Jednostki samorządowe korzystają przede wszystkim z tradycyjnych źródeł finansowania dróg. W przypadku gmin, dla których inwestycje drogowe stanowią zadanie własne, są to ich środki oraz finansowanie zewnętrzne. Powiaty i województwa samorządowe dostają subwencję drogową. Mogą się też starać o kredyty i środki unijne. Ważnym źródłem dofinansowania inwestycji drogowych jest rezerwa subwencji ogólnej. W 2017 roku dofinansowano z rezerwy w wysokości 336 mln zł 14 województw (30,6 mln zł), 111 powiatów (146,2 mln zł) i miasta na prawach powiatu (136,1 mln zł). Gminy i powiaty mogą się jeszcze starać o finanse z programu rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016–2019, który dysponuje 4 mld zł. Dla porównania Krajowy Fundusz Drogowy dysponuje 60 mld zł. Wszystkie wymienione źródła nie spełniają oczekiwań samorządowców, którzy oczekują co najmniej dwukrotnego wsparcia ze strony rządu.
Dla największych inwestycji drogowych rozwiązaniem może się okazać spółka specjalnego przeznaczenia. Od ubiegłego roku z rozwiązania tego korzysta GDDKiA. Taka spółka działa w Krakowie i pełni funkcję inwestora dla realizacji Trasy Łagiewnickiej.
Zajęła się montażem finansowym dla tej inwestycji. Opracowała też i złożyła do Instytucji Pośredniczącej dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020 w zakresie infrastruktury transportowej, którą jest Centrum Unijnych Projektów Transportowych, wniosek o dofinansowanie dla części obejmującej budowę linii tramwajowej wzdłuż Trasy Łagiewnickiej. Po zakończeniu budowy będzie odpowiadać za utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, infrastruktury tramwajowej i innych urządzeń związanych z drogą w zakresie Trasy Łagiewnickiej. Rola spółki zakończy się w 2042 roku, gdy zostaną spłacone wszystkie kredyty wraz z kosztami.
Spółka nie posiada (poza kapitałem zakładowym w wysokości 1,7 mln zł, wniesionym przez gminę) ani majątku, ani dochodów, toteż rada miasta, w drodze uchwały, postanowiła dokapitalizować spółkę sumą 1 277 832 220 zł, płatną ratalnie, począwszy od 2020 roku, do 2042 roku z jednoczesnym zastawem rejestrowym na wszystkich akcjach na rzecz kredytodawców, czyli Banku Gospodarstwa Krajowego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Dłużnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Aktywów Niepublicznych, oraz zastawem finansowym na rzecz BGK i EBI.
Trasa Łagiewnicka zostanie ukończona w 2020 roku, czyli po czterech latach od powołania spółki. Podstawową korzyścią dla miasta pozostaje zminimalizowanie ryzyka finansowego dla budżetu miasta oraz wieloletnie rozłożenie kosztów inwestycji. Model ten nadaje się przede wszystkim dla dużych inwestycji, ale samorządy nie chcą eksperymentować. Czy zatem są inne rozwiązania, które posłużą również mniejszym inwestycjom?
