Kto zarządza emisjami i wodą

Ochrona środowiska i dbałość o przyrodę to jedne z zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego.

Publikacja: 03.01.2014 10:06

Konieczność podejmowania przez samorząd działań związanych z zarządzaniem środowiskiem wynika nie tylko  z uwarunkowań prawnych, ale i ekonomicznych. Oznacza to, że o konkurencyjności gospodarczej regionu w dłuższej perspektywie decyduje wykorzystanie jego  możliwości środowiskowych.

Co może wójt

Rolę organów samorządu określa przede wszystkim prawo ochrony środowiska. I tak wójt (burmistrz/prezydent miasta):

- przyjmuje wyniki pomiarów wielkości emisji z instalacji,

- wydaje decyzje zobowiązujące do prowadzenia dodatkowych pomiarów wielkości emisji,

- przyjmuje zgłoszenia instalacji niewymagającej pozwolenia emisyjnego i wydaje decyzje administracyjne ustalające wymagania w zakresie ochrony środowiska dla instalacji, z których emisja nie wymaga pozwolenia.

Z kolei starosta:

- wydaje decyzje o dopuszczalnym poziomie hałasu,

- przyjmuje wyniki pomiarów wielkości emisji z instalacji i wydaje decyzje zobowiązujące do prowadzenia dodatkowych pomiarów wielkości emisji z instalacji,

- przyjmuje zgłoszenia instalacji niewymagającej pozwolenia emisyjnego i wydaje decyzje ustalające wymagania dla instalacji oraz decyzje zobowiązujące do prowadzenia dodatkowych pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku,

- wydaje pozwolenia emisyjne,

- wydaje decyzje zobowiązujące do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego,

- wydaje decyzje nakładające obowiązek ograniczenia oddziaływania na środowisko lub przywrócenia do stanu poprzedniego.

Marszałek województwa jest z kolei właściwy w sprawach:

- przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,

- innych przedsięwzięć, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko.

Inne kompetencje

Kompetencje poszczególnych urzędów wynikają również z zapisów innych ustaw środowiskowych. Zgodnie z art. 4 ustawy – prawo wodne organami właściwymi w zakresie gospodarowania wodami są  także organy jednostek samorządu terytorialnego.  Wiąże się to z tym, że wody mogą stanowić również własność jednostek samorządu – i wówczas określane są jako wody publiczne. Gospodarka wodami stanowi istotny element zarządzania środowiskiem. Sam fakt przyznania takich kompetencji organom samorządu czyni z nich najważniejsze podmioty zarządzające środowiskiem.

O konkurencyjności regionu w dłuższej perspektywie decyduje wykorzystanie jego możliwości środowiskowych

Zgodnie z prawem wodnym właściwy miejscowo starosta:

- stwierdza w drodze decyzji administracyjnej przejście gruntów pokrytych wodami powierzchniowymi płynącymi do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa,

- co do zasady ustala w formie decyzji administracyjnej linię brzegu,

- dokonuje rozgraniczenia gruntów, które były pokryte wodami przed wykonaniem urządzenia wodnego, od pozostałych gruntów,

- wydaje w pewnych przypadkach pozwolenie wodnoprawne (to samo zadanie może być również realizowane przez marszałka województwa).

Z ustawy o ochronie przyrody wynika obowiązek dbałości przez marszałków, starostów, wójtów, burmistrzów/prezydentów miast  o przyrodę, zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych jej  ochrony, a także podejmowania działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w tym zakresie. Jednym z kluczowych obowiązków wójta/ burmistrza/ prezydenta miasta jest rozpatrywanie spraw dotyczących zezwoleń na usunięcie drzew lub krzewów. Organ wykonawczy gminy zajmuje się również wymierzaniem opłat i administracyjnych kar pieniężnych za ich bezprawne  wycinanie.

Sejmiki i rady

Warto pamiętać, ze również inne organy samorządu terytorialnego uczestniczą w podejmowaniu działań ważnych z punktu widzenia ochrony przyrody. I tak sejmik województwa ustanawia oraz znosi uchwałą:

- parki narodowe,

- obszary chronionego krajobrazu.

Z kolei rada gminy zajmuje się:

- ustanawianiem i znoszeniem pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych, użytków ekologicznych oraz zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,

- utrzymaniem w należytym stanie terenów zieleni i zadrzewień.

W analizie  wpływu organów samorządu na ekologię niezbędne jest również uwzględnienie: procedur ocen oddziaływania na środowisko (kluczową rolę pełnią wójt/ burmistrz/ prezydenta miasta), przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (procedura zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych) oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku na terenie gminy.

Zagadnienia związane z ochroną środowiska w gminie wiążą się również z przepisami  o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Autor jest radcą prawnym

Konieczność podejmowania przez samorząd działań związanych z zarządzaniem środowiskiem wynika nie tylko  z uwarunkowań prawnych, ale i ekonomicznych. Oznacza to, że o konkurencyjności gospodarczej regionu w dłuższej perspektywie decyduje wykorzystanie jego  możliwości środowiskowych.

Co może wójt

Pozostało 94% artykułu
Regiony
Odważne decyzje w trudnych czasach
Materiał partnera
Kraków – stolica kultury i nowoczesna metropolia
Regiony
Gdynia Sailing Days już po raz 25.
Materiał partnera
Ciechanów idealny na city break
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Materiał partnera
Nowa trakcja turystyczna Pomorza Zachodniego