Uchwałę w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy Jabłonka w woj. małopolskim Rada Gminy podjęła już po niespełna trzech miesiącach od ośmiu przegranych spraw w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Krakowie.
Wszystkie odbyły się jednego dnia. Wniosek o stwierdzenie nieważności uchwały Rady Gminy Jabłonka w częściach dotyczących statutów sołectw, wchodzących w skład gminy, złożył prokurator okręgowy w Nowym Sączu.
Były wśród nich sołectwa znane i popularne, jak sama Jabłonka, Lipnica Mała, Zubrzyca Dolna i Górna czy Chyżne. Prokurator zarzucał Radzie Gminy istotne naruszenie ustawy o samorządzie gminnym poprzez niepoddanie projektów statutów sołectw społecznym konsultacjom z mieszkańcami. Również sam sposób konsultacji powinien zostać wcześniej określony w osobnej uchwale rady, regulującej zasady i tryb ich przeprowadzania. Jakkolwiek wynik konsultacji społecznych w sprawie statutu sołectwa nie jest wiążący dla rady gminy, ich brak lub przeprowadzenie w sposób prowizoryczny rażąco narusza prawo. Rada Gminy Jabłonka takich konsultacji nie przeprowadziła – twierdził prokurator.
Najbardziej jednak zwracał uwagę fakt, że prokuratorowi, a wcześniej Małopolskiemu Urzędowi Wojewódzkiemu w Krakowie, chodziło o uchwałę z 27 stycznia 2006 r., czyli sprzed 12 lat. Rada Gminy uznała, że to ją w pewnym stopniu usprawiedliwia. Wprawdzie w zasobach archiwalnych gminy nie odnaleziono uchwały o przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami, ale niewykluczone, że takie konsultacje jednak się odbyły, a tylko z powodu znacznego upływu czasu nie można tego jednoznacznie stwierdzić, ponieważ nie zachowały się dokumenty – twierdziła rada. Zwyczajowym sposobem przeprowadzania konsultacji społecznych było np. rozplakatowanie ogłoszeń w sołectwach lub podanie do publicznej wiadomości przez sołtysów. Zmienili się też przez ten czas wójt, sekretarz gminy i wielu urzędników. Ustalenie obecnie, w jaki sposób odbywały się konsultacje społeczne kilkanaście lat temu, nie jest możliwe.
WSA uznał jednak skargi prokuratora za uzasadnione i stwierdził nieważność uchwały w punktach dotyczących poszczególnych sołectw. Przepisy ustawy o samorządzie gminnym nie pozostawiają wątpliwości, że uchwała dotycząca jednostki pomocniczej powinna zostać podjęta dopiero po konsultacji z mieszkańcami tej jednostki – stwierdził sąd. Nie ma dowodów, że tak właśnie było. Wyniki konsultacji nie są wprawdzie wiążące dla rady gminy, ale ich brak narusza rażąco prawo. Jeszcze przed przeprowadzeniem konsultacji należało też podjąć odrębną uchwałę w sprawie ich zasad.
