Biorecykling – uczmy się od Szwedów

Odpady ulegające biodegradacji stanowią często do 50% masy odpadów komunalnych, których w Polsce wytwarza się ok. 11 mln ton rocznie. Jednocześnie odzysk materii organicznej ze strumienia odpadów komunalnych to najbardziej zapóźniony obszar polskiej gospodarki odpadami i znaczące wyzwanie dla gmin. Tymczasem do 2020 r. powinno ich być składowanych nie więcej, niż 35% masy wytwarzanych odpadów komunalnych. Problem bioodpadów jest wzorcowo rozwiązywany w Szwecji.

Publikacja: 24.01.2017 08:19

Odpady organiczne zbierane w ogrodzie

Odpady organiczne zbierane w ogrodzie

Foto: Pixabay

Materia organiczna to równie cenny zasób, jak pozostałe odzyskiwane frakcje surowców wtórnych, trafiająca jednak w większości nadal na składowiska odpadów. Odpady organiczne, jeśli nie są selektywnie zbierane powodują zanieczyszczenie i zawilgocenie pozostałych odpadów, co znacznie obniża efektywność odzyski i recyklingu. Zgodnie z dyrektywami UE i przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach do 2020 gminy będą mogły składować nie więcej niż 35% wagowo (w porównaniu z 1995 rokiem) całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. Do obowiązków gminy należy zatem zorganizowanie skutecznej zbiórki odpadów nie tylko papieru, metalu, plastiku, szkła i opakowań wielomateriałowych, ale również odpadów komunalnych ulegających biodegradacji.

Recykling organiczny polega na obróbce tlenowej, w tym kompostowaniu, lub obróbce beztlenowej odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan. Brak selektywnej zbiórki bioodpadów powoduje nie tylko wielkie marnotrawstwo zasobów organicznych, ale również znacznie przyczynia się do emisji metanu – gazu cieplarnianego wydostającego się w sposób niekontrolowany z wysypisk odpadów. W polskiej gospodarce odpadami dominuje biologiczno-mechaniczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych, wyniku którego nie powstaje cenny dla gospodarki o obiegu zamkniętym surowiec, lecz tzw. stabilizat.

W ostatnim czasie można zaobserwować wzrost zainteresowania biologicznymi metodami przetwarzania odpadów. Zalicza się do nich kompleks różnych działań i technologii biochemicznej przeróbki odpadów, głównie poprzez kompostowanie lub fermentację metanową w wytwórniach biogazu. O przydatności surowca do biologicznego przetwarzania techniką tlenową (kompostowanie) czy beztlenową (fermentacja metanowa) decyduje struktura odpadu (wielkość, kształt, wzajemny układ ziaren). W przypadku kompostowania, bardziej właściwe są odpady o strukturze porowatej, tworzące środowisko dobrze natlenione, o wystarczającej wilgotności – np. odpady ogrodowe. Natomiast odpady pozbawione struktury, o dużej wilgotności np. trawy, osady ściekowe, selektywnie zbierane bioodpady, bardziej nadają się do fermentacji metanowej.

Wzorcowy system selektywnej zbiórki odpadów organicznych u źródła funkcjonuje w Szwecji, wprowadziło go już ponad 60% gmin, a wkrótce będzie to 80%. Odpady organiczne zbierane są tam przede wszystkim z gospodarstw domowych, wkładanych przed domowników do specjalnych biodegradowalnych torebek, ale również z punktów gastronomicznych, rolnictwa i przemysłu spożywczego. Odpady te zagospodarowywane są na potrzeby wytwarzania biogazu, jak również nawozów do celów rolniczych. Biogaz z frakcji biologicznej i odpadów żywnościowych wykorzystywany jest głównie do: produkcji energii elektrycznej i cieplnej oraz jako paliwo CNG do autobusów, śmieciarek i innych pojazdów komunalnych (po poddaniu dalszej obróbce). Biometan jest o 20% tańszy od pali ropopochodnych, a jedna torba papierowa ze zgromadzoną selektywnie frakcją mokrą, odpowiada energetycznie ok. 3 km jazdy.

W Polsce udział odpadów komunalnych ulegających biodegradacji stanowi ok 54% ogółu wytwarzanych odpadów komunalnych, spośród których, największy udział stanowią odpady kuchenne i ogrodowe (59%), a następnie odpady papieru i tektury (22%) oraz odpady z terenów zielonych (ok. 8%). Oczywiście najtańszym sposobem gospodarowania bioodpadami jest zapobieganie ich powstawaniu na kolejnych etapach cyklu życia produktów spożywczych (od gospodarstwa rolnego do konsumenta) oraz poprzez ograniczenie marnowania żywności oraz działalność banków żywności.

Tekst powstał we współpracy z Redakcją Smart Gmina, partnerem serwisu: Rzecz o Gminie.

Materia organiczna to równie cenny zasób, jak pozostałe odzyskiwane frakcje surowców wtórnych, trafiająca jednak w większości nadal na składowiska odpadów. Odpady organiczne, jeśli nie są selektywnie zbierane powodują zanieczyszczenie i zawilgocenie pozostałych odpadów, co znacznie obniża efektywność odzyski i recyklingu. Zgodnie z dyrektywami UE i przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach do 2020 gminy będą mogły składować nie więcej niż 35% wagowo (w porównaniu z 1995 rokiem) całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. Do obowiązków gminy należy zatem zorganizowanie skutecznej zbiórki odpadów nie tylko papieru, metalu, plastiku, szkła i opakowań wielomateriałowych, ale również odpadów komunalnych ulegających biodegradacji.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Archiwum
Znaleźć sposób na nierówną walkę z korkami
Archiwum
W Kujawsko-Pomorskiem uczą się od gwiazd Doliny Krzemowej
Archiwum
O finansach samorządów na Europejskim Kongresie Samorządów
Archiwum
Pod hasłem #LubuskieChallenge – Łączy nas przyszłość
Archiwum
Nie można zapominać o ogrodach, bo dzięki nim żyje się lepiej