, bo kończy się sezon grzewczy. Dla mnie to zupełnie niezrozumiała argumentacja, której nie przyjmuję do wiadomości. Wysyłam pismo do ministra środowiska Jana Szyszki, bowiem przewodniczący rady nadzorczej wojewódzkiego funduszu jest jego przedstawicielem, o podjęcie przez resort kroków związanych z rozpatrzeniem wniosku i uruchomieniem środków. Jeżeli nic się nie zmieni, to do uruchomienia programu po prostu nie dojdzie.

Pieniądze z RPO

Interwencja nie przyniosła skutku. W międzyczasie w 2018 roku rząd ogłosił swój nowy program walki ze smogiem „Czyste powietrze". Na jego realizację do 2029 roku ma być wydane ponad 100 mld zł. Beneficjenci mogą ubiegać się o 100 proc. dofinansowania, na które złożą się dotacja i pożyczka. Jego odbiorcami są osoby fizyczne. Jesienią 2018 roku rząd ogłosił kolejny program „Stop smog" – tym razem dedykowany najbardziej zanieczyszczonym gminom, a na który ma pójść kolejne 100 mld zł.

W międzyczasie Urząd Marszałkowski w Szczecinie szukał innego finansowania i znalazł je właśnie w Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014–2020. Wiadomo już, że wsparcie ma być dostępne w połowie przyszłego roku. W pierwszej kolejności gminy złożą wniosek o dofinansowanie ze środków RPO, w imieniu swoich mieszkańców. To tzw. projekt parasolowy. Dzięki temu mieszkańcy będą składać uproszczone wnioski o pomoc finansową już w swoich miejscowościach. Wniosek taki ma zawierać jedynie informację o mocy likwidowanego źródła ciepła oraz lokalizacji inwestycji. W przypadku termomodernizacji po zakwalifikowaniu do programu gminy – ze środków projektu – zlecą przygotowanie odpowiednich audytów energetycznych.

Mieszkańcy będą mogli ubiegać się o wsparcie do 8 tys. zł przy wymianie kotła i do 25 tys. zł w przypadku termomodernizacji z wymianą źródła ciepła w budynku jednorodzinnym. Dofinansowanie do nowych urządzeń grzewczych będzie wynosiło: 550 zł/kW dla źródła o mocy do 10 kW, 500 zł/kW dla źródła o mocy pomiędzy 10 kW a 15 kW, 450 zł/kW dla źródła o mocy pomiędzy 15 kW a 20 kW, 400 zł/kW dla źródła o mocy powyżej 20 kW.

Co ważne, ryczałt nie będzie uzależniony od dochodów rodziny. Program umożliwiać będzie również zwiększenie puli dostępnych środków poprzez wniesienie wkładu własnego przez gminy.