Lekcje o żołnierzach z oddziału „Bartka”

71 lat temu w tragicznych okolicznościach zginęli na terenie Starego Grodkowa żołnierze z oddziału kpt. Henryka Flame, ps. Bartek. Aby pamięć po nich pozostała żywa, delegatura IPN w Opolu organizuje projekt edukacyjny.

Skierowany jest do uczniów klas II szkół ponadgimnazjalnych. W szkołach pojawią się edukatorzy IPN, którzy przeprowadzą zajęcia dla zainteresowanych historią uczniów. Bezpłatne zajęcia będą odbywały się od 2 do 31 marca.

IPN przekaże jednocześnie zainteresowanym udziałem w projekcie placówkom oświatowym scenariusz gry szkolnej. Uczniowie samodzielnie będą mogli je zrealizować. Najlepsi wykonawcy gry zostaną nagrodzeni pakietami edukacyjnymi. Podsumowanie etapów szkolnych nastąpi 8 lub 10 maja na specjalnej gali.

Zwieńczeniem projektu będzie zorganizowany przez IPN dla uczniów wyjazd do Grodkowa, gdzie będą odbywały się prace poszukiwawcze szczątków żołnierzy z oddziału „Bartka". Młodzi ludzie wezmą udział w marszu pamięci do Starego Grodkowa. Marsz wyjdzie z płyty lotniska, a zakończy się w miejscu zamordowania jednej z grup żołnierzy „Bartka". Tam zostaną złożone kwiaty i zapalone znicze.

Projektowi temu będzie towarzyszył konkurs dla nauczycieli na scenariusz lekcji poświęconej żołnierzom antykomunistycznego podziemia. Oprócz nagrody w postaci pakietów wydawnictw edukacyjnych scenariusz zostanie opublikowany i według niego w kolejnej edycji projektu będą prowadzone zajęcia w szkołach. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w listopadzie.

Przypomnijmy. IPN poszukuje na Opolszczyźnie miejsca pochówku grupy żołnierzy z oddziału NSZ Henryka Flamego „Bartka". Prace prowadzone są w miejscowości Barut na Opolszczyźnie, w okolicach tzw. polany śmierci, nieopodal uroczyska Hubertus. Poszukiwaniami od kilku lat zajmuje się zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka.

Wiosną poprzedniego roku w Starym Grodkowie naukowcy odnaleźli miejsca, gdzie pochowano ok. 30 żołnierzy. Szczątki nosiły ślady zastosowania ładunku wybuchowego.

IPN zakłada, że ofiar było co najmniej 167. Tymczasem Bogdan Ścibut, koordynator projektu „Powinniśmy wracać po swoich. Zgrupowanie partyzanckie NSZ »Bartka« 1945–1947" uważa, że podawana przez IPN liczba ofiar zbrodni nie znajduje potwierdzenia w nowszych badaniach. Jego zdaniem zginęło około 100 osób.

Zgrupowanie Henryka Flamego „Bartka", działające od kwietnia 1945 r. do amnestii w lutym 1947 r., było największym antykomunistycznym ugrupowaniem na Śląsku Cieszyńskim i w zachodniej części Małopolski. Liczyło 100–200 członków.

UB i milicja postanowiły zorganizować akcję specjalną przeciwko partyzantom. Wprowadziły agentów do zgrupowania. Ich działania polegały na zorganizowaniu wyjazdu na ziemie zachodnie jak największej liczby członków zgrupowania, aby tam dokonać ich likwidacji.

Śledczy IPN ustalili, że w pierwszych dniach września 1946 r. w kilku transportach samochodowych wyjechało około 150–200 uzbrojonych członków NSZ. Od tego momentu ślad po nich zaginął.