Na zlecenie Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki, we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wśród przedstawicieli samorządów gminnych zostało przeprowadzone badanie dotyczące kształtowania krajobrazu i estetyki przestrzeni publicznych w gminach. Głównym celem badania było rozpoznanie, jaką wagę przywiązują władze i mieszkańcy gmin do problematyki estetyki otoczenia.
Dla 65,8 proc. samorządów gminnych objętych badaniem ochrona i kształtowanie krajobrazu oraz estetyka przestrzeni publicznych są ważne dla rozwoju gminy i zostały ujęte w dokumentach strategicznych oraz planistycznych gmin (uchwałach). Częściej tego rodzaju postawa samorządów występuje w przypadku gmin miejskich i miast na prawach powiatu. Zagadnienia związane z ochroną i kształtowaniem krajobrazu oraz estetyki przestrzeni publicznych najczęściej podejmowane są w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (85,9 proc.) i w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (78,6 proc.). Potwierdza to rolę tych dokumentów jako podstawowych narzędzi kształtowania przestrzeni.