Od wejścia Polski do Unii Europejskiej nasz kraj otrzymuje pieniądze pomocowe z dwóch głównych unijnych polityk: spójności (regionalnej) i Wspólnej Polityki Rolnej. Pieniędzmi z polityki regionalnej zarządza Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, które jednak dzieli się władzą nad tymi pieniędzmi z samorządami województw. Decentralizacja zarządzania środkami europejskimi postępuje z każdym kolejnym unijnym budżetem. Po realizacji Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w latach 2004–2006 w okresie 2007–2013 przyszedł czas na realizację regionalnych programów operacyjnych zarządzanych przez władze regionów. Był to milowy krok w przekazywaniu pieniędzy z UE z poziomu centralnego na regionalny. Marszałkowie dobrze poradzili sobie z pieniędzmi z Brukseli, zagospodarowując je nawet szybciej niż instytucje centralne.
28 mld euro ma według ostatnich wyliczeń otrzymać Polska na lata 2014–2020 ze wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej
Teraz jesteśmy świadkami kolejnego etapu decentralizacji. Elżbieta Bieńkowska, minister rozwoju regionalnego, już od wielu miesięcy zapowiadała, że w okresie 2014–2020 będą kontynuowane programy regionalne, a nawet że marszałkowie dostaną na nie więcej pieniędzy. Tak też się stało. W myśl propozycji resortu rozwoju ogłoszonej w tym tygodniu każde z województw dostanie więcej pieniędzy na program regionalny.
– To dobrze, że więcej pieniędzy trafi do regionów. Mamy dużo potrzeb, o czym świadczą długie listy rezerwowe inwestycji, i wiemy lepiej, jak te pieniądze wydać – mówi „Rz" Krzysztof Hetman, marszałek lubelski.
Ten dość sielankowy obraz symbiozy regionów i resortu rozwoju mąci przyszłość zarządzania pieniędzmi ze Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Zarządza nimi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Choć to środki sporo mniejsze niż te z polityki regionalnej, to jednak i one interesują marszałków. Pieniędzmi z WPR zarządza resort rolnictwa, który przy pomocy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (pełni też funkcję agencji płatniczej) oraz Agencji Rynku Rolnego i właśnie samorządów województw realizuje Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). W świetle udanych doświadczeń z realizacji regionalnych programów operacyjnych oraz postępującej decentralizacji pieniędzy z polityki regionalnej marszałkowie chcą też zarządzać częścią pieniędzy z WPR. W tym celu Konwent Marszałków Województw RP przyjął stanowisko, w którym marszałkowie napisali m.in.: „Konwent Marszałków Województw RP wyraża nadzieję na przekazanie samorządom województw znacznie większych kompetencji w zakresie kształtowania polityki obszarów wiejskich w ramach przyszłej perspektywy finansowej – w szczególności poprzez umożliwienie opracowania i wdrażania regionalnych programów rozwoju obszarów wiejskich".
