Miliardy płyną do regionów

Dołączenie naszego kraju do Wspólnoty miało nie tylko wymiar symboliczny, ale także ekonomiczny. Do Polski szerokim strumieniem popłynęły unijne pieniądze, które w połączeniu z pracowitością i przedsiębiorczością Polaków zmieniły oblicze naszego kraju. Ponad 200 tys. inwestycji o wartości 675 mld zł to imponujący bilans naszego członkostwa" – tak 15. rocznicę wejścia Polski do Unii podsumowuje Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.

Skorzystali wszyscy

Co ważne, te tysiące projektów i miliardowe nakłady były realizowane praktycznie w każdym miejscu w Polsce, w każdej metropolii i mniejszym mieście czy na wsi. Efekty możemy oglądać na co dzień – to nowe i zmodernizowane drogi i chodniki, linie kolejowe, szkoły, domy kultury, muzea, szpitale, przedsiębiorstwa itp. Polska zmienia się na naszych oczach.

– Fundusze europejskie dały nam możliwość realizacji w regionie wielu kluczowych inwestycji – zaznacza Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. Lista tych inwestycji jest naprawdę długa. To m.in. budowa Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, rozbudowa Portu Lotniczego w Gdańsku i portów morskich w Gdańsku i Gdyni, utworzenie Europejskiego Centrum Solidarności, dojazdy do węzłów autostrady A1, trasa W-Z czy linie tramwajowe udrażniające ruch w Trójmieście, stadion Ergo Arena itp.

Długa lista priorytetów

W sumie od 2004 r. beneficjenci z województwa pomorskiego pozyskali blisko 46 mld zł, dzięki którym zrealizowano prawie 34 tys. projektów. Do Wielkopolski od 2004 r. trafiło w sumie aż 70 mld zł z funduszy unijnych, zarówno z programów krajowych, jak i regionalnych. Z tej puli budowane są drogi ekspresowe (np. S5 z Poznania do Wrocławia) i modernizowane linie kolejowe, a 35 mld zł to dopłaty rolnicze. – Bez wątpienia efekty tych inwestycji widać w każdej miejscowości: małej i dużej – cieszy się Marek Woźniak, marszałek Wielkopolski.

Woźniak podkreśla, że fundusze unijne wspierały praktycznie każdą dziedzinę życia. Jednym z najważniejszych projektów jest bez wątpienia budowa Wielkopolskiego Centrum Zdrowia Dziecka, bardzo potrzebnego szpitala pediatrycznego. Jako istotny dla wszystkich mieszkańców projekt Woźniak wymienia też choćby modernizację linii kolejowej z Poznania do Piły, dzięki której czas przejazdu, na tym odcinku skróci się o 40 minut, ale też budowę sieci szerokopasmowego internetu czy wsparcie przedsiębiorstw przez takie inicjatywy jak JESSICA i JEREMIE.

Ważny transport

– Środki unijne bez wątpienia służą rozwojowi województwa lubelskiego. Jesteśmy regionem, który musi efektywnie korzystać z unijnego wsparcia. Doceniamy każde euro i staramy się je jak najlepiej inwestować – podsumowuje Jarosław Stawiarski, marszałek województwa lubelskiego. Na Lubelszczyźnie wartość dofinansowania z unijnych programów na lata 2007–2013 osiągnęła 15,8 mld zł, zaś w ramach unijnego budżetu na lata 2014–2020 podpisano już ponad 3 tys. umów z regionalnego programu operacyjnego o wartości prawie 10 mld zł

Również w woj. lubelskim najwięcej pieniędzy pochłaniają inwestycje transportowe, w tym najbardziej znany i najdroższy projekt (realizowany z lubelskiego RPO), czyli budowa Portu Lotniczego Lublin. Władze regionu dumne są też z Centrum Spotkań Kultur czy Lubelskiego Centrum Konferencyjnego, które jest jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Polsce. Ale mogą też wyliczyć setki innych projektów służących mieszkańcom i gospodarce.

Wykorzystywać atuty

Z kolei na Warmię i Mazury w latach 2004–2018 trafiło łącznie ponad 29 mld zł z funduszy europejskich (regionalnych i krajowych). – Zainwestowano je głównie w poprawę dostępności komunikacyjnej regionu, który charakteryzuje peryferyjne położenie względem głównych polskich partnerów handlowych i zachodnioeuropejskich rynków zbytu – zaznacza marszałek tego regionu Gustaw Marek Brzezin.

Same inwestycje na drogach krajowych opiewały na nieco ponad 11 mld zł, a do tego trzeba doliczyć drogi wojewódzkie i lokalne oraz budowę i uruchomienie regionalnego międzynarodowego Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury w Szymanach.

Także na Warmii i Mazurach lista kluczowych inwestycji jest bardzo długa, ale warto podkreślić, że wiele z nich ukierunkowanych jest na wsparcie naturalnych przewag i atutów regionu. Chodzi więc o rozwój bazy turystycznej czy wsparcie tych gałęzi gospodarki, które stanowią lokomotywę wzrostu ekonomicznego Warmii i Mazur. Są nimi: drewno i meblarstwo, żywność wysokiej jakości oraz ekonomia wody.

Gospodarka rośnie

Ale korzyści, jakie Polska odniosła z integracji, nie ograniczają się napływu unijnych pieniędzy. – Nasze członkostwo w UE to przede wszystkim możliwość skorzystania z czterech wolności jednolitego rynku europejskiego, obejmujących swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału – zaznacza Mieczysław Struk, marszałek Pomorza. A to oznaczało głęboką transformację gospodarczą.

– Pomorscy przedsiębiorcy odnaleźli się na jednolitym rynku europejskim. Dzięki swobodnemu przepływowi towarów ponaddwukrotnie (do 44 mld zł) wzrosła sprzedaż zagraniczna trafiająca w przeważającej części do państw UE. Poprawiła się także atrakcyjność inwestycyjna regionu. W latach 2004–2017 wartość kapitału zagranicznego ulokowanego w województwie pomorskim wzrosła o 87 proc., do ponad 4 mld zł – wylicza Struk.

Zagranica nam ufa

– Polacy znakomicie potrafili wykorzystać daną nam szansę – zauważa też Elżbieta Polak, marszałek województwa lubuskiego. – Wzięliśmy sprawy w swoje ręce. Powstały mikro, małe i średnie firmy, a niezwykły potencjał intelektualny i pracowitość Polaków sprawiły, że te fundamenty mamy dzisiaj silne – podkreśla.

Efekty widać w statystykach. W roku 1999, kiedy powstało woj. lubuskie, było tam 84 tys. przedsiębiorstw, dzisiaj jest ich ponad 112 tys., głównie małych i średnich. Ważne, że rosną ich nakłady na innowacje; w sektorze usług wzrosły one z 38 mln zł w roku 2006 do 72 mln zł w roku 2017, natomiast w sektorze przemysłu – odpowiednio z 220 do 630 mln zł.

– Od momentu wejścia do Unii Europejskiej w 2004 r. jesteśmy gospodarczo mocno zintegrowani z Europą poprzez naszych sąsiadów, Niemców. W regionie lubuskim mamy 674 firmy z kapitałem zagranicznym, z czego połowa to firmy z kapitałem niemieckim. Niemcy chętnie u nas inwestują, a to znaczy, że nas znają i nam ufają – mówi marszałek Polak.

Artur Kosicki marszałek województwa podlaskiego

Województwo podlaskie od 2004 roku zrealizowało prawie 12 tys. projektów o wartości ok. 35 mld zł, na które otrzymaliśmy 20 mld zł dofinansowania z Unii Europejskiej. W pierwszych latach naszego członkostwa w Unii oraz w poprzedniej perspektywie odrabialiśmy przede wszystkim zapóźnienia rozwojowe, ponieważ nasze województwo przez wiele lat było niedoinwestowane. Stawialiśmy wtedy głównie na projekty infrastrukturalne: drogi, kanalizację, remonty i doposażenie szkół, szpitali, uczelni czy parki maszynowe w firmach. Efekty tych projektów to przykładowo 9 tys. nowych miejsc pracy, 230 km sieci kanalizacyjnej, do której zostało podłączonych 25 tys. osób w gospodarstwach domowych, 5 tys. km sieci internetu szerokopasmowego, 725 km zmodernizowanych dróg... W tej perspektywie nacisk kładziemy na projekty badawczo-rozwojowe, transfer nauki i biznesu, zwłaszcza w obszarach naszych inteligentnych specjalizacji, takich jak przemysł rolno-spożywczy, metalowo-maszynowy, sektor medyczny czy ekoinnowacje. Naszym priorytetem jest bowiem zwiększanie konkurencyjności regionu i rozwój gospodarczy. Ale bez zbudowania odpowiedniej infrastruktury nie moglibyśmy przejść do tego etapu. Zawdzięczamy to w dużej mierze właśnie funduszom europejskim.