Biały symbol województwa

W połowie lipca dołączyła do nich kiełbasa biała parzona wielkopolska. To piąty produkt, o którego rejestrację na unijnych listach ubiegały się podmioty z Wielkopolski.

– Mamy nowy, tym razem mięsny symbol Wielkopolski i Poznania. Starania o wpisanie naszego regionalnego specjału trwały od wielu lat. Wiosną tego roku wniosek złożony przez Wielkopolską Izbę Rzemieślniczą (WIR) w Poznaniu został pozytywnie zaopiniowany, ale procedury unijne potrzebują czasu. Zanim oficjalnie dokonany zostanie wpis nowego produktu na listę, inne kraje członkowskie mogą wnieść zastrzeżenia. Wymagany czas minął i decyzja Komisji Europejskiej jest prawomocna – informuje Marzena Rutkowska-Kalisz, rzecznik prasowy WIR.

Zanim kiełbasa zyskała unijną ochronę, przez dziesięć lat figurowała w zestawieniu produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w którym obecnie jest ponad 90 reprezentantów Wielkopolski, co – pod względem ich liczebności – sytuuje województwo w środku krajowej stawki. Niemal wszystkie wielkopolskie produkty, które uzyskały europejską ochronę, wcześniej znalazły się na liście ministerialnej.

Wyjątkowa wśród białych

W Wielkopolsce utrwaliła się reguła wytwarzania białej kiełbasy wyłącznie ze świeżej, niepeklowanej wieprzowiny. 70 proc. to mięso I klasy – chude, bez tkanek łącznych i tłuszczu. Jako przypraw używa się tylko soli, pieprzu, czosnku i dominującego majeranku.

Jak przekonywali wnioskodawcy, w Wielkopolsce od ponad wieku to bardzo charakterystyczny rodzaj kiełbasy, która przez lata była nieodzownym elementem stołu wielkanocnego. Z czasem stała się tak popularna, że rzeźnicy wytwarzali ją również poza okresem świątecznym.

Jej odrębność i wyjątkowość zaczęto mocno podkreślać u schyłku XX w. Izba Rzemieślnicza, Cech Rzeźników oraz pracownicy naukowi ówczesnej Akademii Rolniczej w Poznaniu przed Wielkanocą organizowali konkursy produktowe. Kapituła tych konkursów przyznawała producentom roczne certyfikaty, jeśli kiełbasa była zgodna z oczekiwaniami konsumentów i została zrobiona zgodnie ze standardami znawców sztuki wędliniarskiej.

„O znaczeniu kiełbasy białej parzonej wielkopolskiej świadczy fakt, że w okresie stanu wojennego – kiedy mięso reglamentowano – wydawano rzeźnikom dodatkowe przydziały mięsa na jej produkcję" – czytamy we wniosku o rejestrację.

Od momentu rejestracji kiełbasę tę mogą wytwarzać wyłącznie wędliniarze z województwa wielkopolskiego, z ośmiu powiatów województwa lubuskiego oraz dwóch powiatów z województwa kujawsko-pomorskiego. Zgodność produkcji ze specyfikacją ma kontrolować komisja działająca przy Wielkopolskim Cechu Rzeźników, Wędliniarzy i Kucharzy w Poznaniu.

Wielkopolska lista

Kiełbasa biała parzona to piąty produkt z regionu na unijnych listach. Wielkopolska jest trzecim regionem w Polsce pod względem liczby zarejestrowanych na nich produktów. Wyprzedzają ją jedynie niekwestionowany lider – Małopolska oraz Śląsk.

Pierwszym i najbardziej znanym produktem z Wielkopolski, który umieszczono w unijnym rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych, był w październiku 2008 r. rogal świętomarciński, od ponad 150 lat związany z Poznaniem. Wnioskowała o to grupa 30 cukierników i piekarzy oraz miasto Poznań.

Dziś ciasto o tej nazwie, upieczone według ściśle określonej receptury, można produkować nie tylko w Poznaniu, ale też w innych powiatach Wielkopolski. Ale nie wszystkich. Nie można tak nazwać rogali – nawet upieczonych z uwzględnieniem wszystkich składników i procedur – z piekarni działających na terenie powiatu tureckiego, kępińskiego, międzychodzkiego, ostrzeszowskiego i złotowskiego.