Istniejące dotąd systemy dróg zostały zaprojektowanie do znacznie mniejszego natężenia ruchu. Ich rozbudowa i modernizacja jest bardzo kosztowna, nie zawsze możliwa, często też negatywnie wpływa na środowisko. Przede wszystkim zaś nie zawsze jest celowa. Poszerzone drogi i nowe połączenia rozładowują ruch jedynie w pierwotnym okresie, później zaś przyciągają ruch i problem nadmiernego ruchu i zatorów pojawia się w zwielokrotnionej postaci. Tańszym, szybszym, a zazwyczaj i bardziej proekologicznym rozwiązaniem problemów transportowych i komunikacyjnych są zautomatyzowane, często określane też mianem inteligentnych systemy telematyczne ITS służące optymalizacji ruchu. W kontekście zrównoważonego rozwoju ich celem ekonomicznym jest zwiększenie efektywności i skuteczności przejazdu, a tym samym płynności ruchu, celem społecznym zwiększenie bezpieczeństwa na drodze i zmniejszenia uciążliwości przejazdów, zaś celem ekologicznym, zmniejszenie emisji CO2, hałasu i spalin, a przez to poziomu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego i środowiska.
W wymiarze społecznym celem ITS jest ostrzeganie przed niebezpiecznymi sytuacjami drogowymi powodowanymi przez takie zdarzenia, jak: zatory wynikające z nadmiernego nagromadzenia i zagęszczenia pojazdów danym miejscu w stosunku do możliwej przepustowości oraz czynniki pogodowe, jak: opady, mgła, gołoledź, silny wiatr boczny. W zautomatyzowanych systemach powiadamiania kierowcy ostrzegani są również przed wypadkami, uszkodzeniami nawierzchni oraz informowani o potrzebie zmiany prędkości jazdy, utrzymywania odpowiednich odstępów między pojazdami, sposobu włączania się do ruchu. Informacje tego typu mogą być dostarczane kierowcom na różne sposoby, od tablic i ekranów cyfrowych, do znaków drogowych o zmiennej treści, dostosowanej do sytuacji i zdarzeń na drodze lub warunków atmosferycznych i mającej na celu optymalizację ruchu i wykorzystania dostępnej infrastruktury drogowej pod względem skuteczności przejazdu i bezpieczeństwa.
Oprócz samego zarządzania ruchem pojazdów, rozwiązania smart znajdują również zastosowania w procesie identyfikacji i kontroli samych pojazdów – przykładem jest Inteligentny System Kompleksowej Identyfikacji Pojazdów (ISKIP) nad którym pracuje Instytut Badawczego Dróg i Mostów. System ten rozpoznaje takie cechy jak rodzaj pojazdu, kolor, marka, typ oraz numer rejestracyjny. System może być instalowany zarówno w wersji stacjonarnej, np. na przejściach granicznych, ważnych węzłach drogowych, mostach, jak i w wersji mobilnej w pojazdach służb specjalnych, zapewniając ponad 90% wykrywalności. Systemy te sprzężone są również z rozwiązaniami do ważenia pojazdów w ruchu rejestrujące naciski na poszczególne osie w automatycznych punktach pomiarowych. Mogą się one okazać skutecznym sposobem na kontrolę wagi tirów, które są często przeciążone i przyczyniają się do degradacji dróg.
Poza inteligencją techniczną wspierającą optymalny i bezpieczny ruch pojazdów, automatyczne systemy z pewnością nie zastąpią inteligencji za kierownicą, czyli ostrożnego i ekonomicznego sposobu kierowania pojazdem. Inteligentny sposób prowadzenia pojazdu, paliwooszczędny i przyjazny jednocześnie dla środowiska i otoczenia nosi mian ecodrivingu. Warto polecić instruktywny poradnik ekojazdy.
