Dolny Śląsk mocno stawia na poprawę jakości powietrza

Na termomodernizację w regionie trafi 120 mln zł. Dzięki tym pieniądzom zniknie wiele szkodliwych kopciuchów, a przybędzie instalacji do produkcji energii z odnawialnych źródeł.

Publikacja: 04.10.2021 11:06

Dzięki obecnej puli dotacji w regionie zniknie przeszło 700 kopciuchów

Dzięki obecnej puli dotacji w regionie zniknie przeszło 700 kopciuchów

Foto: shutterstock_1680915016

Materiał powstał we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego

Dolny Śląsk za jeden z priorytetów przyjął poprawę jakości powietrza w regionie, co bezpośrednio przekłada się na podniesienie jakości życia mieszkańców. W regionie udostępniane są środki na ten cel dla różnych podmiotów i osób indywidualnych.

Konkurs o 100 mln zł

Samorząd województwa ogłosił np. konkurs na dopłaty do inwestycji mających na celu podniesienie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej. Mogły się o nie starać m.in. jednostki samorządu terytorialnego czy organizacje pozarządowe. W I rundzie konkursu dofinansowanie na łącznie niemal 100 mln zł zdobyło 29 podmiotów, które zarządzają placówkami edukacyjnymi. Pieniądze na termomodernizację pochodzą ze środków unijnych.

Dotacje można przeznaczyć m.in. na wymianę lub modernizację źródeł ciepła, ocieplenie budynków, podłączenie do sieci ciepłowniczej czy montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii. W konkursie mogły startować podmioty posiadające lub zarządzające budynkami użyteczności publicznej, w których mieszczą się placówki edukacyjne – żłobki, przedszkola i szkoły (z wyłączeniem szkół wyższych).

– Jednym z priorytetów samorządu województwa dolnośląskiego jest walka ze smogiem. Podobnie jak lokalne samorządy jesteśmy zdeterminowani, aby mieszkańcy regionu oddychali czystym powietrzem – mówi marszałek województwa Cezary Przybylski z Bezpartyjnych Samorządowców.

– Tego typu programy dopłat są bardzo ważne i potrzebne, ponieważ dzięki nim można za jednym razem wyeliminować wiele nieefektywnych źródeł ciepła oraz poprawić jakość powietrza na dużym obszarze – podkreśla marszałek. Konkurs realizowany jest ze środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata 2014–2020.

UMWD

Łącznie, w kończącej się perspektywie finansowej UE, samorząd województwa na gospodarkę niskoemisyjną przeznaczył już prawie 2 mld zł. W tym ponad 240 mln zł na produkcję energii ze źródeł odnawialnych, przeszło 670 mln zł na wdrażanie strategii niskoemisyjności, ponad 114 mln zł podniesienie efektywności energetycznej w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz ponad 840 mln zł – w budynkach użyteczności publicznej sektora mieszkaniowego.

– Termomodernizacja budynków jest niezwykle istotna, nie tylko ze względu na obniżenie kosztów ogrzewania, ale przede wszystkim na efekt ekologiczny, który jest kolejnym przejawem dbałości o środowisko – zauważa wicemarszałek Grzegorz Macko z Prawa i Sprawiedliwości.

Skala wyzwania

Realizacja programów dotyczących gospodarki niskoemisyjnej jest dla regionu bardzo istotna, gdyż ponad połowa Dolnoślązaków wciąż oddycha zanieczyszczonym powietrzem. Według badań Państwowego Monitoringu Środowiska więcej niż 50 proc. mieszkańców regionu żyje na obszarach, gdzie poziom szkodliwego benzo(a)pirenu przekracza przyjętą normę. To substancja powstająca w wyniku niepełnego spalania związków organicznych, w tym paliw stałych, drewna, odpadów, tworzyw sztucznych czy paliw samochodowych. Benzo(a)piren kumuluje się w organizmie, jest toksyczny i rakotwórczy.

Kolejnym zanieczyszczeniem powietrza, jakie występuje na znacznej części województwa, są pyły zawieszone PM10, czyli bardzo małe cząstki m.in. kurzu, popiołu, a także startych opon czy tarcz i klocków hamulcowych. Często osiadają na nich także inne substancje, np. metale ciężkie. Pyły te bardzo łatwo przenikają do płuc. Mogą być toksyczne. Powodują kaszel, trudności w oddychaniu i zaostrzenie alergii.

W walce z zanieczyszczeniem powietrza konieczne są zdecydowane działania. Dlatego samorząd województwa dolnośląskiego już 30 listopada 2017 r. przyjął uchwały antysmogowe. To trzy dokumenty dotyczące Wrocławia, uzdrowisk oraz pozostałej części województwa. Wprowadzają one ograniczenia w zakresie stosowania paliw stałych niskiej jakości oraz klasy instalacji wykorzystywanych do ogrzewania. Na ich podstawie realizowana jest także kampania edukacyjno-informacyjna „Czyste zasady”.

Z kolei kompleksowe podejście do efektywności energetycznej, transformacji sektora i rozwoju energetyki rozproszonej jako kierunków polityki regionalnej w tym zakresie zostanie określone w przygotowywanym dokumencie „Strategia energetyczna Dolnego Śląska – kierunki wsparcia sektora energetycznego”. Założenia do strategii zostały przyjęte w czerwcu ubiegłego roku. Obecnie prowadzone są analizy dotyczące poszczególnych elementów dokumentu.

Wszystkie działania na rzecz transformacji energetyki, w tym związane z kompleksową termomodernizacją obiektów, opierają się na nadrzędnym celu – przyjętym w założeniach strategii energetycznej Dolnego Śląska – jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Wpisują się także w realizację polityki Unii Europejskiej w tym zakresie.

20 mln zł dotacji dla mieszkańców

Warto także przypomnieć, że od początku października mieszkańcy Dolnego Śląska mogą starać się o dofinansowanie na wymianę nieefektywnych źródeł ciepła na paliwa stałe oraz na termomodernizację. Pula przeznaczona na pilotaż dla regionu w ramach akcji uzupełniającej rządowy program „Czyste powietrze” to 20 mln zł.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że dzięki dofinansowaniom efektywność energetyczna poprawi się w 50 wielorodzinnych budynkach mieszkalnych i 300 lokalach mieszkalnych. Dzięki temu zniknie łącznie przeszło 700 kopciuchów. Początkowo planowano na ten cel przeznaczyć 15 mln zł; pula wzrosła jednak o kolejne 5 mln zł.

– Zwiększyliśmy planowany budżet działania z 15 do 20 mln zł, ponieważ wprowadziliśmy dodatkowe preferencje dla budynków zlokalizowanych na terenach gmin graniczących z Republiką Czeską. Mieszkańcy tych właśnie gmin będą mieli szansę na wyższe dotacje, czyli większą o 10 pkt proc. intensywność dofinansowania – podkreśla Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska.

O środki starać się mogą osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami lokali mieszkalnych lub wspólnoty mieszkaniowe. Dla mieszkańców gmin graniczących z Czechami dotacje będą wyższe o 10 pkt proc. Co ważne, wszystkie źródła ciepła, które zostaną zakupione z dofinansowaniem, muszą spełniać docelowe wymagania wspomnianej uchwały antysmogowej przyjętej przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego.

– Bardzo ważne jest wspólne myślenie o ochronie środowiska oraz realizowanie wspólnych programów i inicjatyw z naszymi partnerami w Czechach. Wszyscy oddychamy tym samym powietrzem, a zanieczyszczenia nie znają granic. Dlatego w naszym wspólnym interesie jest troska o środowisko – dodaje Cezary Przybylski.

Dolnośląski pilotaż prowadzi Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu. Planowany jest on na lata 2021–2024. Przyznane dofinansowania można przeznaczyć na wymianę starych kotłów i pieców na paliwo stałe na efektywne źródła ciepła, a także na modernizację instalacji CO i CWU, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, ocieplenie przegród budowlanych, mikroinstalację fotowoltaiczną, dokumentację projektową, audyt energetyczny i ekspertyzy.

Sponsorowane
20 lat dla Polski. Jubileusz Związku Województw RP
Sponsorowane
Katowice postawiły na e-sport
Sponsorowane
Jedyny aż tak zielony region
Sponsorowane
Dolny Śląsk promuje się na EXPO w Dubaju
Sponsorowane
Katowice - zielone miasto z nowoczesną infrastrukturą