Talenty lubią ciszę

Jak zmierzyć jakość piłkarskiego szkolenia? Odpowiedź jest prosta – najłatwiej w twardej walucie. W takiej klasyfikacji akademia Lecha nie ma w ostatnich latach w Polsce konkurencji. Karol Linetty, Dawid Kownacki, Jan Bednarek, Marcin Kamiński, Tomasz Kędziora, a nawet Krystian Bielik czy Bartosz Bereszyński – to w komplecie zawodnicy, którzy przeszli przez poznański system szkolenia, a w końcu trafili do renomowanych zagranicznych klubów. Dwaj ostatni wyruszyli w wielki, piłkarski świat już z Warszawy, ale trenerzy Lecha też dołożyli się do ich sukcesu.

– 11 lat temu postawiliśmy mocno na rozwój akademii i można powiedzieć, że równo po dziesięciu latach przyszły wymierne efekty. Jest to dla nas ogromna satysfakcja i powód do dumy, że nasi wychowankowie trafili do świetnych drużyn, ale jeszcze ważniejsze, by pokazali, że piłkarze z Poznania są w stanie utrzymać tam swoją pozycję. Naszą misją jest przygotowywanie zawodników do wielkiego futbolu, a pieniądze z ich sprzedaży pomogą klubowi się rozwijać – mówi „Rzeczpospolitej" Piotr Rutkowski, wiceprezes Lecha.

Akademia ma bardzo ważne miejsce w strategii klubu z Poznania. Wychowankowie mają regularnie zasilać pierwszą drużynę tak, żeby w składzie było 50–60 proc. piłkarzy, którzy Lecha mają we krwi i będą pomagać zdobywać kolejne trofea do klubowej kolekcji. Pieniądze z ich sprzedaży zasilą klubowe konto, dzięki czemu będzie można sprowadzać coraz lepszych zawodników, zdobywać trofea, awansować do pucharów i wchodzić organizacyjnie na wyższy poziom (choćby inwestować w Akademię).

– Chcemy jak najczęściej sprzedawać za dobre pieniądze piłkarzy młodych, których łatwiej zastąpić w strukturze drużyny. Byłoby idealnie, gdyby tacy zawodnicy jak Linetty, Bednarek czy Kędziora wrócili do nas w wieku około 29 lat i jeszcze przez kilka sezonów pomagali Lechowi na boisku, a przy okazji wprowadzali do wielkiego futbolu następne pokolenie wychowanków. Na to bardzo liczę – mówi prezes Rutkowski.

Skąd wziął się sukces Akademii Lecha? Dlaczego w Poznaniu udaje się to, o czym marzą wszyscy prezesi klubów? Przede wszystkim dlatego, że Akademia nie idzie na skróty i ma bardzo solidne podstawy. Tego nie da się oszukać, bo młodzi chłopcy muszą mieć gdzie trenować i gdzie mieszkać.

We Wronkach i leżącym niedaleko Popowie jest w sumie osiem pełnowymiarowych boisk, w tym jedno ze sztuczną nawierzchnią, które oddano do użytku w 2017 roku. Brak takiego boiska był mocno odczuwalny zimą, kiedy na trawie nie dało się już grać. To nie koniec, bo infrastruktura będzie w dalszym ciągu rozbudowywana.

– Przy Bułgarskiej powstanie boisko pod balonem, żeby dzieciaki miały gdzie grać w zimie. W ośrodku we Wronkach chcemy postawić nowe szatnie, poprawimy budynek internatu. Prace są już mocno zaawansowane. Jesteśmy na etapie projektowania bądź realizacji tych inwestycji – opowiada wiceprezes Rutkowski.

Oczywiście sama infrastruktura, nawet najlepsza, nie wystarczy do wychowania dobrego piłkarza. Potrzebni są chłopcy z odpowiednim talentem, trenerzy i wiedza; wypracowanie odpowiednich standardów może trwać latami. W Poznaniu już mają swoje doświadczenia, wyciągnęli wnioski, ale ciągle starają się ulepszać system, bo futbol cały czas się rozwija i to, co było bardzo dobre wczoraj, dziś już jest tylko dobre, a jutro nie wystarczy.

Trener Rafał Ulatowski podkreśla, że przyszedł do znakomicie funkcjonującej organizacji, ale jego zadaniem jest ciągłe udoskonalanie systemu.

– Zaczęliśmy jeszcze mocniej stawiać na rozwijanie indywidualnych umiejętności zawodników i to jest coś, co staramy się dodać do dobrej, modelowej pracy z poszczególnymi drużynami. Technika to jest mój konik. Kiedyś wszyscy zachwycali się tiki taką Barcelony, teraz liczy się dynamika i wielkie umiejętności techniczne. Spójrzmy, jak grają Neymar czy Kylian Mbappe. Specjalnie zatrudniliśmy Jarosława Araszkiewicza w charakterze trenera od przygotowania technicznego. Chcemy, żeby przekazywał swoją wiedzę, doświadczenie i umiejętności – mówi „Rz" Ulatowski, który jest szefem szkolenia w Akademii Lecha.

Klub z Poznania stara się dobierać do pracy z młodzieżą jak najlepszych szkoleniowców. Do Wronek przychodzą trenerzy, którzy wcześniej pracowali z najmłodszymi piłkarzami Lecha w szkołach w Poznaniu (tam zaczyna się szkolenie w zrzeszającej prawie 3,5 tysiąca dzieciaków Lech Poznań Football Academy). Trenerzy znają już filozofię klubu, a przy okazji dostają jasny sygnał, że dzięki ciężkiej pracy również oni mogą awansować.

– Wszyscy trenerzy pracujący w Akademii mają co najmniej licencję UEFA A i to świadczy o tym, że są dobrze wyedukowani. Jakie muszą mieć cechy? Powinni być otwarci na wiedzę, głodni pracy. Mamy to szczęście, że zatrudniamy ludzi, którzy w całości mogą się poświęcić szkoleniu młodzieży. Każda grupa wiekowa ma własny, profesjonalny sztab. Jest pierwszy trener, asystent, fizjoterapeuta, trener bramkarzy. Zapewniamy im szkolenia, spotkania z trenerem pierwszego zespołu. Dbamy o to, by nie pomyśleli, że już wszystko wiedzą – dodaje trener Ulatowski.

We własną nieomylność nie mogą też uwierzyć chłopcy, którzy trenują w Akademii. Za wzór służą zawodnicy, którzy wyszli z Wronek w wielki świat, a których jeszcze niedawno można było oglądać przy Bułgarskiej. To działa na wyobraźnię, ale jeśli ktoś chce osiągnąć sukces, to musi umieć się poświęcić, wszystkie narzędzia dostanie jednak do ręki.

– Współpracujemy z trenerem mentalnym, dietetykiem. Chcemy, żeby młodzi piłkarze wyrobili w sobie odpowiednie nawyki, które potem pomogą im w karierze – mówi „Rz" Tomasz Rząsa, który w Akademii Lecha jest odpowiedzialny za indywidualny rozwój zawodników. Wronki, gdzie znajduje się internat i liceum, to idealne miejsce, żeby się skupić na pracy, wokół cisza i spokój. Poznań leży kilkadziesiąt kilometrów stąd, nic nie rozprasza, nie ma tylu pokus, wszystko sprzyja temu, by spełnić marzenia (mieszka tu, razem z zawodnikami drugiej drużyny, około 90 młodych piłkarzy). Dzień pracy zawodników Akademii Lecha jest bardzo napięty.

– Zazwyczaj nasi chłopcy mają bardzo mało wolnego czasu, bo około 7 rano jest śniadanie, a potem idą na lekcje. Trzy razy w tygodniu mają trening w trakcie zajęć, potem jedzą obiad, idą na dodatkowe zajęcia. Wieczorami muszą odrabiać zadania domowe. Można im współczuć, ale to jest pasja tych chłopaków i oni bardzo chętnie się do tych reguł dostosowują. Oczywiście, kiedy mogą, jeżdżą do domów, a w weekendy staramy się organizować im różne dodatkowe aktywności – dodaje Rząsa.

Akademia Lecha może imponować i oczywiście tak wielkie przedsięwzięcie musi kosztować. Lech Poznań pilnuje tego, by wydatki na jego funkcjonowanie zawsze wynosiły 5–7 proc. rocznego budżetu klubu.