ARTYKUŁ PRZYGOTOWANY PRZEZ WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE
Dobre wzorce budują dobre postawy – dlatego Rok Ekologiczny na Pomorzu Zachodnim wypełniły akcje sadzenia drzew, zainicjowane przez marszałka województwa, ekowarsztaty dla najmłodszych, projekty popularyzujące wiedzę o ochronie środowiska, misje antysmogowe. Zachodniopomorskie od kilku lat chwali się mianem lidera „zielonego wzrostu” i ma ku temu powody.
Postrzeganie ekologii zmienia się. Duże inwestycje nie pomogą środowisku, jeśli nie zmieni się postaw ludzi, nie ograniczy zużycia wody i energii, nie przekona się mieszkańców do szacunku dla przyrody. Takie założenia przyświecały marszałkowi województwa zachodniopomorskiego Olgierdowi Geblewiczowi, gdy zdecydował się ogłosić 2021 Rokiem Ekologicznym na Pomorzu Zachodnim.
– Ekologia to obecnie styl życia: energia odnawialna, zdrowa żywność, recykling. Na Pomorzu Zachodnim nie marnujemy energii. Wykorzystujemy energię, entuzjazm i pomysły mieszkańców, szczególnie młodych osób – mówi marszałek Olgierd Geblewicz. – Chcemy nie tylko utrzymać pozycję lidera środowiskowego w Polsce, w przyszłości chcemy walczyć o miano ekologicznego lidera Europy. A spełnienia tych marzeń najbardziej życzę naszym dzieciom.
Fundamentem takich projektów jak Rok Ekologiczny jest zaangażowanie mieszkańców. Ich aktywizacji pomógł popularny program grantowy stworzony przez samorząd województwa – „Społecznik”, w którym specjalne środki przeznaczono na działania proekologiczne. W ciągu całego roku mieszkańcy regionu zrealizowali 270 takich inicjatyw jak sadzenie drzew, tworzenie łąk kwietnych, sprzątanie lasów czy jezior.
Ekomurale, warsztaty, drzewa, czystsze powietrze
Dzięki specjalnym farbom fotokatalitycznym mur może działać porównywalnie do nawet kilkuset drzew. Właśnie takie ogromne ekologiczne murale powstały w centrum Szczecina i w Szczecinku. To część dużego projektu „Pomorze Zachodnie zielony region”, który pomógł kształtować właściwe postawy wobec przyrody. Przez cały rok mieszkańcy regionu uczestniczyli w ekologicznych warsztatach, uczyli się zakładania uli w miastach, zażywania kąpieli leśnych czy nawet prawidłowego oddychania. W wydarzeniach uczestniczyło ponad 600 osób. Właściwe postawy promowano podczas pikników ekologicznych towarzyszących otwarciu największych inwestycji turystycznych: mostu rowerowego w Siekierkach, tarasu widokowego w Widuchowej, a nawet Festiwalu Pol’and’Rock, który po wielu latach wrócił na Pomorze Zachodnie. Projektowi towarzyszyło sadzenie drzew w 15 miastach regionu. Okolice szkół, skwerów i osiedli wzbogaciło 300 platanów, kasztanów i surmii. Ponad 3-metrowe sadzonki wiosną pięknie się zazielenią.
Akcja sadzenia drzew z marszałkiem Olgierdem Geblewiczem w Goleniowie
Nowe nasadzenia to co roku pozycja obowiązkowa również przy modernizowanych drogach wojewódzkich i budowanych trasach rowerowych. W mijającym roku posadzono w ten sposób ponad 1000 drzew.
Pomorze Zachodnie zwraca także uwagę na ochronę już rosnących roślin. W tym celu Urząd Marszałkowski upublicznił rejestr wniosków o wycinkę drzew w Szczecinie. W ramach konsultacji mieszkańcy mogą wnosić swoje uwagi i spostrzeżenia, a ewentualne zgody są ograniczane do niezbędnego minimum, np. gdy usychające drzewo stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi i mienia. Specjalne procedury mają uniemożliwiać, a przynajmniej ograniczać tzw. betonozę, która – niestety – jest efektem wielu obecnie realizowanych inwestycji.
Jesienią nad zachodniopomorskimi miastami pojawiły się misje smogowe. Naloty dronów nad dymiącymi kominami były elementem kampanii informacyjnej o zanieczyszczeniu powietrza, ale i wzmogły sąsiedzką czujność. Tylko w pierwszej turze nalotów wręczono kilkadziesiąt symbolicznych żółtych kartek za palenie złym paliwem. Mieszkańcom przypomniano, że wciąż mogą korzystać ze wsparcia Zachodniopomorskiego Programu Antysmogowego. Dzięki środkom uruchomionym przez marszałka ponad 1600 mieszkańców zdecydowało się na wymianę starego kopciucha, a blisko 200 przeprowadziło termomodernizację budynku.
Ekologia w działaniach i inwestycjach
Przedsiębiorczość osób młodych i wspieranie ekologicznych startupów, ochrona przyrody, nowe inwestycje – działania Pomorza Zachodniego w obszarze eko są wielowymiarowe. Popularyzowane jest rolnictwo ekologiczne. Samorząd województwa pomógł w stworzeniu nowych stacji meteorologicznych dla lokalnych rolników, by mogli z większą troską dla środowiska planować zabiegi ochrony roślin. To szczególnie ważne, by chronić pszczoły. Pomorze Zachodnie już od kilku lat wspiera regionalnych pszczelarzy w dokarmianiu pożytecznych owadów przed zimą. Kolejna ciekawa inicjatywa to budowa, wzdłuż doliny Odry, 100 platform lęgowych dla takich gatunków jak rybołów, puchacz czy bielik.
Warsztaty ekologiczne cieszyły się dużym zainteresowaniem mieszkańców Pomorza Zachodniego
Zielone Pomorze Zachodnie odważnie patrzy w przyszłość, a w realizacji ambitnych planów pomoże nowa instytucja – Ogrody Przelewice – Zachodniopomorskie Centrum Kultury Obszarów Wiejskich i Edukacji Ekologicznej. Przejęty przez samorząd województwa historyczny ogród dendrologiczny wraz z zabytkowym folwarkiem obejmie szereg inwestycji. Już teraz Ogrody stają się miejscem popularyzacji kultury ludowej, a docelowo będą tu organizowane tzw. zielone szkoły czy warsztaty przyrodnicze.
Ekologię widać również w największych inwestycjach. Pomorze Zachodnie posiada najnowocześniejszy tabor kolejowy wykorzystywany do przewozów regionalnych i jako pierwszy region w Polsce zainwestowało w pociągi hybrydowe – przyjazne środowisku, bo emitujące dużo mniej CO2 niż starsze pojazdy tylko z napędem spalinowym. Budowana nowa siedziba urzędu będzie posiadać certyfikaty BREEM – czyli spełniać szereg rygorystycznych warunków, od wykorzystania ekologicznych materiałów po oszczędność wody czy energii.
Lider zielonego wzrostu
„Pomorze Zachodnie – lider niebieskiego i zielonego wzrostu zapewniającego wysoką jakość życia mieszkańców” to kierunek zapisany w misji województwa. W mijającym roku wartość wsparcia środkami unijnymi inwestycji w termomodernizację budynków, tworzenie nowych instalacji OZE, wymianę źródeł ogrzewania czy gospodarkę wodno-ściekową przekroczyła 120 mln zł. W ostatnich latach w regionie zrealizowano ponad 1500 projektów proekologicznych.
– Za rządów Prawa i Sprawiedliwości zaciągnięto hamulec nad rozwojem energetyki wiatrowej, a teraz niestety i nad fotowoltaiką. To nam nie pomaga w rozwijaniu regionu jako lidera zielonego wzrostu – zauważa marszałek Olgierd Geblewicz. – Jestem jednak przekonany, że edukowanie naszych mieszkańców da najlepsze efekty, pomoże w zmianie postaw społecznych, zaowocuje większą troską o przyrodę i środowisko – podsumowuje marszałek.
Zielona energia pokrywa ponad 72 proc. zapotrzebowania energetycznego Pomorza Zachodniego. Średnia krajowa to ledwie 15,3 proc. To zestawienie najlepiej obrazuje, jak bardzo zachodniopomorskie postawiło na zbudowanie dobrego klimatu dla odnawialnych źródeł energii oraz ekologii. W regionie zainstalowano ponad jedną czwartą mocy wiatraków w Polsce. Pomorze Zachodnie jest liderem w zakresie biogazowni rolniczych oraz w czołówce pod względem zainstalowanej fotowoltaiki czy korzystania przez mieszkańców z sieci wodociągowych, kanalizacyjnych oraz oczyszczalni.
