Doświadczam wówczas istnienia, a czasem wręcz „muśnięcia" Nieskończoności, odbywam duchowe rekolekcje, ale też uświadamiam sobie istnienie ciemnych mocy. Bo z jednej strony mamy Kalwarię Pacławską, Pustelnię św. Jana z Dukli z drugiej zaś Diabelski Kamień i wodospad w Foluszu, w Węglówce zaś przykuwa uwagę samotny Dąb Poganin.
Raj dla pątników
Opowieść o Kalwarii Pacławskiej należy rozpocząć od tego, że samo określenie dotyczy trzech pojęć: wzgórza, miejscowości leżącej na jego grzbiecie oraz rezerwatu przyrody na wschodnich stokach. Wzgórze kalwaryjskie o wysokości 465 m n.p.m. znajduje się w najbardziej na północ wysuniętej części Karpat Wschodnich. Miejscowość Kalwaria Pacławska to niewielka wieś na grzbiecie wspomnianego wzgórza. Leży 24 km od Przemyśla w kierunku południowo-zachodnim. Osada założona została przez Andrzeja Maksymiliana Fredrę w 1665 roku.
Pierwszy człon nazwy nawiązuje do Kalwarii (Golgota) w Ziemi Świętej, a drugi pochodzi od sąsiedniej, leżącej w obniżeniu między wzgórzami, wsi Pacław. Najbardziej charakterystycznym elementem Kalwarii Pacławskiej jest Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej. O tym sanktuarium mówi się często Jasna Góra Podkarpacia.
W klimat tego szczególnego miejsca najlepiej wprowadza opowieść franciszkanów: „To miejsce wyjątkowe - święte, gdzie Bóg w tylko sobie wiadomy sposób rozlewa swe błogosławieństwo i ubogaca pątników swoimi łaskami. Zabytkowa świątynia wyszeptana od stuleci szmerem modlitw, czy drżąca od organowych głosów wtórujących kalwaryjskim pieśniom - tylko tu śpiewanym, przyjmuje każdego, kto chce się spotkać z Bogiem w sakramentach Kościoła czy na osobistej adoracji. Nieskazitelna zieleń otuli wszystkich, którzy tu szukają ciszy, piękna i ukojenia duszy. Kalwaryjskie tradycje i od dawien dawna pielęgnowane zwyczaje pomogą wiernym w prosty, a jakże wymowny sposób wyrazić miłość do Wszechmogącego Boga. Dom Pielgrzyma pokrzepi ciało posiłkiem i zapewni miejsce do snu, a płonące na ognisku polana stworzą niezapomniany klimat do radosnego przeżywania czasu w pielgrzymiej wspólnocie. Miejsce niezwykłe, wymarzone, aby przybyć i spędzić chwilę.
Warto dodać, że Droga Krzyżowa ma długość ok. 1,6 km. Na wzgórzach zaś znajduje się 35 murowanych i 7 drewnianych kaplic kalwaryjskich.
