Amerykanie w Orzyszu

Do końca kwietnia w Polsce zostanie rozlokowany amerykański batalion, który będzie stacjonował w Orzyszu zapewnił na konferencji zorganizowanej przez German Marshall Fund i Ambasadę USA w Warszawie generał Ben Hodges dowódca amerykańskich sił zbrojnych w Europie.

Jednostkę tą będzie tworzyło 800 żołnierzy US Army, którzy mają strzec tzw. przesmyku suwalskiego – miejsca, w którym w przypadku wojny Rosjanie mogą, próbować przebijać się z Białorusi do obwodu kaliningradzkiego i odciąć kraje bałtyckie od reszty NATO. Na strategiczne znaczenie obrony tego miejsca wskazał kilka miesięcy temu gen. Hodges.

Pierwsi żołnierze przybędą do Polski już na początku przyszłego roku. Z informacji, które „Rzeczpospolita" uzyskała w MON, wynika, że w tworzenie batalionu dowodzonego przez Amerykanów gotowe są zaangażować się : Wielka Brytania i Rumunia.

Na początku w Polsce będą stacjonowali żołnierze z 2. Pułku Kawalerii w Viseck w Bawarii. Jednostka ta wyposażona jest w transportery opancerzone Stryker. Żołnierze tej formacji kilka razy uczestniczyli w ćwiczeniach w Polsce.

Z informacji MON wynika, że w Polsce ma stacjonować dowództwo dywizji, któremu będą podlegać bataliony wzmacniające flankę sojuszu.

Poligon pomiędzy jeziorami

„Lokalizacja ta ma wiele zalet, do których należy zaliczyć posiadaną infrastrukturę koszarową oraz dostępność poligonowej bazy szkoleniowej" – uważa wiceminister obrony narodowej Bartosz Kownacki.

W okolicach Orzysza i Bemowa Piskiego zlokalizowany jest ośrodek szkolenia poligonowego Wojsk Lądowych. Poligon leży w północno-wschodniej Polsce, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich (Mazury) i Pojezierza Ełckiego. Jest on „wciśnięty" pomiędzy jeziora, które okalają go ze wszystkich stron.

Ośrodek ten obejmuje powierzchnię 16 668 ha, średnia szerokość poligonu wynosi 20 km, a średnia głębokość poligonu 15 km.

Zlokalizowana jest tam mi. in. strzelnica piechoty, znajduje się także miejsca do strzelań z ciężkiego sprzętu np. z czołgów, wieża artyleryjska, miejsce do ćwiczenia przepraw przez przeszkodę wodną, do prowadzenia ćwiczeń przez jednostki rozpoznawcze.

Znajduje się tam 12 budynków koszarowych (w tym sztabowe), a także magazyny, garaże (na 50 pojazdów) oraz dwa tzw. parki polowe dla 500 maszyn wojskowych. W obozowisku koszarowym w Orzyszu może mieszkać ponad 2 tys. żołnierzy.

Obóz dla bolszewików i rakiety V

Historia poligonu rozpoczyna się pod koniec XIX wieku, gdy wioski Wierzbiny (niem. - Wiersbinnen), Szwejkówko (Schweikowen) oraz lasów Grądowskich (Grondowker Forst) i Drygalskich (Drygallen Forst) kupiła armia pruska. W 1895 roku w Wierzbinach zbudowano baraki dla obozu garnizonu Orzysz. Dalsza rozbudowa koszar i poligonu nastąpiła na przełomie XIX i XX wieku po uruchomieniu połączeń kolejowych z Piszem (Johannisburg) w 1905 roku, Giżyckiem (Lotzen) w 1908 r., Mrągowem (Sensburg) oraz Ełkiem (Lyck) w 1911 roku. Tuż obok dworca zbudowano wówczas baraki z 80 budynkami dla żołnierzy i 30 dla oficerów. Tworzyły one małe miasto z oddzielnymi wodociągami, oświetleniem, restauracją i kasynem wojskowym.

W czasie I wojny światowej (w latach 1914 - 1915) w Orzyszu stacjonowały wojska rosyjskie, które dokonały stamtąd wypadu na teren Prus Wschodnich. Już po zakończeniu wielkiej wojny tereny te po plebiscycie przypadły Niemcom. Na początku lat 20. na poligonie Niemcy internowali około 45 tys. żołnierzy bolszewickich, którzy wycofując się spod Warszawy przekroczyli granicę Prus.

W okresie międzywojennym (lata 1921 – 1926) w miejscu tym Niemcy przeprowadzali próby i badania nad skutecznością broni artyleryjskiej i strzeleckiej. Wzdłuż granicy pasa ćwiczeń wybudowano wtedy system bunkrów z których obserwowano zachowanie się pocisków podczas trafienia w tarczę. Niektóre z tych obiektów zachowały się do dzisiaj.

Po dojściu Hitlera do władzy w latach 1934-37 poligon ten został rozbudowany. Powiększono obóz barakowy, a w pobliskim Bemowie Piskim (Szlagakrug ) także koszary letnie. W 1939 roku poligon przemianowano na Obóz Ćwiczebny Orzysz. Zgrupowano tam oddziały Wehrmachtu, które następnie od północy, uderzyły na Rzeczpospolitą i przełamały polską obronę pod Wizną.

W czasie wojny Niemcy wykorzystywali poligon do ćwiczeń pododdziałów przed kierowaniem były następnie na front. Wybudowali też hale montażowe rakiet V1, V2 i jedną betonową wyrzutnię, z której jednak nie odbył się żaden start rakiety.

Po wyzwoleniu tych terenów naczelny dowódca Ludowego Wojska Polskiego rozkazał utworzyć w Orzyszu poligon artyleryjski. Pierwsze ostre strzelanie odbyło się tam już jesienią 1947 roku. Od 2007 r. podlega on Dowództwu Wojsk Lądowych.

Poligon ten ciągle jest rozbudowywany. Wojsko zmodernizowało koszary, w miejsce drewnianych powstały murowane warsztaty techniczne, nowa akumulatorownia i garaże. W latach 80. rozbudowano obozowisko Wierzbiny, które może teraz pomieścić około 5 tysięcy żołnierzy w tzw. domkach wagonowych i pod namiotami.