Po Warmii i Mazurach na rowerze

Materiał powstał we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego

Niezwykle zróżnicowany krajobraz Warmii, Mazur i Powiśla, w którym dominują lasy i pola, tworzy doskonałe warunki do rozwijania turystyki rowerowej. Powstają kolejne szlaki o różnym stopniu trudności, które pomagają w organizowaniu dłuższych i krótszych wycieczek. Oczywiście, w zależności od nawierzchni i przewyższeń na trasie jedne bardziej nadają się na wypady dla całych rodzin, a inne – raczej dla grupy doświadczonych „twardzieli”. Poza obcowaniem z piękną naturą, na trasie rowerzyści mogą poznawać także dziedzictwo kulturowe regionu, sięgające czasów średniowiecza, w tym gotyckie zamki i kościoły.

Tym, co najbardziej wyróżnia region na tle innych, są jeziora. Takich o powierzchni powyżej 1 ha jest tutaj ponad 3000! Największymi – i najbardziej znanymi żeglarzom – są Wielkie Jeziora Mazurskie (do których zaliczają się dwa największe w kraju – Śniardwy i Mamry). Biegnie przez nie liczący ok. 130 km szlak żeglarski. Od tegorocznego lata także amatorzy turystyki rowerowej będą mogli podziwiać te akweny i ich okolice dużo łatwiej niż kiedyś. A wszystko to za sprawą Mazurskiej Pętli Rowerowej, która ma zostać ukończona w czerwcu.

Ruszaj na Mazurską Pętlę Rowerową

Malowniczy i urozmaicony szlak wytyczono wokół Wielkich Jezior Mazurskich. Łączy on najważniejsze miasta leżące nad nimi (Węgorzewo, Ryn, Mikołajki, Ruciane-Nida, Pisz, Giżycko) i ma długość ok. 300 km. Jego odnoga sięga też do Mrągowa. Mazurska Pętla Rowerowa biegnie przez 12 gmin, a w Węgorzewie spotyka się ze szlakiem Green Velo.

Oprócz samej trasy, zaopatrzonej w jednolite oznakowanie, w ramach projektu powstaje 18 miejsc obsługi rowerzystów (MOR) oraz dziewięć wież widokowych. Na progu sezonu rowerowego trasa jest gotowa w ponad 90 proc. i przejezdna, zbierając wśród turystów rowerowych pozytywne oceny.

Poszczególne odcinki trasy są bardzo zróżnicowane, zarówno pod względem trudności, jak i rodzaju nawierzchni. Są wśród nich odcinki utwardzone, szutrowe, gruntowe leśne – zarówno płaskie, jak i „górskie”. Najważniejsze są jednak niezwykłe krajobrazy rozciągające się wzdłuż szlaku. Błyszczące w promieniach słońca tafle jezior, ciągnące się po horyzont lasy, kolorowa mozaika pól uprawnych i łąk. Część szlaku przebiega przez tereny największego w regionie Mazurskiego Parku Krajobrazowego i przez ostępy Puszczy Piskiej. Jadący trasą mijają też kilka rezerwatów przyrody (m.in. Sztynort, Jezioro Dobskie, Jezioro Łuknajno, Nietlickie Bagno, Jezioro Nidzkie).

Przy trasie rozlokowane są MOR-y: z wiatami wypoczynkowymi, stojakami rowerowymi, toaletami, koszami na śmieci, dostępem do prądu. Strefy te zapewniają nie tylko możliwość odpoczynku, ale mogą też stanowić punkt wypadowy do pobliskich atrakcji turystycznych. Wieże widokowe przy trasie pełnią podobne funkcje, ale przede wszystkim umożliwiają obserwację okolicznej przyrody z „wyższego poziomu”.

Wokół Mazurskiej Pętli Rowerowej powstają kolejne nowe trasy o szczególnych walorach krajobrazowych. Od granic Mrągowa (Nikutowo) przez Piecki do miejscowości Krutyń wytyczono ścieżkę o długości ok. 22 km, która w dużej części wiedzie dawnym torowiskiem. Z kolei w gminie Ruciane-Nida nowa ścieżka rowerowa ma długość 15 km i łączy inne miejscowości na – i przy – szlaku kajakowym rzeki Krutyni, m.in. Uktę, Gałkowo, Wojnowo i Śwignajno. W ramach projektu powstało również 13 wiat dla rowerzystów oraz trzy wieże widokowe.

Na Green Velo i wzdłuż Kanału Elbląskiego

Najdłuższym szlakiem rowerowym regionu jest wojewódzki odcinek Green Velo (ok. 400 km). Łączy on tereny nad Zalewem Wiślanym (Elbląg, Frombork, Braniewo), centralnej Warmii (Pieniężno, Lidzbark Warmiński) i północnych Mazur (Bartoszyce, Korsze, Węgorzewo, Gołdap). Szlak wiedzie w pobliżu wielu zabytków, m.in. Wzgórza Katedralnego we Fromborku, zamku biskupiego w Lidzbarku Warmińskim czy wiaduktów kolejowych w Stańczykach. Jego początkowy i ostatni etap przebiegają przez tereny mocno pofałdowane, z dużymi różnicami poziomów (odpowiednio Wysoczyzna Elbląska i Mazury Garbate).

Elbląg z Ostródą połączył Szlak Rowerowy Kanału Elbląskiego (85 km), który biegnie wzdłuż najdłuższego kanału żeglownego w Polsce. Ten zabytek hydrotechniki z XIX w. umożliwiał połączenie drogą wodną centrum regionu z Zalewem Wiślanym (długość 84 km, z odgałęzieniami ok. 152 km). Aby pokonać różnicę poziomów pomiędzy Elblągiem a Ostródą, sięgającą 100 m, wybudowano pięć pochylni o suchych grzbietach. Na szlaku rowerowym znalazły się trzy pochylnie (Jelenie, Oleśnica, Kąty), na których można obserwować przeciąganie statków na wózkach po grzbietach wzgórz.

Wokół Kanału Elbląskiego wytyczono również kilka innych atrakcyjnych szlaków, m.in.: Krainy Kanału Elbląskiego (Elbląg–Iława, 130 km), Pocztyliona (Elbląg–Goryń, 131 km), Prusów (Zalewo–Iława, 69 km), Wokół Jeziora Druzno (Elbląg–Komorowo Żuławskie, 46 km), W Krainie Wiatraków (Kisielice–Trupel, 25 km), Autorytetów (Jezierzyce–Kisielice, 60 km), Mennonitów (Elbląg–Stare Pole, 30 km), W Krainie Bizonów (Godkowo–Godkowo, 31 km), Doliny Rzeki Wąskiej (Godkowo–Ząbrowiec, 13 km).

Forum rowerowe i system MPR-ów

Już po raz drugi w Światowy Dzień Roweru Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego zaprosi środowiska rowerowe regionu na Forum Rowerowe na Warmii i Mazurach. Pierwsza edycja, która odbyła się w Lidzbarku Warmińskim w ubiegłym roku, cieszyła się dużym zainteresowaniem.

Celem imprezy jest promowanie dobrych praktyk w rozwijaniu turystyki rowerowej i wymiana informacji na temat trendów jej rozwoju. W tym roku również przewidziano interesujące prelekcje, dyskusje oraz występy blogerów.

II Forum Rowerowe na Warmii i Mazurach zostanie zorganizowane 2–3 czerwca 2023 r. w pobliżu Mazurskiej Pętli Rowerowej, aby zaprezentować i wypromować wyjątkowość tego szlaku. Wzorem ubiegłego roku imprezie towarzyszyć będzie rajd rowerowy. Organizatorzy liczą na udział przedstawicieli samorządów lokalnych, organizacji i klubów turystycznych, środowisk miłośników aktywności rowerowej.

W regionie powstaje sieć miejsc przyjaznych rowerzystom, czyli obiektów noclegowych, gastronomicznych i usługowych (w tym serwisów napraw), które obsługują ruch rowerowy. Elementami sieci są również punkty informacji turystycznej i obiekty będące atrakcjami turystycznymi (np. muzea, zabytki). Obiekty noclegowe zapewniają rowerzystom jednodobowe pobyty, a także nieodpłatne przechowanie rowerów i udostępnienie narzędzi do podstawowych napraw. Wśród oferowanych przez inne MPR-y usług znajdziemy np.: wypożyczanie rowerów, przygotowywanie suchego prowiantu „na wynos”, przechowywanie bagażu, bezpieczny parking dla rowerów, udostępnianie myjki ciśnieniowej, ładowanie rowerów elektrycznych. Obecnie w regionie rekomendację uzyskało 46 MPR-ów.

Zanim wyruszysz na szlak...

Z myślą o turystach rowerowych powstał katalog 34 szlaków i nieoznakowanych tras rowerowych regionu, dostępny na stronie internetowej https://mazury.travel/rowery/. Zainteresowani znajdą tam mapy z przebiegiem tras, opisy tych tras i atrakcji zlokalizowanych wokół nich, a także katalog MPR-ów. W plikach PDF dwie części przewodnika „Rowerowe warmińsko-mazurskie” można ściągnąć z zakładki https://mazury.travel/rowery/o-szlakach. Przed sezonem będzie tam dostępna też trzecia część przewodnika z opisami kolejnych dziesięciu tras, w tym Mazurskiej Pętli Rowerowej.

Opinia dla „Życia regionów”:

Gustaw Marek Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego: