Od początku stycznia br. obowiązują nowe zasady ustalania opłat za egzamin teoretyczny i praktyczny na prawo jazdy. Wcześniej ich wysokość określało rozporządzenia ministra transportu z 2013 r. Zgodnie z nim egzamin teoretyczny na wszystkie kategorie kosztował 30 zł, a koszt praktycznego kształtował się w przedziale 140–245 zł (stawka za najpopularniejszą kategorię B wynosiła 140 zł).
Sejmiki wojewódzkie, pod które podlegają wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, od wielu miesięcy apelowały o podniesienie tych opłat. Wskazywano, że ich wysokość nie ma żadnego odzwierciedlenia w realnych kosztach przeprowadzania egzaminów, które poszły znacząco w górę, zwłaszcza w ostatnim czasie (w efekcie coraz więcej WORD-ów było pod kreską). Rząd jednak przed podwyżkami się wzbraniał… i przerzucił tę odpowiedzialność na samorządy.
W nowelizacji ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz o kierujących pojazdami z 4 listopada 2022 r. zapisano, że to sejmiki wojewódzkie będą ustalać wysokość opłat egzaminacyjnych na swoim terenie. W ustawie określono jednak ich maksymalną wysokość: 50 zł za egzamin teoretyczny i 200 lub 250 zł za część praktyczną. Stawki te mają być co roku waloryzowane o wskaźnik inflacji. Na przyjęcie uchwał samorządy mają czas do 30 czerwca br. (w okresie przejściowym obowiązują dotychczasowe stawki).
Pierwsze podwyżki
Temat podwyższania opłat jest dla samorządowców niewygodny, władza centralna wepchnęła je bowiem w rolę „złego policjanta”. Jednak w kontekście wcześniejszych apeli wydaje się mało prawdopodobne, by gdzieś zrezygnowano z ich wprowadzania. Uchwały sejmików, które zostały już podjęte, przewidują podwyżki do maksymalnych możliwych stawek (chodzi o woj. śląskie, podwyżki szykują się także w województwach: dolnośląskim i podkarpackim). W ślad za nimi mogą pójść wkrótce kolejne regiony.
Czytaj więcej
Pogarsza się sytuacja finansowa wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Po pierwszych sześciu miesiącach roku straty zanotowano już w 15 regionach. Łącznie przekroczyły one 11 mln zł.
W woj. pomorskim usłyszeliśmy, że „temat jest w toku”, a więcej szczegółów dotyczących planowanych rozwiązań władze regionu przedstawią najprawdopodobniej w tym tygodniu. Po sąsiedzku, w woj. zachodniopomorskim, do końca lutego trwają w tej sprawie konsultacje. – Uchwała zostanie przeprocedowana po ich zakończeniu – mówi Tomasz Maciejewski z biura prasowego tamtejszego urzędu marszałkowskiego. I dodaje: – Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego popiera stanowisko Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej (ZWRP) zarówno w kwestii wysokości opłat, jak i ustalenia ich na jednolitym poziomie w całym kraju.
Mowa o piśmie wystosowanym przez ZWRP na początku stycznia br. Organizacja rekomenduje swoim członkom (czyli wszystkim sejmikom wojewódzkim w Polsce) wprowadzenie podwyżek w maksymalnej kwocie przewidzianej ustawą. – Powyższa propozycja określenia przez sejmiki województw wysokości opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego wynika z rekomendacji Krajowego Stowarzyszenia Dyrektorów Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego, które po przeprowadzeniu szczegółowej analizy kosztów i przychodów z działalności egzaminacyjnej wskazuje, że osiągnięcie dodatniego wyniku finansowego, a w niektórych przypadkach zminimalizowanie strat na tej działalności, będzie możliwe, o ile stawki za przeprowadzenie egzaminów będą ustalone na maksymalnym poziomie wskazanym w ustawie – czytamy w uzasadnieniu.
Do rekomendacji Związku odwołują się też władze woj. mazowieckiego. Do końca ubiegłego tygodnia trwały tam konsultacje nowej uchwały. – Uwzględnione w niej opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego są projektowane na poziomie zaproponowanym przez ZWRP – mówi Marta Milewska, rzeczniczka prasowa urzędu. – Możliwym terminem podjęcia przez Sejmik Województwa Mazowieckiego powyższej uchwały jest pierwszy kwartał br.
Kto następny?
Mniej zaawansowane wydają się prace w woj. łódzkim i opolskim. W Łodzi poinformowano nas, że trwają „analizy prawne i ekonomiczne”. Z kolei Violetta Ruszczewska, rzeczka prasowa urzędu marszałkowskiego woj. opolskiego, mówi, że do urzędu wpłynął dopiero wniosek tamtejszego WORD-u dotyczący podniesienia opłat. – Najbliższe sesje sejmiku to koniec lutego i koniec marca, więc zapewne na jednej z nich będzie procedowany ten wniosek – tłumaczy.
Czytaj więcej
Ośrodki przynoszą coraz większe straty, a strajki egzaminatorów z lipca i sierpnia pokazują, że problem jest naprawdę poważny. Dlatego samorządowcy apelują o spotkanie w tej sprawie z ministrem infrastruktury Andrzejem Adamczykiem.
Na Lubelszczyźnie projekt jest na etapie konsultacji. – Planowane jest podniesienie obecnych opłat za egzamin – mówi Remigusz Małecki, rzecznik prasowy urzędu marszałkowskiego woj. lubelskiego. Prace nad projektem uchwały ustalającej wysokość opłat trwają też w Wielkopolsce. – Planujemy przedstawienie radnym uchwały w sprawie wysokości opłat na lutowej sesji sejmiku. Zgodnie z rekomendacją Zarządu Związku Województw RP wyrażoną w stanowisku z 5 stycznia 2023 r., w projekcie uchwały sejmiku zaproponowano stawki opłat na maksymalnym poziomie wskazanym w ustawie – informuje Agnieszka Kubiakowska-Michalak, dyr. Departamentu Infrastruktury urzędu marszałkowskiego woj. wielkopolskiego.
Wprowadzanie ewentualnych podwyżek to niejedyny twardy orzech do zgryzienia podrzucony samorządom. Do połowy roku muszą one uporać się z jeszcze jednym zadaniem: ustaleniem warunków wynagradzania egzaminatorów.
