Najlepsze Europejskie Destynacje czyli polskie cuda walczą o EDEN

EDEN, czyli European Destinations of Excellence (Modelowe Ośrodki Turystyczne Europy), to konkurs organizowany przez Komisję Europejską. Zwycięzcy przysługuje prawo posługiwania się tytułem „Najlepszej Europejskiej Destynacji – EDEN". Miejsca te są promowane przez Polską Organizację Turystyczną, która od 2009 r. organizuje plebiscyt.

Na polskiej liście obszarów turystycznych o wyjątkowych walorach dla dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Europy wyróżnionych w konkursie EDEN jest zaledwie kilka pozycji. Każde jednak warte poznania.

Błotny raj

Taki tytuł ma Rzeczpospolita Ptasia w Parku Narodowym Ujście Warty. – Jeśli ptaki mają swój raj, to zapewne jest nim ujście Warty objęte ochroną w parku narodowym, krajobrazowym oraz w obszarze Natura 2000 – wylicza Henryk Radowski, prezydent Rzeczpospolitej Ptasiej ze Słońska, które jest stolicą tej rzeczpospolitej.

Mieszka tam 270 gatunków ptaków, zwłaszcza wodno-błotnych. – Od późnej jesieni do początków lata większa część parku jest pokryta wodą, co zapewnia ptakom bezpieczeństwo i obfitość pokarmu. Na przedwiośniu można podziwiać wielotysięczne stada kaczek, w kwietniu na wynurzonych z wody wysepkach odbywają się tokowiska batalionów, do lęgów przystępują rycyki, czajki, krwawodzioby, a także perkozy, mewy i rybitwy. Latem na łąkach widać białe i czarne bociany, zaczynają się zlatywać żurawie. Jesienią w okolicy pojawiają się ogromne stada gęsi, zimą zaś można popatrzeć na łabędzie krzykliwe i bieliki – wylicza Henryk Radowski.

Towarzystwo Przyjaciół Słońska wytyczyło sześć ptasich szlaków, które prowadzą przez odludne okolice Parku Krajobrazowego Ujście Warty. – Nasze szlaki piesze – dostępne także dla rowerzystów – wyznaczone są tak, aby zarówno młodszy, jak i dojrzały miłośnik przyrody przebył je bez większego trudu. Chętni mogą zostać obywatelami ptasiej republiki, otrzymać paszport i zdobywać w nim pieczątki z „ptakiem roku" – zacheca Radowski.

21 kwietnia już po raz 17 organizowany będzie zlot obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej w czasie którego miłośnicy ptaków spotkają się m.in. z ornitologami i fotografikami przyrody.

Zdaniem Radowskiego udział w konkursie EDEN przyczynił się do wzrostu popularności Słońska, ale także całego ujścia Warty. – Zwiększyła się liczba gospodarstw agroturystycznych, punktów gastronomicznych i co za tym idzie liczba miejsc pracy – opisuje Henryk Radowski.

W grupie miejsc nagrodzonych w konkursie EDEN jest też inne miejsce bliskie natury – dolina rzeki Biebrzy, też nazywana ptasim rajem.

Wart odwiedzenia jest szlak Wielokulturowy Nurt Bugu, czyli kraina, gdzie swobodnie meandruje rzeka Bug. To królestwo dzikiej przyrody i styk religii i kultur: prawosławia, katolicyzmu, judaizmu; są też ślady obecności Tatarów. To w tym rejonie odbywa się m.in. Festiwal Trzech Kultur we Włodawie.

W konkursie EDEN nagrodzony został też szlak kulinarny „Śląskie Smaki", który łączy restauracje i lokale gastronomiczne województwa śląskiego serwujące dania kuchni regionalnej, przygotowane według tradycyjnych receptur. Można tam spróbować zarówno dań kuchni śląskiej, jak również jurajskiej i beskidzkiej.

Miasta też

Na liście sześciu polskich Najlepszych Europejskich Destynacji są też dwa miasta: Żyrardów i Twierdza Przemyśl.

Pierwsze miasto – zaledwie kilkadziesiąt minut jazdy samochodem od Warszawy – to doskonale zachowany zabytkowy zespół osady fabrycznej z przełomu XIX i XX wieku. Prezydent tego miasta Wojciech Jasiński nie ma wątpliwości, że to efekt skutecznie przeprowadzonej rewitalizacji. Ambicją władz miasta jest, aby Żyrardów został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zdaniem prezydenta Przemyśla Roberta Chomy obecność jego miasta wśród polskich Najlepszych Europejskich Destynacji Turystycznych, jest prestiżowym wyróżnieniem. – Jest to plebiscyt bardzo obiektywnie oceniający atrakcyjność turystyczną miejsca. W przypadku Przemyśla zwrócono szczególną uwagę na dostępność turystyczną dla osób niepełnosprawnych i rodzin z dziećmi. Ale z pewnością wyróżnia nas też wiele innych rzeczy, które przyciągają gości z Polski i zagranicy – opisuje prezydent Przemyśla. Wszystkie te czynniki sprawiają, że co roku w Przemyślu gości coraz więcej turystów.

Historia i deski

– Promujemy się unikalnymi w skali europejskiej zabytkami architektury militarnej, które tworzą zespół Twierdzy Przemyśl. Nie zapominamy jednak o tym, że ponad 1000 lat historii miasta to dzieje wielu narodów i religii. Śladem tych dziejów są w Przemyślu siedziby dwóch archidiecezji – opisuje Robert Choma. I dodaje, że obok promowania zabytków władze miasta mocno stawiają na szybki rozwój turystyki aktywnej i rekreacji.

– Rowerzyści, kajakarze, biegacze... nawet narciarze znajdą u nas doskonałe tereny do uprawiania swoich ulubionych dyscyplin – zachęca prezydent Przemyśla.

Opinia

Wojciech Jasiński, prezydent Żyrardowa

Bardzo mnie cieszy, że Żyrardów został doceniony przez tak prestiżowe gremium. Z pewnością dzięki temu uda nam się dotrzeć do nowej grupy turystów. Niewątpliwym atutem miasta jest jego doskonałe położenie: bliskość autostrady A2, tylko 45 km do Warszawy, a 90 do Łodzi, także położenie na trasie kolei warszawsko-wiedeńskiej. Wszystko to czyni miasto wymarzonym celem weekendowych wypadów. Żyrardów to polska stolica lnu, miasto ogród, zachowana – unikalna na skalę europejską – XIX-wieczna osada fabryczna, wpisana na listę Pomników Historii.