Wspólne projekty dają efekty

Rz: Ministerstwo Rozwoju ogłosiło w kwietniu, że z Warszawy do Rzeszowa przeniesiona zostanie siedziba Wspólnego Sekretariatu Technicznego Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Ukraina-Białoruś. Kiedy to się stanie?

Andrzej Słodki: Sekretariat nie zostanie przeniesiony, ale w Rzeszowie powstanie oddział sekretariatu technicznego. Tym samym takie oddziały będą w każdym państwie uczestniczącym w programie, na Ukrainie i Białorusi już funkcjonują. W Warszawie zostanie wspólny sekretariat całościowo wspierający Ministerstwo Rozwoju przy wdrażaniu programu.

Czym oddział w Rzeszowie będzie się zajmował?

Oddział swoim zasięgiem obejmie województwa podkarpackie, lubelskie, podlaskie i częściowo mazowieckie, czyli regiony wchodzące po stronie Polskiej w skład obszaru wsparcia Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Ukraina-Białoruś. Rzeszowski oddział pomoże w koordynacji działań skierowanych do odbiorców po stronie polskiej, zajmie się wdrażaniem planów informacyjno-promocyjnych, organizacją szkoleń dla wnioskodawców. Po zakontraktowaniu projektów oddział będzie uczestniczył w kontaktowaniu się z beneficjantami i gromadzeniu danych w celu poprawienia jakości monitorowania ich działań.

Jak Podkarpacie porodziło sobie w poprzedniej edycji programu?

Partnerzy z Podkarpacia byli bardzo aktywni. Trudno jednak odseparować rezultaty dla danego regionu, ponieważ z założenia to są projekty transgraniczne i rozpatrywane są całościowo. Partnerzy z obu stron granicy starają się o środki na wspólny projekt razem, nie ma czegoś takiego jak alokacja funduszy na dany region. Partnerzy z Podkarpacia uczestniczyli w 35 projektach, których łączna wartość wynosi około 53 mln euro. To były przedsięwzięcia bardzo różnorodne. Na przykład w gminie Zagórz powstała bardzo istotna dla mieszkańców i stanu środowiska kompleksowa sieć kanalizacyjna, także w miejscach trudno dostępnych. Inwestycja realizowana była z partnerem ukraińskim z Gródka, który podobną sieć wybudował u siebie. Sporo było projektów związanych z promocją turystki i kultury podkarpackiej. Przykładowo w gminie Solina w Polańczyku nad jeziorem powstał amfiteatr gdzie realizowane są różnorodne imprezy kulturalne także przy współpracy z partnerem ukraińskim ze Schodnicy. Ciekawych przykładów jest dużo.

Jaka jest wielkość budżet obecnego programu?

Na same konkursy w najbliższych latach przeznaczymy 116 mln euro. Do tego jest 52 mln euro na realizację dużych projektów infrastrukturalnych. To projekty o dofinansowaniu przekraczającym 2,5 mln euro, wybrane w trybie pozakonkursowym po ustaleniach z przedstawicielami regionów.

Jakie projekty zgłosili przedstawiciele Podkarpacia?

Główny projekt to rozbudowa blisko 7-kilometrowego odcinka drogi wojewódzkiej nr 885 Przemyśl-Hermanowice do granicy państwowej. Łączna jego wartość to 7, 5 mln euro. Rozbudowa tej drogi wpisuje się w realizację planowanej budowy polsko-ukraińskiego przejścia granicznego w Malhowicach. Droga 885 w połączeniu z planowanym przejściem granicznym mogą być uważane za alternatywną trasę dla istniejącego połączenia Przemyśl-Medyka- Lwów. Na liście rezerwowej jest też rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 867 Sieniawa- Oleszyce na odcinku Lubaczów - Basznia Górna, o wartości 3 mln euro.

Kiedy ruszą pierwsze nabory w procedurze konkursowej?

Ze względu na to, że wnioskodawcy z Polski, Ukrainy i Białorusi bardzo liczą na te środki, proces przygotowania konkursów został przyśpieszony i pierwszy nabór wniosków ma rozpocząć się 11 października. W tym konkursie będzie do rozdysponowania ponad 81 mln euro. Konkurs obejmie wszystkie cztery nowe cele tematyczne zdefiniowane na nową perspektywę finansową 2014-2020.

Jakie to cele?

Pierwszy to promocja kultury lokalnej i zachowanie dziedzictwa historycznego z budżetem 14,84 mln euro na ten pierwszy nabór. Drugi poprawa dostępności regionów, rozwoju trwałego i odpornego na klimat transportu oraz sieci i systemów komunikacyjnych, gdzie do rozdysponowania jest 28,32 mln euro. Trzeci obszar tematyczny to wspólne wyzwania w obszarze bezpieczeństwa i ochrony, na co w pierwszym konkursie zarezerwowano 14,53 mln euro i promocja zarządzania granicami oraz bezpieczeństwem na granicach, zarządzanie mobilnością i migracjami. Tu do rozdysponowania jest 23,79 mln euro. Przedział tematyczny jest rozległy. Są i projekty infrastrukturalne i związane z promocją kultury lokalnej i ochroną dziedzictwa naturalnego. Generalnie program ma wspierać rozwój społeczny i gospodarczy regionów znajdujących się po obu stronach granicy Unii Europejskiej.

A kto może starać się te środki?

To mogą być zarówno jednostki samorządu terytorialnego, instytucje publiczne, organizacje pozarządowe inne instytucje działające na zasadzie non-profit na przykład szkoły i szpitale.

Jaki jest poziom dofinansowania?