Metalmania - ostre granie wraca do katowickiego Spodka

Festiwal został wymyślony w 1986 roku przez Tomasza Dziubińskiego, nieżyjącego już animatora heavy metalu w Polsce, założyciela firmy fonograficznej Metal Mind Records i agencji koncertowej Metal Mind Productions, wydawcy m.in. TSA, Turbo, Acid Drinkers, prywatnie przyjaźniącego się z Ianem Gillanem z Deep Purple.

Metalowi jubilaci

Festiwal kojarzy się z katowickim Spodkiem, ale odbywał się również w halach w Jastrzębiu-Zdroju i Jaworznie. Od 2000 roku był organizowany ponownie w Spodku i jego remont stał się jedną z przyczyn perturbacji organizacyjnych. W 2009 roku dla podtrzymania tradycji Metal Mind Productions zorganizowała Metalmania Fest 2009 w warszawskiej Stodole, gdzie wystąpił m.in. Exodus i Soufly. Na przeszkodzie w organizacji festiwalu stanęła również choroba Tomasza Dziubińskiego, który zmarł na nowotwór w 2010 roku. Uroczystości pogrzebowe Dziubińskiego odbyły się 23 grudnia w archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach.

Działalność festiwalu zawieszono, gdy gościł największe gwiazdy: Megadeth, Testament, a wcześniej Judas Priest.

– Długo zastanawialiśmy się nad reaktywacją Metalmanii – powiedziała nam prezes Mariola Dziubińska. – Od ostatniej edycji festiwalu w 2008 roku rynek muzyczny zmienił się diametralnie. Zespoły metalowe, które kiedyś występowały dla kilkutysięcznej publiczności, obecnie grają w Polsce w klubach na 1000–2000 osób. Kalendarz wydarzeń muzycznych wygląda też zupełnie niż 10 lat temu. Trzy, cztery dobre koncerty można było zobaczyć przez pół roku, obecnie tyle wydarzeń jest w ciągu miesiąca. Jednak coraz częściej i coraz więcej docierało do nas głosów i zapytań o powrót Metalmanii, bo nie ma obecnie w Polsce żadnego festiwalu metalowego na tak dużą skalę. Oczywiście organizacja takiej imprezy to wyzwanie pod każdym względem, poczynając od zabukowania odpowiednich artystów w tak niefestiwalowym okresie jak kwiecień. Naszą intencją był powrót festiwalu atrakcyjnego dla fanów, wiernego swojej formule, ale i nowoczesnego – zarówno poprzez odpowiedni dobór artystów, jak i dodatkowe wydarzenia w Spodku: wystawy, dodatkowe akcje i działania.

W tym roku na dwóch scenach zaprezentuje się czołówka światowej i polskiej sceny metalowej. Na głównej scenie wystąpią: Tygers of Pan Tang, Sinister, Impaled Nazarene, Arcturus, Furia, Vader, Entombed A.D., Sodom, Coroner, Moonspell, Samael. Gośćmi drugiej sceny będą: Mentor, Stillborn, ThermiT, Animations, In Twilight's Embrace, Mord'A'Stigmata, Infernal War, THAW, Obscure Sphinx, CETI, Entropi. Samael, Moonspell i Vader na Metalmanii zaprezentują specjalne sety koncertowe, które przyprawią o szybsze bicie serca niejednego fana metalu.

Szwajcarski Samael jest jednym z najbardziej innowacyjnych zespołów na metalowej scenie. Zespół obchodzi 30-lecie działalności. Zaczynając od black metalu, grupa ewoluowała w stronę muzyki industrialnej. Trzon formacji stanowią bracia Michael „Vorph" Locher i Alexandre „Xy" Locher. W 2011 nagrali album „Lux Mundi". Premiera nowego przewidziana jest na 2017 rok. Zespół zagra utwory z pierwszych płyt grupy: „Worship Him" (1991), „Blood Ritual" (1992), „Ceremony of Opposities" (1994) oraz „Passage" (1996), a także po raz pierwszy premierowe.

Portugalski Moonspell świętować będzie swoje 25-lecie. To legenda portugalskiej sceny metalowej. W swoim rodzinnym kraju jest jedyną metalową grupą oprócz Metalliki i Iron Maiden, której albumy plasowały się na szczycie list przebojów. Formacja działa od 1992 roku i ma na swoim koncie 11 studyjnych albumów, z których takie tytuły jak „Irreligious" czy „Night Eternal" wyznaczały nową jakość w muzyce metalowej. W marcu zeszłego roku ukazał się najnowszy album Portugalczyków „Extinct", na którym zespół kontynuuje swoją podróż w mroczne i gotyckie muzyczne regiony. W Katowicach usłyszeć będzie można utwory z dwóch pierwszych płyt formacji: „Wolfheart" (1995) oraz „Irreligious" (1996).

Sinister to jedna z najbardziej rozpoznawalnych formacji na deathmetalowej scenie. Holendrzy działają już od ponad 25 lat i mają na swoim koncie 12 płyt. Ostatnia „Dark Memorials" ukazała się w 2015 roku. W Polsce zespół cieszy się dużą popularnością i właśnie u nas nagrał w 2006 roku DVD „Prophecies Denied". Najnowszy album „Syncretism" ukaże się 24 lutego.

Sodom razem z takimi grupami jak Kreator, Destruction i Tankard tworzy czołówkę niemieckiej sceny thrashmetalowej. W dyskografii grupy znajduje się 15 albumów studyjnych, z czego najnowszy „Decision Day" ukazał się w sierpniu 2016 roku. Największy sukces zespół odniósł płytą „Agent Orange" z 1989 roku. Był to pierwszy thrashmetalowy krążek, który znalazł się na niemieckiej liście bestsellerów płytowych. Album ten umieszczony został w podsumowaniu „The 500 Greatest Rock & Metal Albums of All Time" magazynu „Rock Hard".

Powrót do przeszłości

Polską gwiazdą będzie Vader.

– Pierwsza edycja Metalmanii w kwietniu 1986 roku była dla mnie niesamowitym doświadczeniem, zarówno dla fana metalu, jak i muzyka w zaczynającym działalność Vaderze – powiedział Peter, lider Vadera. – Dostaliśmy szansę pokazania się kilkutysięcznej rzeszy fanów, która przyjęła nas rewelacyjnie. Przekonałem się wtedy, jak ważne są spotkania z muzykami, z którymi łączy mnie podobna pasja. W kolejnych latach pojawialiśmy się jako Vader na Metalmanii jeszcze pięć razy i każdy występ był niezapomniany. Cieszę się ogromnie, że po raz siódmy będziemy mieli okazję zagrać dla najlepszej publiczności na świecie. Obiecuję coś specjalnego. Do zobaczenia w Katowicach!

Tymczasem gospodarzem prowadzącym Metalmanię będzie najlepszy pisarz wśród fanów metalu i największy fan metalu wśród literatów – Łukasz Orbitowski. Zeszłoroczny laureat Paszportu „Polityki" za książkę „Inna dusza" był też nominowany do Nagrody Literackiej Nike oraz do Nagrody Literackiej Gdynia. Prowadzi program „Dezerterzy" w TVP Kultura.

– Wielokrotnie bywałem na Metalmanii, zawsze stojąc przed sceną – powiedział. – Nieoczekiwanie moja sytuacja się odmieniła. Teraz pojawię się na scenie. Jestem z tego powodu wzruszony, bardzo szczęśliwy. Ponieważ na festiwalu najważniejsza jest muzyka, postaram się mówić krótko i z sensem.

Festiwal nie powróci wyłącznie w formie koncertów. Został wzbogacony o program dodatkowy. Gościem imprezy będzie Zbigniew M. Bielak, jeden z najbardziej cenionych współczesnych artystów, architekt i wizjonerski grafik ilustrator, który w ostatnich latach zrewolucjonizował podejście do sztuki graficznej na scenie metalowej. Bielak jest autorem okładek do płyt takich metalowych grup, jak Ghost, Watain, Mayhem, Vader czy Paradise Lost. Pracuje w takich technikach, jak rysunek, malarstwo czy sitodruk. Artysta po raz pierwszy w Polsce zaprezentuje obszerną, przekrojową wystawę swoich prac. Fani będą mieli okazję zobaczyć je z bliska i kupić grafiki z limitowanych serii.

Specjalną wystawę biało-czarnych portretów wykonanych z płyt winylowych przygotuje Aga Krysiuk. Ich bohaterami będę m.in. Ozzy Osbourne, Lemmy Kilmister, Mick Jagger, David Bowie, Johnny Cash, Eddie Vedder. Część obrazów artystki będzie można zakupić.

Aga Krysiuk od 2012 roku jako jedyny twórca w kraju wykonuje obrazy i rzeźby ze starych płyt winylowych. Ten swoisty recykling oparła na zasadzie „to, co nie może cieszyć ucha, może jeszcze zachwycać oko". Autorka prezentowała swoje prace m.in. na Międzynarodowym Festiwalu Wielu Kultur i Narodów „Z wiejskiego podwórza", Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym Jazz Bez, na 36. edycji Rawa Blues Festival w katowickim Spodku, a także na krajowych targach designu: warszawskich „Wzorach", wrocławskich „Konturach" czy gdańskich targach muzycznych „Protokultura".

Gościem specjalnym festiwalu będzie też legenda rodzimej sceny metalowej – Roman Kostrzewski. Wokalista zespołu KAT (obecnie KAT & Roman Kostrzewski) pojawi się w Spodku, by podpisywać swoją biografię „Roman Kostrzewski. Głos z ciemności".