Kto zarządza emisjami i wodą

Konieczność podejmowania przez samorząd działań związanych z zarządzaniem środowiskiem wynika nie tylko  z uwarunkowań prawnych, ale i ekonomicznych. Oznacza to, że o konkurencyjności gospodarczej regionu w dłuższej perspektywie decyduje wykorzystanie jego  możliwości środowiskowych.

Co może wójt

Rolę organów samorządu określa przede wszystkim prawo ochrony środowiska. I tak wójt (burmistrz/prezydent miasta):

- przyjmuje wyniki pomiarów wielkości emisji z instalacji,

- wydaje decyzje zobowiązujące do prowadzenia dodatkowych pomiarów wielkości emisji,

- przyjmuje zgłoszenia instalacji niewymagającej pozwolenia emisyjnego i wydaje decyzje administracyjne ustalające wymagania w zakresie ochrony środowiska dla instalacji, z których emisja nie wymaga pozwolenia.

Z kolei starosta:

- wydaje decyzje o dopuszczalnym poziomie hałasu,

- przyjmuje wyniki pomiarów wielkości emisji z instalacji i wydaje decyzje zobowiązujące do prowadzenia dodatkowych pomiarów wielkości emisji z instalacji,

- przyjmuje zgłoszenia instalacji niewymagającej pozwolenia emisyjnego i wydaje decyzje ustalające wymagania dla instalacji oraz decyzje zobowiązujące do prowadzenia dodatkowych pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku,

- wydaje pozwolenia emisyjne,

- wydaje decyzje zobowiązujące do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego,

- wydaje decyzje nakładające obowiązek ograniczenia oddziaływania na środowisko lub przywrócenia do stanu poprzedniego.

Marszałek województwa jest z kolei właściwy w sprawach:

- przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,

- innych przedsięwzięć, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko.

Inne kompetencje

Kompetencje poszczególnych urzędów wynikają również z zapisów innych ustaw środowiskowych. Zgodnie z art. 4 ustawy – prawo wodne organami właściwymi w zakresie gospodarowania wodami są  także organy jednostek samorządu terytorialnego.  Wiąże się to z tym, że wody mogą stanowić również własność jednostek samorządu – i wówczas określane są jako wody publiczne. Gospodarka wodami stanowi istotny element zarządzania środowiskiem. Sam fakt przyznania takich kompetencji organom samorządu czyni z nich najważniejsze podmioty zarządzające środowiskiem.

O konkurencyjności regionu w dłuższej perspektywie decyduje wykorzystanie jego możliwości środowiskowych

Zgodnie z prawem wodnym właściwy miejscowo starosta:

- stwierdza w drodze decyzji administracyjnej przejście gruntów pokrytych wodami powierzchniowymi płynącymi do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa,

- co do zasady ustala w formie decyzji administracyjnej linię brzegu,

- dokonuje rozgraniczenia gruntów, które były pokryte wodami przed wykonaniem urządzenia wodnego, od pozostałych gruntów,

- wydaje w pewnych przypadkach pozwolenie wodnoprawne (to samo zadanie może być również realizowane przez marszałka województwa).

Z ustawy o ochronie przyrody wynika obowiązek dbałości przez marszałków, starostów, wójtów, burmistrzów/prezydentów miast  o przyrodę, zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych jej  ochrony, a także podejmowania działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w tym zakresie. Jednym z kluczowych obowiązków wójta/ burmistrza/ prezydenta miasta jest rozpatrywanie spraw dotyczących zezwoleń na usunięcie drzew lub krzewów. Organ wykonawczy gminy zajmuje się również wymierzaniem opłat i administracyjnych kar pieniężnych za ich bezprawne  wycinanie.

Sejmiki i rady

Warto pamiętać, ze również inne organy samorządu terytorialnego uczestniczą w podejmowaniu działań ważnych z punktu widzenia ochrony przyrody. I tak sejmik województwa ustanawia oraz znosi uchwałą:

- parki narodowe,

- obszary chronionego krajobrazu.

Z kolei rada gminy zajmuje się:

- ustanawianiem i znoszeniem pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych, użytków ekologicznych oraz zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,