Materiał dostarczony przez Urząd Miejski w Gliwicach

To miejsce pozna każdy: Centrum Przesiadkowe w Gliwicach, sąsiedztwo dworca PKP, ul. Składowa. Uruchamiany w tym miejscu w grudniu nowoczesny kompleks komunikacyjny z charakterystycznymi srebrnoszarymi „falami” zadaszeń peronowych i odnowioną ponadstuletnią wieżą ciśnień w tle połączy transport koleją (w przyszłości też Koleją Metropolitalną) z systemem stacji autobusów miejskich, regionalnych i międzynarodowych, podnosząc komfort i jakość podróży mieszkańców całego regionu Górnego Śląska.

Budowa kompleksu trwała 27 miesięcy. Realizacji prac prowadzonych w warunkach niekorzystnych regulacji ustawowych sukcesywnie obniżających dochody własne samorządów, dodatkowo w trudnym okresie pandemii Covid-19 i wojny w Ukrainie, sprzyjała racjonalnie prowadzona gospodarka finansowa Miasta Gliwice. Koszt wszystkich robót zamknął wyniósł około 200 mln zł. Na ten cel Gliwice pozyskały 129,5 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Inwestycję wykonało konsorcjum firm Mostostal Zabrze Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego SA i Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów SA.

Na dachu kompleksu wykonano ultrawydajną instalację fotowoltaiczną

Na dachu kompleksu wykonano ultrawydajną instalację fotowoltaiczną

fot. D. Nita-Garbiec / UM w Gliwicach

Szarości i drewno, szkło i stal

W trakcie robót zmodernizowano m.in. istniejący tunel podziemny łączący gliwicki dworzec PKP z ulicami Składową i Tarnogórską. Dobudowano do niego stylistycznie spójną, utrzymaną w jasnych szarościach i efektownie podkreśloną pasmami LED odnogę, wyprowadzającą podróżnych schodami, ruchomymi chodnikami lub przeszkloną windą do trzech stref naziemnych Centrum Przesiadkowego – rowerowej, wyposażonej w zamykany boks na 10 jednośladów, wiatę na 24 rowery i stację naprawczą, autobusowej z kilkudziesięcioma stanowiskami dla przegubowców Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM) i pojazdów przewoźników prywatnych oraz obsługi pasażerskiej, którą ulokowano w nowoczesnym, przeszklonym i klimatyzowanym budynku głównym. To właśnie na jego poziom wjeżdża z podziemia przeszklona winda.

Na parterze budynku głównego stworzono m.in. przyszły punkt obsługi podróżnych korzystających z usług ZTM, komfortową poczekalnię z siedziskami, stolikami i multimedialną tablicą „3w1” wyświetlającą rozkłady jazdy poszczególnych przewoźników, strefę toalet z odrębnymi pokojami dostosowanymi do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz mam z maleńkimi dziećmi, a także pomieszczenia socjalne.

Kolejna poczekalnia dla podróżnych, wyposażona dodatkowo w słupkowe ładowarki urządzeń elektronicznych (z gniazdem 230 V, gniazdami USB oraz ładowarką indukcyjną), znajduje się piętro wyżej – na antresoli z panoramicznym widokiem na wielkoformatowy pejzaż gliwickiej Starówki z lotu ptaka. Na tej kondygnacji powstały też cztery pomieszczenia pod komercyjne usługi, np. gastronomiczne, oraz wydzielona, zamknięta strefa wypoczynku dla kierowców linii dalekobieżnych.

fot. D. Nita-Garbiec / UM w Gliwicach

Bezpiecznie i bez barier

Z myślą o komforcie podróżujących, szczególnie osób z niepełnosprawnością ruchową, słabowidzących i niewidzących, na terenie Centrum Przesiadkowego zlikwidowano bariery architektoniczne i wprowadzono różnorodne udogodnienia. Obok przeszklonej windy łączącej podziemie z budynkiem głównym, wyposażonej m.in. w system głosowy i wypukłe przyciski, wykonano ponad 2,5 km wewnętrznych i zewnętrznych ścieżek naprowadzających osoby poruszające się z białą laską, zainstalowano systemy drzwi otwieranych fotokomórką, a także oznakowano poszczególne obiekty i pomieszczenia tabliczkami z wypukłym tekstem oraz alfabetem Braille’a. Kontrastową żółcią oznaczono również powierzchnie szklanych drzwi, krawędzie pierwszego i ostatniego stopnia w ciągach schodów oraz podwójny ruchomy chodnik działający w wyjściu do strefy autobusowej.

Dzięki stałej współpracy z Polskim Związkiem Niewidomych na obszarze Centrum Przesiadkowego wyznaczono ponadto siedem newralgicznych miejsc pod żółto-czarne, dotykowe tyflomapy dla osób niewidomych i słabowidzących. Zawierają one podkreślone wypukłościami i alfabetem Braille’a schematy poruszania się po kompleksie. Przy wejściu do tunelu dworcowego od strony ul. Tarnogórskiej i przy jego połączeniu z nową odnogą stanęły tyflomapy instruujące, jak bezpiecznie przejść z dworca PKP do budynku głównego CP oraz poszczególnych stanowisk autobusowych. Kolejne schematy stanęły na końcu podziemnej odnogi – w sąsiedztwie przeszklonej windy, a także na parterze budynku głównego, przy jego wschodniej i zachodniej elewacji oraz przy stanowisku autobusowym nr 8.

Budowa Centrum Przesiadkowego trwała 27 miesięcy. Koszt wszystkich robót wyniósł około 200 mln zł

Budowa Centrum Przesiadkowego trwała 27 miesięcy. Koszt wszystkich robót wyniósł około 200 mln zł

fot: D. Nita-Garbiec / UM w Gliwicach

W duchu eko i smart city

W założeniu gliwickiego Centrum Przesiadkowego nie zabrakło też inteligentnych, ekologicznych i sprzyjających oszczędnościom rozwiązań w duchu smart city. Na „falach” zadaszeń peronowych wykonano np. ultrawydajną, złożoną z prawie tysiąca paneli instalację fotowoltaiczną, która zasila m.in. ponad 700 energooszczędnych LED-ów doświetlających poszczególne stanowiska autobusowe. W centralnej części kompleksu wykorzystano z kolei ekologiczną tech-nowinkę: okładziny z płyt elewacyjnych na bazie cementu fotokatalitycznego, który w dłuższym czasie zmniejsza w powietrzu stężenia szkodliwych substancji, wykazuje właściwości antybakteryjne i samoczyszczące.

Zielonym samograjem jest oczywiście posadzona roślinność – m.in. 130 drzew różnych gatunków, 9 tys. krzewów liściastych i iglastych oraz ponad 400 pnączy. Zapewnią one korzystającym z CP wytchnienie, obniżą gorącym latem temperaturę otoczenia, pochłoną zanieczyszczenia i zmniejszą hałas komunikacyjny. Aby uzupełnić pełny stan liczebny dzikiej roślinności, którą przed budową Centrum Przesiadkowego trzeba było usunąć z tego obszaru, przewidziano także nasadzenia uzupełniające – z konieczności poza terenem kompleksu. Do końca listopada we wschodniej części Gliwic, m.in. w rejonie zjazdu na autostradę A1, zostaną posadzone 274 drzewa gatunków rodzimych, takich jak lipa drobnolistna, grab pospolity, klon polny, dąb szypułkowy, grab pospolity i wiąz górski.

Materiał dostarczony przez Urząd Miejski w Gliwicach